Unijna komisarz ds. ochrony konkurencji Margrethe Vestager jest faworytem, aby zastąpić Jean-Claude’a Junckera na fotelu szefa Komisji Europejskiej, wynika z ogólnoeuropejskiego sondażu internetowego, którego wyniki ogłoszono 19 lutego.

W badaniu przeprowadzonym przez firmę Burson & Wolfe (BCW) we współpracy z EURACTIV, zaproszono respondentów do oceny na temat wszystkich komisarzy europejskich w skali od 0 do 10.

W stawce 28 komisarzy Dunka jest jedyną, która uzyskała ponad 50 proc. pozytywnych głosów. Vestager wyprzedziła szefową unijnej dyplomacji Włoszkę Federicę Mogherini (49,6 proc.), pierwszego wiceprzewodniczącego KE Fransa Timmermansa (46, 9 proc) oraz unijną komisarz ds. handlu Cecilię Malmström (44,7 proc). Jean-Claude Juncker uplasował się na piątym miejscu z wynikiem 44,4 proc. Na dole stawki znaleźli się Węgier Tibor Navrascics, unijny komisarz ds. edukacji z 19 proc., którego nieznacznie wyprzedza Chorwat Neven Mimica, unijny komisarz ds. rozwoju z 20,6 proc.

„Lepiej” niż Barroso

Prezentując swoją drużynę w 2014 r., Juncker określił ją „ostatnią szansą KE” na zbliżenie UE do swoich obywateli.

Po prawie pięciu latach respondenci biorący udział w badaniu BCW wykazali się co najmniej wstrzemięźliwą oceną co do efektów pracy szefa KE i jego współpracowników.

Komisja Junckera jako całość uzyskała 46 proc pozytywnych głosów, a wyniki BCW są postrzegane jako „raczej rozczarowujące”.

Mimo tego większość respondentów (41 proc.) uważa, że aktualna Komisja jest „lepsza” niż jej poprzedniczka, kierowana przez byłego premiera Portugalii José Manuela Barroso. Jedynie 34 proc. miało w tej sprawie odmienne zdanie. W badaniu przeprowadzonym między 9 października a 3 grudnia 2018 r. wzięło udział prawie 1800 osób. Są to przeważnie ludzie pracujący w Brukseli, zarówno w unijnych instytucjach, jak i organizacjach pozarządowych czy w biznesie. Większość respondentów pochodzi z Wielkiej Brytanii (11,9 proc), reszta to Francuzi (9,9 proc), Niemcy (9,8 proc), Belgowie (8 proc) oraz Włosi (7,9 proc), a także w mniejszym stopniu obywatele pozostałych państw UE.

Vestager „najjaśniejszą gwiazdą”

Rezultaty badania BCW nie są zaskoczeniem w odniesieniu do wywodzącej się z Danii komisarz. „Wielu widzi ją jako najjaśniejszą gwiazdę Komisji Junckera” podkreślają autorzy raportu, zaznaczając, że Dunka jest „inteligentna, twarda, elokwentna i empatyczna”.

W trakcie pełnienia swoich obowiązków Vestager doprowadziła do nagłośnienia unikania płacenia podatków przez gigantów, takich jak Fiat, Starbucks, Amazon czy McDonalds.

Do kieszeni musieli sięgnąć szczególnie giganci technologiczni. Google zostało ukarane rekordową kwota 4,3 miliarda euro za powiązanie swojej flagowej wyszukiwarki z mobilnym z systemem operacyjnym Android. Z kolei rząd w Dublinie został poinstruowany o odzyskanie 13 miliardów zaległych podatków przez Apple.

Niewidoczne osiągnięcia

Sukcesy innych komisarzy pozostają raczej niezauważone.

Estończyk Andrus Ansip, komisarz ds. jednolitego rynku cyfrowego uzyskał zaledwie 26,1 proc. pozytywnych opinii pomimo przeprowadzenia w 2015 r. gruntownej reformy europejskiej strategii cyfrowej.

Były estoński premier był także odpowiedzialny za przygotowanie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO), będącego znakiem rozpoznawczym UE, jak również reformą internetowych praw autorskich.

W podobnej sytuacji znalazł się komisarz ds. energii i działań na rzecz klimatu Miguel Arias Cañete z oceną 27,6 proc., pomimo przygotowania pakietu przepisów dotyczących czystej energii, obejmujących ambitne cele w zakresie odnawialnych źródeł energii i poprawienia efektywności energetycznej.

Vestager nowym szefem KE?

Autorzy raportu podkreślają dobre notowania Michela Barnier, negocjatora UE ds. brexitu. Były francuski minister spraw zagranicznych został doceniony za prowadzenie skomplikowanych rozmów z Brytyjczykami.

Wydaje się jednak, że zasługi Barnier – choć doceniane na brukselskich korytarzach – nie przełożą się na realną siłę polityczną, mierzoną szansami zostania nowym szefem KE.

Badanie BCW za najprawdopodobniejsze uważa zwycięstwo Vestager (20 proc.), która zdecydowanie wyprzedza byłego premiera FinlandiiAlexandra Stubba (7 proc.) Timmermansa (6 proc) i właśnie Barnier z 5 proc.

To jednak nie pracujący w Brukseli urzędnicy będą podejmowali ostateczne decyzje. Te będą należały do europarlamentarzystów, którzy wybiorą jednego z przedstawionych kandydatów, tzw. spitzenkandidat.

Niepewna przyszłość

Dotychczas najwięcej szans daje się Manfredowi Weberowi, który będzie ubiegał się o stanowisko z ramienia Europejskiej Partii Ludowej. W badaniu BCW otrzymał co prawda zaledwie 4 proc., jednakże w przypadku dobrego wyniku wyborczego chadeków w majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego to właśnie wywodzący się z bawarskiej CSU polityk może być najbliższy zastąpienia Junkera.

Jego głównym kontrkandydatem z ramienia socjalistów będzie Timmermans. Grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (EKR) nominowała z kolei czeskiego europarlamentarzystę Jan Zahradila.

Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE) nie wyznaczyło jeszcze swojego kandydata, jednak do faworytów zalicza się właśnie Vestegar oraz lidera liberałów w PE Guy’a Verhofstadta. Dobre notowania Dunki mogą przybliżyć ją do nominacji.

Pozostałe partie nie wskazały jeszcze swoich spitzenkandidaten. Szczególnie interesująca powinna być decyzja Ruchu na rzecz Europy Narodów i Wolności (MENF), firmowaną przez Marine Le Pen oraz Matteo Salvininiego.

Europejska Partia Zielonych zdecydowała się wytypować dwie kandydatki. Są nimi Niemka Ska Keller, w PE od 2009 r. oraz Holender Bas Eickhout legitymujący się podobnym stażem.

Trudno jednak przewidzieć kto ostatecznie zostanie nowym szefem KE. Nowy Parlament uszczupli liczbę dominujących dotychczas chadeków oraz socjalistów kosztem zielonych oraz europejskich populistów spod znaku Le Pen i Salviniego.