Istotne usprawnienia w przepisach dotyczących unijnego rolnictwa, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2018 r., będą skutkiem przyjętej przez Radę Ministrów ds. Rolnictwa i Parlament Europejski części tzw. rozporządzenia zbiorczego odnoszącej się do rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. Rozporządzeniem tym mają zostać zmienione: rozporządzenie finansowe regulujące realizację budżetu UE i 15 aktów sektorowych (m.in. z dziedziny rolnictwa).

• wsparcie na rzecz wzmocnienia pozycji rolnika w łańcuchu dostaw żywności. Zgodnie z nowymi zasadami klauzule dotyczące podziału wartości mogą być negocjowane przez każdy z sektorów produktów i po raz pierwszy dają rolnikom prawo domagania się pisemnych umów (chyba że prowadzą oni wymianę handlową z MŚP);
• prostsze narzędzia zarządzania ryzykiem, mające wspomóc rolników, w tym sektorowe narzędzie stabilizacji dochodów oraz ulepszenia w systemach ubezpieczeń, które umożliwią wypłacanie odszkodowań w wysokości do 70 proc. rolnikom, którzy ponieśli straty w produkcji lub których utrata dochodu wynosi co najmniej 20 proc.;
• bardziej przejrzyste zasady dotyczące interwencji na rynkach, dzięki którym Komisja może reagować szybko na niedoskonałości rynku bez konieczności uciekania się do publicznej interwencji lub prywatnego przechowywania;
• większa elastyczność zasad dotyczących wspierania przez państwa członkowskie konkretnych sektorów o dużym znaczeniu gospodarczym, społecznym lub środowiskowym w ramach systemu dobrowolnego wsparcia związanego z produkcją, nawet wówczas, gdy sektory te nie znajdują się w kryzysowej sytuacji;
• bardziej przejrzyste zasady udzielania wsparcia rolnikom, głównie za sprawą bardziej elastycznej definicji rolnika aktywnego zawodowo oraz silniejszych zachęt dla młodych rolników: zwiększenia dodatkowych płatności z 25 proc do 50 proc. i zagwarantowania wszystkim młodym rolnikom prawa do otrzymywania tych płatności przez pełny okres pięciu lat, niezależnie od tego, kiedy wystąpią o nie z wnioskiem w ciągu pierwszych pięciu lat prowadzenia działalności; < >lepsze środki ochrony środowiska, w tym prostsze zasady dotyczące dywersyfikacji upraw i dodatkowe trzy nowe typy obszarów proekologicznych objętych uprawami wiążącymi azot, dające rolnikom i organom krajowym możliwość wyboru tych wariantów, które najlepiej odpowiadają ich konkretnym warunkom. Nacisk na bardziej elastyczne i mniej biurokratyczne zasady oraz na poprawę wyników w kluczowych obszarach, takich jak działania środowiskowe i wsparcie dla rolników, sprawiają, że zmiany wprowadzone rozporządzeniem zbiorczym są w pełni zgodne z nowym podejściem do WPR po 2020 r. nakreślonym w ostatnio opublikowanym komunikacie w sprawie przyszłości produkcji żywności i rolnictwa.

Kontekst