Dramatycznie wysokie bezrobocie wśród młodzieży w Europie wymaga niezwłocznego podjęcia działań przez państwa członkowskie.

Jednym z priorytetów jest zapewnienie młodym ludziom sprawnego przejścia od kształcenia do zatrudnienia. W dwóch badaniach przeprowadzonych dla Komisji Europejskiej dotyczących przyuczenia do zawodu i staży we wszystkich państwach członkowskich UE zalecono, by programy te były lepiej dostosowane do wymogów rynku pracy, w większym stopniu odpowiadały potrzebom biznesu, a także zapewniały młodym ludziom większe gwarancje jakości i lepsze perspektywy.

László Andor, europejski komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego, powiedział: „Rada Europejska podkreśliła znaczenie przyuczenia do zawodu i staży dla młodych ludzi, zwłaszcza w kontekście gwarancji dla młodzieży i nowych programów w zakresie mobilności. Wspomniane nowe badania dają pełniejszy ogląd tych programów i pomogą nam przygotować inicjatywy dotyczące ułatwienia przejścia od kształcenia do zatrudnienia. Przyuczenie do zawodu i staże mogą pomóc młodym ludziom wejść na rynek pracy i przyczyniają się do walki z problemem wysokiego bezrobocia wśród młodzieży, z którym boryka się Europa. Muszą jednak również zapewniać młodzieży jak największe szanse zdobycia stabilnej pracy po ich zakończeniu. Pomoże w tym również bardziej ukierunkowane wykorzystywanie Europejskiego Funduszu Społecznego”.

Wyniki badań będą stanowiły wkład w dwie nowe inicjatywy Komisji, które mają zostać przygotowane do końca 2012 r.: projekt zalecenia Rady w sprawie gwarancji dla młodzieży, mających zapewnić osobom młodym zatrudnienie, kształcenie lub szkolenie w ciągu czterech miesięcy od zakończenia nauki, oraz określenie ram jakości staży.

•          jednolite normy jakości dotyczące nauki obejmującej przyuczenie do zawodu,

•          osiągnięcie równowagi między konkretnymi umiejętnościami zawodowymi a ogólnymi umiejętnościami i kompetencjami,

•          zaangażowanie partnerów społecznych w opracowywanie i organizację przyuczenia do zawodu, które stanowi istotny czynnik decydujący o ich sukcesie,

•          podejmowanie wraz z uczniami inicjatyw mających na celu poprawę ogólnego wizerunku kształcenia zawodowego.

•          istnieje potrzeba opracowania jasnej definicji staży na poziomie UE,

•          w miarę możliwości staże powinny odbywać się w ramach studiów, a nie po zakończeniu nauki,

•          należy podjąć skoordynowane działania zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym, aby zwiększyć liczbę staży, w szczególności w MŚP,

•          istnieje potrzeba zapewnienia jakiejś formy wsparcia finansowego dla stażystów, w szczególności pochodzących z mniej uprzywilejowanych środowisk,

•          należy podjąć kroki mające na celu wspieranie otwartych i przejrzystych procesów rekrutacji na staże.

Badanie dotyczące staży stanowi uzupełnienie konsultacji społecznych na temat jakości staży zainicjowanych w ramach pakietu Komisji na rzecz zatrudnienia z kwietnia 2012 r. (zob. IP/12/380, MEMO/12/256 i MEMO/12/252).

W obydwu badaniach przedstawiono fakty i dane liczbowe dla każdego państwa członkowskiego oraz zawarto bardziej szczegółowe studia przypadku dla wybranych państw. Wzrost bezrobocia wśród młodzieży w połączeniu ze znacznym niedopasowaniem kwalifikacji na rynku pracy skłonił państwa członkowskie w całej UE do coraz większego koncentrowania się na programach ułatwiających przejście od kształcenia do zatrudnienia, takich jak staże i przyuczenie do zawodu. Europejskie przedsiębiorstwa oferują obecnie miejsca dla około 9,4 mln młodzieży. Uczniowie odbywający przyuczenie do zawodu stanowią w 27 państwach członkowskich około 40,5 proc. uczniów szkół średnich.

Przyuczenie do zawodu jest określane jako „podwójne” wstępne kształcenie i szkolenie zawodowe, które łączy szkolenie w przedsiębiorstwie (okresy zdobywania praktycznych doświadczeń w miejscu pracy) z kształceniem w szkole (okresy nauki teorii i praktyki w szkole lub ośrodku szkoleniowym), którego ukończenie kończy się uzyskaniem świadectwa uznawanego w danym państwie. Zazwyczaj istnieje stosunek umowny między pracodawcą a praktykantem. Doświadczenia pokazują, że w państwach, w których istnieją takie programy przyuczenia do zawodu, młodzi ludzie mają większe szanse na sprawne przejście od kształcenia do zatrudnienia. Podwójne systemy kształcenia istnieją w kilku państwach członkowskich UE (najbardziej rozpowszechnione są w Austrii, Niemczech i Danii, ale funkcjonują także w Holandii, Francji i Słowenii).

Staże to ograniczone w czasie zdobywanie doświadczeń zawodowych, które obejmuje elementy edukacyjne. Ich cele są podobne jak w przypadku przyuczenia zawodowego: pomagają w przejściu od kształcenia do zatrudnienia, zapewniając praktyczne doświadczenie, wiedzę i umiejętności, które stanowią uzupełnienie nauki teoretycznej. Mogą być częścią programów szkolnictwa wyższego. W przypadku niektórych zawodów (np. lekarza, prawnika czy nauczyciela), a także w wielu innych programach szkół wyższych staże stanowią obowiązkowy element kształcenia. Młodzi ludzie coraz częściej odbywają jednak staże po ukończeniu studiów, które są uzgadniane wyłącznie pomiędzy stażystą a pracodawcą i nie są powiązane z programem nauczania ani wymagane do ukończenia studiów.

http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=7818&langId=en

http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=7819&langId=en

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=6633&visible=1

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=6717&visible=1

Bezpłatny biuletyn informacyjny Komisji Europejskiej na temat zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego: http://ec.europa.eu/social/e-newsletter