Komisja Europejska przedstawiła dziś strategię jednolitego rynku mającą na celu stworzenie prostszego, sprawniejszego i silniejszego europejskiego rynku wewnętrznego. W strategii określono śmiałe działania mające na celu zmniejszenie istniejących barier utrudniających handel i inwestycje wewnątrzunijne, pomaganie MŚP w prowadzeniu działalności i zwiększaniu jej skali oraz łagodzenie skutków działalności przedsiębiorstw poprzez stymulowanie cyfryzacji. W strategii wzywa się państwa członkowskie do uczynienia z rynku UE najlepszego wyboru dla przedsiębiorstw, pracowników i konsumentów.

 

W dzisiejszym świecie, charakteryzującym się zmiennością gospodarczą i napięciami handlowymi, rynek UE jest pierwszym motorem naszej konkurencyjności. Rynek UE zwiększył PKB UE o co najmniej 3–4 % i od czasu jego utworzenia stworzył 3,6 mln miejsc pracy. Dalsze urzeczywistnianie jednolitego rynku podwoiłoby już osiągnięte korzyści.

 

Strategia jednolitego rynku koncentruje się na kilku priorytetach:

Demontaż barier: uznając potrzebę podjęcia prac nad usunięciem wszystkich barier, strategia koncentruje się na usunięciu 10 najbardziej szkodliwych barier zgłoszonych przez przedsiębiorstwa – „strasznejdziesiątki": skomplikowane zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej; złożone przepisy UE; brak odpowiedzialności ze strony państw członkowskich; ograniczone uznawanie kwalifikacji zawodowych; brak wspólnych norm; fragmentaryczne przepisy dotyczące opakowań; brak zgodności produktu; restrykcyjne i rozbieżne krajowe przepisy dotyczące usług; uciążliwe przepisy dotyczące delegowania pracowników w sektorach niskiego ryzyka; nieuzasadnione terytorialne ograniczenia dostaw powodujące wysokie ceny dla konsumentów.

 

Są to bariery, które najbardziej utrudniają swobodny przepływ towarów i usług oraz utrudniają przedsiębiorstwom i obywatelom pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku europejskiego. Zostały one określone na podstawie kompleksowych konsultacji z zainteresowanymi stronami. Ich usunięcie zwiększy swobodny obrót bezpiecznymi produktami, transgraniczne świadczenie usług oraz uprości zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej w całej UE.

 

Wprowadzić nową dynamikę do europejskiego sektora usług: usługi stanowią największą część gospodarki europejskiej, ale ich handel transgraniczny znajduje się w stagnacji. Strategia koncentruje się na konkretnych sektorach usług i proponuje:

- przedstawiła ustawę o usługach budowlanych i nową unijną ustawę o dostawach w celu unowocześnienia przepisów zarówno w sektorze budowlanym, jak i w sektorze pocztowym i sektorze paczek;

- ułatwianie świadczenia usług związanych z przemysłem, takich jak instalacje, usługi konserwacji i naprawy;

- wspieranie państw członkowskich w uwalnianiu regulowanych usług dla przedsiębiorstw od zbędnych regulacji.

 

Wszystkie te działania będą uzupełnieniem bieżących inicjatyw w sektorach energii, telekomunikacji, transportu i usług finansowych.

 

Wspieranie rozwoju i wzrostu MŚP: Aby pomóc MŚP w jak najlepszym wykorzystaniu możliwości skalowania jednolitego rynku, Komisja wprowadza nową definicję małych spółek o średniej kapitalizacji, rozszerzając niektóre korzyści dla MŚP na te spółki. W strategii zaproponowano „identyfikator MŚP", narzędzie internetowe oferujące prosty sposób weryfikacji statusu MŚP. Ponadto sieć pełnomocników ds. MŚP będzie promować środki wspierające i ułatwiające działalność MŚP w handlu transgranicznym. Te nowe inicjatywy są publikowane wraz z najnowszym rocznym sprawozdaniem na temat europejskich MŚP, w którym podkreślono oczekiwany wzrost wartości dodanej MŚP i zatrudnienia.

 

Uproszczenie obowiązujących przepisów i uczynienie cyfryzacji normą:  w ramach zobowiązania Komisji do zmniejszenia obciążeń regulacyjnych i administracyjnych dla przedsiębiorstw Komisja publikuje dziś również czwarty pakiet zbiorczy dotyczący uproszczenia dla przedsiębiorstw. Środki te obniżyły roczne koszty administracyjne ponoszone przez przedsiębiorstwa o 400 mln EUR. Przedsiębiorstwa będą mogły między innymi składać dokumenty w formie cyfrowej, aby wywiązać się z obowiązków wynikających z niektórych zharmonizowanych przepisów UE dotyczących produktów, oraz dostarczać instrukcje dotyczące produktów w formie cyfrowej, a nie papierowej.

 

Poprawa współodpowiedzialności za jednolity rynek: aby korzyści płynące z jednolitego rynku stały się bardziej wymierne, ważne jest zwiększenie jego wspólnej odpowiedzialności politycznej z państwami członkowskimi. W tym celu państwa członkowskie powinny wyznaczyć przedstawiciela wysokiego szczebla ds. jednolitego rynku („Sherpa") w celu nadzorowania stosowania przepisów UE dotyczących jednolitego rynku. Zachęca się również państwa członkowskie do zapobiegania powstawaniu barier na jednolitym rynku poprzez ocenę proporcjonalności projektów środków krajowych.

 

 

Kontekst

 

Od momentu powstania ponad 30 lat temu jednolity rynek jest potężnym katalizatorem wzrostu, dobrobytu i solidarności w Europie. Z 26 milionami przedsiębiorstw i 450 milionami konsumentów Europa jest obecnie drugim co do wielkości rynkiem światowym, a jej PKB wynosi 18 bln EUR, co stanowi 18 % światowej gospodarki.

 

Nowa strategia jednolitego rynku stanowi bezpośrednią odpowiedź na wniosek Rady Europejskiej, która w kwietniu 2024 r. wezwała Komisję do opracowania horyzontalnej strategii jednolitego rynku do czerwca 2025 r. Ministrowie odpowiedzialni za konkurencyjność potwierdzili to wezwanie i zwrócili się do Komisji o przedstawienie szczegółowego harmonogramu działań wraz z jasnym harmonogramem. Wnioski te odzwierciedlały podobne wnioski zawarte w sprawozdaniach Enrico Letty i Mario Draghiego z 2024 r., a także w rocznym sprawozdaniu Komisji na temat jednolitego rynku i konkurencyjności za 2025 r., w których podkreślono, że stworzenie prawdziwie zintegrowanego jednolitego rynku ma kluczowe znaczenie dla konkurencyjności i odporności Europy.