Aby lepiej chronić ponad 217 mln pracowników w UE przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi, Komisja Europejska przedstawiła dzisiaj nowe ramy strategiczne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2014–2020.

Określono w nich najważniejsze wyzwania i cele strategiczne dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy, przedstawiono podstawowe działania i instrumenty służące ich realizacji. Nowe ramy mają zagwarantować, że UE w dalszym ciągu będzie odgrywać wiodącą rolę w promowaniu wysokich standardów dotyczących warunków pracy tak w Europie, jak i na świecie, zgodnie ze strategią „Europa 2020".

Europejski komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego László Andor powiedział: „Odnawiamy dziś zobowiązanie Komisji do stałej poprawy warunków pracy w UE. Ludzie mają prawo do wykonywania pracy bez narażania swojego zdrowia i bezpieczeństwa na zagrożenia. Pomimo to w UE co roku dochodzi do ponad 3 milionów poważnych wypadków przy pracy, a 4 tys. pracowników traci w ten sposób życie.Wypadki i choroby związane z pracą zdarzają się we wszystkich sektorach i zawodach, niezależnie od tego, jaka to jest praca: za biurkiem, za kierownicą ciężarówki, w kopalni czy na budowie. Powodują one nie tylko cierpienia osobiste, lecz także wysokie koszty dla przedsiębiorstw i ogółu społeczeństwa.Nowe ramy strategiczne mają przyczynić się do podniesienia jakości zatrudnienia i poziomu zadowolenia z pracy przy jednoczesnym zwiększeniu konkurencyjności i wydajności europejskich przedsiębiorstw, zwłaszcza małych firm, a także zmniejszeniu wydatków ponoszonych przez systemy zabezpieczenia społecznego".

Trzy główne wyzwania w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy przedstawione w ramach strategicznych to:

• uzyskanie poprawy w zakresie wdrażania istniejących zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, zwłaszcza poprzez zwiększenie potencjału mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw do wprowadzania skutecznych i wydajnych strategii zapobiegania ryzyku;
• skuteczniejsze zapobieganie chorobom związanym z pracą poprzez zajęcie się nowymi i pojawiającymi się zagrożeniami, nie zaniedbując przy tym istniejących zagrożeń;
• uwzględnienie starzenia się europejskiej siły roboczej.

W ramach strategicznych Komisja proponuje, by sprostać tym wyzwaniom za pomocą szeregu działań ukierunkowanych na siedem podstawowych celów strategicznych, jakimi są:

• dalsza konsolidacja krajowych strategii na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy, na przykład poprzez koordynację polityki i wzajemne uczenie się;
• udzielenie praktycznego wsparcia małym przedsiębiorstwom i mikroprzedsiębiorstwom, aby pomóc im w lepszym przestrzeganiu przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Przedsiębiorstwa korzystałyby z pomocy technicznej i praktycznych narzędzi, takich jak interaktywne narzędzie online do oceny ryzyka (OiRA) – platforma internetowa udostępniająca sektorowe narzędzia do oceny ryzyka;
• poprawa w zakresie egzekwowania przepisów przez państwa członkowskie, na przykład poprzez ocenę wyników krajowych inspektoratów pracy;
• uproszczenie istniejących przepisów, w stosownych przypadkach, aby usunąć zbędne obciążenia administracyjne, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia i pracowników;
• rozwiązanie problemów starzejącej się europejskiej siły roboczej i skuteczniejsze zapobieganie chorobom związanym z pracą, aby zwalczać istniejące i nowe zagrożenia, np. w sektorze nanomateriałów, technologii eko- i biotechnologii;
• poprawa w zakresie gromadzenia danych statystycznych, aby dysponować lepszymi informacjami i rozwijać narzędzia monitorowania;
• wzmocnienie koordynacji z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), a także z partnerami, aby przyczynić się do ograniczenia występowania wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz przyczynić się do poprawy warunków pracy na całym świecie.

Realizację tych działań mają umożliwiać instrumenty określone w ramach strategicznych, a mianowicie: dialog społeczny, zwiększenie świadomości, egzekwowanie przepisów UE, synergia z innymi obszarami polityki (np. zdrowia publicznego, edukacji) oraz fundsze UE, takie jak Europejski Fundusz Społeczny (EFS) i program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI). Są one dostępne w celu wspierania wdrażania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

W 2016 r. ramy te zostaną poddane przeglądowi, aby podsumować ich wdrożenie oraz uwzględnić wyniki trwającej kompleksowej oceny prawodawstwa UE w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Wyniki te będą dostępne pod koniec 2015 r.

Kontekst

Inwestowanie w zapobieganie zagrożeniom oraz promowanie lepszych warunków pracy przynosi, szczególnie w czasach kryzysu gospodarczego, korzyści gospodarcze i społeczne np. w postaci mniejszej liczby wypadków związanych z pracą, wyższego poziomu bezpieczeństwa i dobrego samopoczucia pracowników. Stosowanie podobnych przepisów w całej UE pozwala stwarzać równe warunki działania dla wszystkich przedsiębiorstw na jednolitym rynku i jednocześnie zapobiegać „dumpingowi socjalnemu".

Nowe ramy strategiczne opierają się na unijnej strategii na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2007-2012, która przyczyniła się głównie do zmniejszenia o 27,9 proc. w UE liczby wypadków przy pracy powodujących ponad trzydniową nieobecność. Strategia ta zapewniła wspólne ramy koordynacji i wspólny kierunek. Obecnie 27 państw członkowskich dysponuje własną strategią na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy dostosowaną do krajowego kontekstu i jego priorytetowych obszarów. Wyniki evaluation of the 2007-12 OSH strategy potwierdziły znaczenie ram strategicznych UE dla polityki w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz uwidoczniły potrzebę dokonania rewizji celów, priorytetów i metod pracy, aby dostosować ramy unijnej polityki do zmieniających się form pracy, a także do nowych i pojawiających się zagrożeń.

W nowych ramach zostały uwzględnione opinie wyrażone przez instytucje UE oraz przedstawicieli organizacji pracowniczych i pracodawców, a także wyniki konsultacji społecznych z 2013 r., które dają lepszy obraz obecnych i przyszłych wyzwań w dziedzinie BHP (IP/13/491), oraz uwagi wyrażone 28 kwietnia 2014 r. na Konferencji na temat warunków pracy, która zamknęła cykl konsultacji.

Dodatkowe informacje

Zob. MEMO/14/400

Ramy strategiczne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2014-2020

Strona internetowa komisarza László Andora

László Andor na Twitterze

Bezpłatny biuletyn informacyjny Komisji Europejskiej na temat zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego