Członkostwo w Unii Europejskiej daje nam prawo do poszukiwania pracy w innym państwie UE. Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości osoby poszukujące pracy mogą pozostawać na terytorium państwa przyjmującego przez „odpowiedni okres wystarczający do zapoznania się z ofertami pracy oraz podjęcia niezbędnych kroków w celu znalezienia zatrudnienia”. Po upływie tego okresu dana osoba nie może zostać wydalona, jeżeli udowodni, że nadal poszukuje pracy i ma szanse na zatrudnienie (na przykład ma umówione spotkanie w sprawie pracy). Ponadto powinniśmy otrzymać taką samą pomoc ze strony krajowych urzędów pracy, jak obywatele danego kraju.
Zasada swobodnego przepływu pracowników Unii Europejskiej, oznacza, że obywatele UE mogą otrzymać pracę w dowolnym kraju UE, a także w państwach EOG (w Norwegii, Islandii i Liechtensteinie) oraz w Szwajcarii. Mimo to jedynie około 2% obywateli Europy mieszka i pracuje w innym państwie członkowskim niż kraj, z którego pochodzi.
Korzyści z pracy za granicą są duże, m.in.:
Pracownicy z Polski mają takie same prawa jak obywatele kraju przyjmującego. Dotyczy to przede wszystkim systemu zabezpieczenia społecznego, w tym zachowania prawa do emerytury, otrzymywania zasiłków chorobowych, rentowych, itd.
Kraj, który odpowiada za zabezpieczenie socjalne to z reguły kraj, w którym się pracuje i opłaca składki. W przypadku utraty pracy niezbędne jest zarejestrowanie się w urzędzie zatrudnienia i złożenie wniosku o zasiłek dla bezrobotnych w kraju zamieszkania lub kraju, w którym ostatnio podejmowało się pracę jako pracownik transgraniczny.
Polacy, którzy otrzymują zasiłek dla bezrobotnych w kraju, po wyjeździe do innego państwa w poszukiwaniu pracy mają prawo do dalszego jego pobierania ze swojego urzędu pracy - zazwyczaj przez 3 miesiące z możliwością przedłużenia o kolejne 3. Aby zachować ciągłość w wypłacie świadczeń, należy przedstawić zezwolenie na ich przeniesienie i zarejestrować się w krajowej służbie zatrudnienia jako osoba poszukująca pracy w ciągu 7 dni od opuszczenia kraju, w którym straciliśmy pracę.
Polacy podlegają tym samym warunkom pracy co pracownicy miejscowi w odniesieniu do wynagrodzenia, zwolnienia i BHP.
Jako obywatelom UE Polakom przysługuje prawo do wykonywania swojego zawodu w innym kraju UE. Jeżeli określony zawód nie jest regulowany w kraju przyjmującym, można go wykonywać na takich samych warunkach i nie ma potrzeby ubiegania się o oficjalne uznanie kwalifikacji. Jeżeli zawód jest regulowany w kraju przyjmującym, konieczne jest uznanie kwalifikacji. Zasada równouprawnienia dotyczy również możliwości przystępowania do związków zawodowych i korzystania z praw z tego wynikających.
Istnieje również możliwość samozatrudnienia w dowolnym państwie UE na stałe lub czasowo. Polak będąc właścicielem firmy może sprzedawać towary, świadczyć usługi oraz tworzyć oddziały swojej firmy w całej Europie. W przypadku założenia firmy w innym kraju UE należy przestrzegać tych samych praw, warunków, kodeksów etyki zawodowej i zasad co obywatele danego kraju. Pomoc w rozszerzeniu działalności firmy za granicą oferuje Europejska Sieć Przedsiębiorczości (http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu). Pozwala ona nawiązać kontakt z jedną z 580 organizacji biznesowych działających we wszystkich krajach UE.
Pracownicy z Polski mają prawo do tymczasowego świadczenia usług w innych krajach UE bez konieczności zakładania tam nowego oddziału swojej firmy. Ograniczenia mogą być nakładane jedynie w szczególnych okolicznościach na przykład przez wzgląd na kwestie porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub ochrony środowiska. Usługi można świadczyć także za pośrednictwem Internetu.
Obywatelom Polskim pracującym zagranicą przysługuje prawo do przejścia na rentę lub emeryturę w państwie zatrudnienia lub przebywania w nim, jeśli są niezdolne do pracy z powodu wypadku odniesionego w pracy.
Prawodawstwo unijne zapewnia również równe traktowanie w miejscu pracy bez względu na płeć. W UE kwestie dotyczące ciąży również zostały ujednolicone tzn. kobiety mają prawo m.in. do odpowiednich warunków BHP w miejscu pracy, niepracowania na nocną zmianę. We wszystkich państwach UE rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego (min. 3 mies.). i zwolnienia z pracy w wyniku pilnych wypadków.
Reasumując, obywatel Polski wyjeżdżający do pracy zagranicę ma zapewnione zabezpieczenie społeczne i może dochodzić swoich praw na takich samych zasadach jak obywatele państwa przyjmującego.
Informacje na temat dostępnej w UE pracy można otrzymać za pomocą sieci Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej EURES. EURES, utworzony w 1993 roku, to sieć współpracy między Komisja Europejską a publicznymi służbami zatrudnienia w Unii Europejskiej. Strony internetowe EURES http://ec.europa.eu/eures, polskie strony (http://www.eures.praca.gov.pl), to punkt dostępu do tysięcy miejsc pracy w całej Europie.
EURES zawiera użyteczne informacje dotyczące możliwości pracy, zasad i procedur dotyczących zatrudnienia w państwach członkowskich, informacje praktyczne na temat warunków życia i pracy (koszty utrzymania, podatki, praw socjalnych, popytu na pracowników w różnych sektorach) oraz obszerną bazę danych o wolnych miejscach pracy w innych krajach.
Umożliwia ona ponadto :
Poza tym w całej Europie w publicznych służbach zatrudnienia (w Polsce w Wojewódzkich Urzędach Pracy) pracuje 700 doradców EURES. Dysponują oni wiedzą specjalistyczną w kwestiach praktycznych, prawnych i administracyjnych związanych z mobilnością na poziomie krajowym i trans granicznym.
Więcej informacji na temat praw obywateli i przedsiębiorstw na jednolitym rynku europejskim przeczytacie Państwo w załączonej publikacji „Twoja Europa, Twoja prawa”.
|
||