Europe Direct Poznań

Data publikacji: 13.06.2018

4,8 mld euro w ramach funduszu bezpieczeństwa na rzecz Europy

W przyszłym długoterminowym budżecie UE na lata 2021–2027 Komisja proponuje znaczące zwiększenie nakładów na bezpieczeństwo – z 3,5 mld euro do 4,8 mld euro.

W sytuacji coraz bardziej złożonych zagrożeń o międzynarodowym charakterze fundusze UE mogą pomóc w tworzeniu Unii, która będzie odporna na przyszłe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i lepiej przygotowana do reagowania w sytuacjach wyjątkowych. Kwota 2,5 mld euro w ramach wzmocnionego Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (FBW) zostanie uzupełniona blisko 1,2 mld euro na bezpieczniejszą likwidację działalności jądrowej w niektórych państwach członkowskich oraz 1,1 mld euro na wzmocnienie unijnych agencji działających w obszarze bezpieczeństwa.

Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans powiedział: Poczucie bezpieczeństwa w domu czy na ulicy należy do najbardziej podstawowych praw człowieka. Europejczycy oczekują, że ich rządy i Unia zapewnią im to bezpieczeństwo. Bardziej elastyczne finansowanie działań na rzecz bezpieczeństwa, dostosowane do szczególnych potrzeb państw członkowskich, umożliwi lepszą ochronę obywateli Europy, do czego mają pełne prawo .

Komisarz do spraw migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos stwierdził: Nie wolno nam szczędzić ani wysiłków, ani pieniędzy, kiedy chodzi o bezpieczeństwo i ochronę naszych obywateli. Dlatego zwiększamy budżet w dziedzinie bezpieczeństwa na najbliższe lata o jedną trzecią – do poziomu 4,8 mld euro. Pomagamy państwom członkowskim lepiej przygotować się na przyszłe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i nieprzewidziane sytuacje wyjątkowe. Budujemy bardziej bezpieczną i odporną Europę dla naszych obywateli. Europę, która chroni.

Komisarz ds. unii bezpieczeństwa Julian King dodał: W obliczu wielowymiarowych, transgranicznych i stale zmieniających się zagrożeń dla bezpieczeństwa, jakie grożą nam ze strony terrorystów i przestępców, musimy działać zdecydowanie – w sposób, który nie powiela, lecz uzupełnia wysiłki państw członkowskich, przez łączenie działań zarówno na terenie UE, jak i poza granicami zewnętrznymi. Prezentowany dziś wniosek dotyczący znacząco wzmocnionego Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego właśnie to oferuje – bardziej odporną Europę jako podstawę rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa.

Wzmocniony Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (FBW)

Wprawdzie ochrona obywateli leży przede wszystkim w gestii poszczególnych państw członkowskich, Unia Europejska odgrywa istotną rolę we wspieraniu ich działań. Komisja proponuje dzisiaj ponad dwukrotne zwiększenie budżetu Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, kluczowego instrumentu finansowego wspierającego działania państw członkowskich w obszarze bezpieczeństwa – z 1 mld euro do 2,5 mld euro. Nowy fundusz obejmie:

Nowy zestaw celów: Wzmocniony FBW będzie miał trzy nowe cele dotyczące: 1) zwiększenia wymiany informacji między organami egzekwowania prawa w UE; 2) zintensyfikowania wspólnych operacji transgranicznych; oraz 3) wzmocnienia zdolności w zakresie zwalczania i przeciwdziałania przestępczości oraz walki z radykalizacją postaw. Zapewni to państwom członkowskim bardziej elastyczne i skuteczne wsparcie w realizacji priorytetowych działań w obszarze bezpieczeństwa, jakimi są: walka z terroryzmem i radykalizacją postaw; przeciwdziałanie poważnym przestępstwom i przestępczości zorganizowanej; zwalczanie cyberprzestępczości; oraz ochrona ofiar przestępstw.
Większą elastyczność i lepsze reagowanie na sytuacje nadzwyczajne: 1,5 mld euro z funduszu zostanie przydzielone państwom członkowskim, aby mogły inwestować w długoterminową odporność w dziedzinie bezpieczeństwa. Pozostała kwota 1 mld euro zostanie zarezerwowana na nieprzewidziane zagrożenia bezpieczeństwa, co umożliwi szybkie reagowanie na sytuacje wyjątkowe i kierowanie środków finansowych do państw członkowskich, które ich najbardziej potrzebują.
Sprawniejszą koordynację w obszarach polityki UE: Bezpieczeństwo jest rozwijającą się, przekrojową dziedziną, wymagającą skoordynowanych działań UE. Wzmocniony FBW będzie bardziej skutecznie współdziałał z innymi funduszami UE, w tym z funduszami polityki spójności i programem „Horyzont Europa", a także z Funduszem Zintegrowanego Zarządzania Granicami i Funduszem Azylu i Migracji, aby zmaksymalizować efektywność unijnych działań w reakcji na zagrożenia bezpieczeństwa na wszystkich frontach.
Silny wymiar zewnętrzny: Bezpieczeństwo to zagadnienie globalne, dlatego bezpieczeństwo w obrębie granic UE zależy od naszych działań poza tymi granicami. FBW w dalszym ciągu wspierać będzie działania prowadzone w państwach trzecich, zapewniając przy tym pełną zgodność z priorytetami Unii w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego oraz ogólnymi celami działań Unii w tych państwach.
Wzmacnianie agencji UE: Poza opisanym wyżej funduszem, ujęta w odrębnym wniosku kwota blisko 1,1 mld euro przeznaczona zostanie na dalsze wzmocnienie agencji UE działających w obszarze bezpieczeństwa – Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol), Agencji Unii Europejskiej ds. Szkolenia w Dziedzinie Ścigania (CEPOL) oraz Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA).

Dalsze bezpieczeństwo likwidacji obiektów jądrowych

Unijne programy dotyczące wsparcia likwidacji elektrowni jądrowych (NDAP) mają na celu pomóc państwom członkowskim w zamykaniu i likwidacji tych obiektów jądrowych na ostatnim etapie ich cyklu życia przy jednoczesnym zapewnieniu najwyższego poziomu bezpieczeństwa. W latach 2021–2027 Unia kontynuować będzie ściśle ukierunkowane wsparcie finansowe w wysokości 118 mln euro na rzecz likwidacji obiektów jądrowych w Bułgarii i Słowacji oraz 552 mln euro na rzecz likwidacji obiektów jądrowych na Litwie. Oprócz tego 348 mln euro zostanie przeznaczonych na likwidację obiektów jądrowych i zagospodarowanie odpadów promieniotwórczych w ośrodkach badań jądrowych Komisji Europejskiej, zaś 160 mln euro zostanie wykorzystane na wsparcie działań na rzecz ogólnego bezpieczeństwa jądrowego i zabezpieczenia materiałów jądrowych.

Komisja proponuje też wzmocnienie kwotą 1,4 mld euro Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności – za pośrednictwem jego systemu rescEU. Są to dodatkowe środki, oprócz 4,8 mld euro przeznaczonych na przyszłe finansowanie działań w zakresie bezpieczeństwa.

Dalsze kroki

Aby fundusze UE jak najszybciej zaczęły przynosić efekty, konieczne jest szybkie porozumienie w sprawie ogólnego długoterminowego budżetu UE i wniosków sektorowych.

Opóźnienia podobne do tych, które miały miejsce na początku obecnego okresu budżetowego 2014–2020, oznaczałyby, że: 5 tys. nauczycieli, osób pracujących z młodzieżą, policjantów i pracowników więzień nie będzie mogło wymienić się doświadczeniami w zapobieganiu radykalizacji postaw; Unijna jednostka ds. zgłaszania podejrzanych treści w internecie w Europolu nie będzie w stanie zgłosić platformom internetowym ponad 40 tys. przykładów ekstremistycznych, nawołujących do przemocy treści internetowych; a państwa członkowskie nie będą mogły wymienić się istotnymi dla bezpieczeństwa informacjami, w tym za pomocą Systemu Informacyjnego Schengen, z którego tylko w 2017 r. skorzystano aż 5 mld razy.

Osiągnięcie w 2019 r. porozumienia w sprawie następnego długoterminowego budżetu zapewni sprawne przejście od bieżącego wieloletniego budżetu (2014–2020) do nowego budżetu oraz zagwarantuje przewidywalność i kontynuację finansowania z korzyścią dla wszystkich.

Kontekst

Bezpieczeństwo stanowi priorytet polityczny od początku kadencji Komisji pod przewodnictwem Junckera – od wytycznych politycznychprzewodniczącego Junckera z lipca 2014 r. po ostatnie orędzie o stanie Unii z 13 września 2017 r.

Skala i nagły charakter kryzysu uchodźczego w latach 2015–2016 zaskoczyły jednak Europę. Aby uniknąć kryzysu humanitarnego i umożliwić wspólne działanie w reakcji na tę bezprecedensową sytuację i nowe zagrożenia bezpieczeństwa, UE wykorzystała wszystkie mechanizmy elastyczności przewidziane w bieżącym budżecie i umożliwiające uruchomienie dodatkowych środków finansowych. Oprócz pierwotnego przydziału środków na lata 2014–2020 w wysokości 6,9 mld euro na Fundusz Azylu, Migracji i Integracji i Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (granice i policja) zmobilizowano dodatkowe 3,9 mld euro. W ten sposób łączne nakłady na migrację, zarządzanie granicami i bezpieczeństwo wewnętrzne osiągnęły poziom 10,8 mld euro, przy czym kwota ta nie uwzględnia znacznych środków finansowych, które uruchomiono w celu zaradzenia kryzysowi uchodźczemu poza granicami UE.

W oparciu o doświadczenia z przeszłości Komisja proponuje teraz podwojenie nakładów we wszystkich obszarach – 10,4 mld euro na migrację, 9,3 mld euro na zarządzanie granicami, 2,5 mld euro na bezpieczeństwo wewnętrzne i 1,2 mld euro na bezpieczniejszą likwidację działalności jądrowej w niektórych państwach członkowskich – łącznie ponad 23 mld euro.

Ponadto z 4,2 mld euro do 14 mld euro wzrośnie wsparcie dla unijnych agencji w dziedzinie bezpieczeństwa oraz zarządzania granicami i migracjami.

Dalsze informacje

Pytania i odpowiedzi – budżet UE: większe wsparcie finansowe na rzecz bezpieczeństwa w latach 2021-2027

Teksty prawne i arkusze informacyjne:

Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Zestawienie informacji – Budżet UE na przyszłość: Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Załączniki do rozporządzenia ustanawiającego Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Likwidacja obiektów jądrowych

Zestawienie informacji – Budżet UE na przyszłość: bezpieczeństwo jądrowe i likwidacja obiektów jądrowych
Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego program pomocy na rzecz likwidacji obiektów jądrowych elektrowni jądrowej Ignalina na Litwie
Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego specjalny program likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami promieniotwórczymi oraz uchylającego rozporządzenie Rady (Euratom)
Sprawozdanie w sprawie oceny i realizacji programów pomocy unijnej na rzecz likwidacji obiektów jądrowych w Bułgarii, na Słowacji i Litwie

Unijny Mechanizm Ochrony Ludności (rescEU)