W nowym europejskim programie na rzecz umiejętności wzywa się państwa członkowskie i zainteresowane podmioty do poprawy poziomu umiejętności i ich przydatności na rynku pracy. Z badań wynika, że 70 mln Europejczyków nie posiada wystarczających umiejętności czytania i pisania, a jeszcze większa ich liczba ma bardzo słabe umiejętności rozumowania matematycznego i umiejętności cyfrowe. Naraża ich to na ryzyko bezrobocia, ubóstwa i wykluczenia społecznego. Z drugiej strony wielu Europejczyków, zwłaszcza wysoko wykwalifikowanych młodych ludzi, wykonuje pracę, która nie odpowiada ich talentom i aspiracjom. Jednocześnie 40 proc. europejskich pracodawców twierdzi, że nie może znaleźć pracowników z odpowiednimi umiejętnościami, aby rozwijać działalność i wprowadzać innowacje. Zbyt mało osób posiada przedsiębiorczy sposób myślenia i kompetencje pozwalające im rozpocząć własną działalność gospodarczą i stale dostosowywać się do zmieniających się wymogów rynku pracy.

Aby poprawić życiowe szanse tych ludzi oraz wspierać sprawiedliwy, zrównoważony wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu, a także spójne społeczeństwa, niezbędne jest więc podnoszenie poziomu umiejętności, promowanie umiejętności przekrojowych oraz znalezienie sposobów lepszego przewidywania potrzeb rynku pracy, w tym w oparciu o dialog z przemysłem.

Chcąc pomóc w sprostaniu wyzwaniom związanym z brakiem umiejętności, Komisja zainicjuje dziesięć działań, które dotyczyć będą tych problemów i lepiej uwidocznią kwestie umiejętności oraz poprawią ich uznawanie na poziomie lokalnym krajowym i unijnym, od szkół i uczelni po rynek pracy.

Wiceprzewodniczący do spraw euro i dialogu społecznego, Valdis Dombrovskis, powiedział: Obecnie, gdy miliony ludzi w UE nie mają pracy, musimy zrobić co w naszej mocy, aby pomóc im w zdobyciu umiejętności przydatnych na zmieniającym się rynku pracy. Prezentowany dziś dziesięciopunktowy plan działania określa dziedziny, w których UE może pomóc osiągnąć konkretne rezultaty, od zapewnienia lepszego uznawania kwalifikacji ponad granicami UE po gwarancję umiejętności, która pomaga nisko wykwalifikowanym osobom dorosłym w zdobyciu niezbędnych umiejętności czytania i pisania, rozumowania matematycznego i umiejętności cyfrowych.    

Wiceprzewodniczący do spraw miejsc pracy, wzrostu, inwestycji i konkurencyjności, Jyrki Katainen, skomentował: W tym szybko zmieniającym się świecie musimy inwestować w największy atut Europy: w naszych obywateli. Europejczycy potrzebują różnorodnych umiejętności, aby móc realizować swój potencjał, zarówno w sferze aktywności obywatelskiej, jak i w życiu zawodowym. Umiejętności są konieczne dla zapewnienia dobrobytu, miejsc pracy, wzrostu i zrównoważonego dobrostanu. Nasz nowy europejski program na rzecz umiejętności ma na celu dopilnowanie, aby nikt nie pozostał w tyle, a zarazem zapewnienie Europie wysokiej klasy umiejętności, które napędzałyby konkurencyjność i innowacje.

Komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, Marianne Thyssen, stwierdziła: Musimy więcej inwestować w umiejętności w Europie. Najbardziej konkurencyjnymi państwami w UE i na świecie są te kraje, które najwięcej inwestują w umiejętności. Tymczasem 70 mln Europejczyków grozi, że pozostaną w tyle. Wzmożone inwestowanie w umiejętności jest niezbędne dla wzmocnienia konkurencyjności i pobudzania wzrostu. Przede wszystkim jednak niezwykle istotne jest pomaganie ludziom w spełnianiu ich zawodowych marzeń i celów oraz w pełnym wykorzystaniu własnego potencjału. Zapraszam państwa członkowskie, partnerów społecznych i przedsiębiorstwa do współpracy w celu zapewnienia sukcesu nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności.

Komisarz do spraw edukacji, kultury, młodzieży i sportu, Tibor Navracsics powiedział: Aby program na rzecz umiejętności się powiódł, musimy przyjąć podejście długoterminowe. Oprócz rozwiązania aktualnego problemu niedopasowania umiejętności do potrzeb rynku pracy musimy też zapobiegać temu zjawisku w przyszłości. Dlatego z zadowoleniem dostrzegam, że program na rzecz umiejętności w szeroki sposób definiuje pojęcie umiejętności i dąży do wspierania pełnego wachlarza umiejętności przekrojowych, które pomagają ludziom odnieść sukces w naszych szybko zmieniających się gospodarkach i stać się zaangażowanymi obywatelami prowadzącymi niezależne, dające satysfakcję życie.

Komisja proponuje podjąć w ciągu najbliższych dwóch lat dziesięć działań, z których kilka zostanie rozpoczętych już dzisiaj:

• Gwarancja umiejętności, której celem jest pomoc nisko wykwalifikowanym osobom dorosłym w zdobyciu minimalnego poziomu umiejętności czytania i pisania, rozumowania matematycznego i umiejętności cyfrowych, a następnie w podjęciu nauki na poziomie średnim II stopnia.

• Przegląd europejskich ram kwalifikacji służący lepszemu zrozumieniu kwalifikacji i większemu wykorzystaniu istniejących umiejętności na europejskim rynku pracy.

• Koalicja na rzecz umiejętności cyfrowych i zatrudnienia, która połączy państwa członkowskie oraz podmioty działające w sektorach edukacji, zatrudnienia i przemysłu, aby stworzyć dużą pulę talentów cyfrowych i dopilnować, by osoby indywidualne i siła robocza w Europie posiadały odpowiednie umiejętności cyfrowe.

• Plan działania na rzecz współpracy sektorowej w zakresie umiejętności mający na celu poprawę poziomu umiejętności i rozwiązanie problemu niedoboru wykwalifikowanych pracowników w niektórych sektorach gospodarki.

Realizacja pozostałych działań rozpocznie się w późniejszym okresie tego roku lub w 2017 r.:

• Narzędzie do tworzenia profilu umiejętności obywateli państw trzecich służące wczesnemu rozpoznawaniu i profilowaniu umiejętności i kwalifikacji osób ubiegających się o azyl, uchodźców i innych migrantów.

• Przegląd ram Europass ma zaoferować lepsze i łatwiejsze w użyciu narzędzie do zaprezentowania własnych umiejętności i uzyskania aktualnych informacji na temat potrzeb i tendencji w zakresie umiejętności, które mogą pomóc przy dokonywaniu wyborów w zakresie kariery zawodowej i dalszej nauki.
• Kształcenie i szkolenie zawodowe jako pierwszy wybór – zwiększenie możliwości uczenia się opartego na pracy dla osób uczestniczących w kształceniu i szkoleniu zawodowym, a także promowanie lepszego wizerunku kształcenia i szkolenia zawodowego przez upowszechnienie jego dobrych wyników na rynku pracy.

• Przegląd zalecenia w sprawie kompetencji kluczowych, aby pomóc większej liczbie osób w zdobyciu podstawowego zestawu umiejętności koniecznych do pracy i życia w XXI wieku, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorczości oraz innowacyjnego sposobu myślenia i umiejętności.

• Inicjatywa dotycząca monitorowania informacji o dalszych losach absolwentów, aby uzyskać lepsze informacje na temat tego, jak absolwenci radzą sobie na rynku pracy.

• Propozycja dalszej analizy i wymiany najlepszych praktyk w zakresie skutecznych sposobów zapobiegania drenażowi mózgów.

Kontekst

Nowy europejski program na rzecz umiejętności ogłoszono w ramach programu prac Komisji na 2016 r. Będzie on wspierał konwergencję społeczną i przyczyniał się do realizacji pierwszego priorytetu politycznego Komisji Europejskiej, „pobudzenia zatrudnienia, wzrostu i inwestycji" przez zajęcie się trzema pilnymi wyzwaniami, z którymi borykają się współczesne gospodarki: brakiem odpowiednich umiejętności pasujących do potrzeb rynku pracy, niewystarczającą przejrzystością umiejętności i kwalifikacji oraz trudnością w przewidywaniu i prognozowaniu wymaganych umiejętności.

Dodatkowe informacje

MEMO

Arkusz informacyjny: Umiejętności w UE

Arkusze informacyjne dotyczące poszczególnych państw

Arkusz informacyjny: Umiejętności cyfrowe

Arkusz informacyjny: Umiejętności ekologiczne

Arkusz informacyjny: Inwestowanie w umiejętności

Arkusz informacyjny: Niedopasowanie umiejętności na poziomie sektorowym

Arkusz informacyjny: Umiejętności i migranci

Wiadomości na stronie internetowej DG ds. Edukacji i Kultury – Arkusz informacyjny na temat edukacji i umiejętności

Wiadomości na stronie internetowej DG ds. Zatrudnienia

Komunikat „Nowy europejski program na rzecz umiejętności: Wspólne działania na rzecz wzmocnienia kapitału ludzkiego, zwiększania szans na zatrudnienie i konkurencyjności"

Prognoza z 2016 r. Europejskiego Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego dotycząca zapotrzebowania na umiejętności

Materiały audiowizualne dotyczące nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności

#EUSkillsAgenda

Bezpłatny, publikowany przez Komisję Europejską elektroniczny biuletyn informacyjny na temat zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego