Data publikacji: 22.07.2009
Po zakończeniu trwającego od czerwca 2005 r. szczegółowego postępowania wyjaśniającego (zob. IP/05/644) Komisja Europejska zatwierdziła – zgodnie z zasadami dotyczącymi pomocy państwa ustanowionymi w Traktacie WE – różnego rodzaju środki pomocy dla Stoczni Gdańskiej w wysokości 251 mln euro.
Kwota ta obejmuje zarówno pomoc, którą stocznia otrzymała już w przeciągu ostatnich lat jak i przyszłe wsparcie. Stocznia jest od 2007 r. w rękach prywatnych, a ostatnio przedstawiła plan restrukturyzacji, który będzie w znacznym stopniu finansowany ze środków własnych stoczni i zasobów właściciela. Komisja stwierdziła, że plan zapewni stoczni rentowność, a zakłócenia konkurencji wynikające z wieloletniego dotowania jej działalności zostaną wystarczająco zmniejszone dzięki ograniczeniu zdolności produkcyjnych.
Komisarz ds. konkurencji, Neelie Kroes, podsumowała: „Była to jedna z najdłuższych i najtrudniejszych spraw, z jakimi przyszło mi się zetknąć, ale jestem bardzo zadowolona, że udało nam się znaleźć konstruktywne rozwiązanie dla tego wyjątkowego miejsca i ludzi, którzy tam pracują. Włożyliśmy wiele pracy, aby zagwarantować rentowność stoczni na długie lata. Rzeczywista restrukturyzacja jest jedynym sposobem na zapewnienie stoczniowcom stabilnych miejsc pracy”.
Od 2002 r. gdańska stocznia korzystała z różnych środków pomocy, takich jak dokapitalizowanie, gwarancje, pożyczki i umorzenia należności podatkowych w celu utrzymania jej przy życiu. W czerwcu 2005 r., w odpowiedzi na zgłoszenie pomocy restrukturyzacyjnej na rzecz stoczni przedłożone przez władze polskie w październiku 2004 r., Komisja wszczęła oficjalne postępowanie (zob. IP/05/644) w celu skrupulatnego zbadania planu restrukturyzacji. W listopadzie 2007 r. stocznia została sprywatyzowana, a nowy właściciel podjął próbę połączenia stoczni w Gdańsku i Gdyni. Komisja, w kontekście swojej decyzji w sprawie pomocy państwa na rzecz stoczni Gdynia z listopada 2008 r., odrzuciła plan tego wspólnego przedsięwzięcia, głównie ze względu na fakt, iż nie był on wystarczającą gwarancją na przywrócenie długoterminowej rentowności obu stoczni (zob. IP/08/1642).
Następnie właściciel stoczni gdańskiej – ukraiński związek przemysłowy ISD – przedłożył odrębny plan restrukturyzacji tej stoczni. Komisja z zadowoleniem stwierdza, że plan jest zgodny z wymogami Wytycznych w sprawie pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw (zob. MEMO/04/172). Plan zakłada między innymi zrównoważoną strategię działalności, opartą na dywersyfikacji działalności stoczni i zapewnienie efektu synergii z innymi przedsiębiorstwami należącymi do tej samej grupy.
Dziś wydana decyzja Komisji zatwierdza pomoc państwa przyznaną stoczni gdańskiej w okresie od 2004 r., daty wstąpienia Polski do UE, (94 mln euro) oraz dalsze 35 mln EUR na finansowanie restrukturyzacji stoczni. Decyzja zatwierdza również gwarancje na produkcję udzielane przez Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych o nominalnej wartości 122 mln euro (80 mln euro już przekazane i 42 mln euro, które mają być przekazane w latach 2009-2012). Decyzja nie obejmuje pomocy państwa, jaką stocznia otrzymała przed przystąpieniem Polski do UE, czyli 36 mln euro, przekazanych w okresie od 2002 do 2004 r. (kwota nieobjęta zakresem decyzji).
Jako że regularne i trwające od 2002 r. dotowanie produkcji stoczni poważnie zakłóciło konkurencję na rynku budownictwa okrętowego, konieczne jest znaczne ograniczenie zdolności produkcyjnych stoczni. Zgodnie z planem restrukturyzacji stocznia zamknie dwie z trzech istniejących pochylni. Stocznia zobowiązała się prowadzić działalność z wykorzystaniem tylko jednej pochylni lub innego obiektu do wodowania, a maksymalna wielkość jej rocznej produkcji ma nie przekroczyć 100 000 skompensowanego tonażu brutto.