Komisja Europejska zaproponowała dzisiaj nowe przepisy na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych znajdujących się w obrocie na jednolitym rynku i wzmocnienia nadzoru rynku w odniesieniu do produktów niespożywczych, w tym tych przywożonych z państw trzecich.

Przepisy te przyczynią się zarówno do podniesienia poziomu ochrony konsumentów, jak i do stworzenia równych warunków działania dla przedsiębiorstw. Niebezpieczne produkty nie powinny docierać do konsumentów i innych użytkowników, a ich łatwiejsza identyfikacja i identyfikowalność będą stanowiły podstawowe udoskonalenie, które umożliwi ich szybkie usunięcie z rynku. Po ich przyjęciu przez Parlament Europejski i Radę nowe przepisy będą egzekwowane przez krajowe organy nadzoru rynku w państwach członkowskich, które skorzystają ze wzmocnionej współpracy i udoskonalonych narzędzi przeprowadzania kontroli.

Uzupełnieniem omawianych dwóch wniosków legislacyjnych jest wieloletni plan w zakresie nadzoru rynku wyznaczający 20 konkretnych działań, które należy podjąć od chwili obecnej do 2015 r., by wzmocnić nadzór rynku na mocy obowiązujących ram regulacyjnych oraz do momentu, kiedy zaczną obowiązywać nowe przepisy.

Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. przemysłu i przedsiębiorczości, powiedział: „Jeżeli chcemy w pełni czerpać korzyści gospodarcze wynikające z jednolitego rynku, musimy ustanowić wysokiej jakości przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów oraz skuteczny, dobrze skoordynowany i ogólnounijny system ich wdrażania, który będzie wspierał jednolity rynek.Lepsza koordynacja kontroli bezpieczeństwa produktów, zwłaszcza na granicach zewnętrznych UE, pozwoli wyeliminować nieuczciwą konkurencję ze strony przedsiębiorstw prowadzących działalność niezgodną z prawem lub przestępczą.” Tonio Borg, europejski komisarz ds. zdrowia i polityki konsumenckiej, dodał: „Konsumenci oczekują, że produkty na europejskim rynku będą bezpieczne.Przedsiębiorstwa oczekują, że będą mogły działać w oparciu o uczciwe warunki handlowe.Władze potrzebują właściwych narzędzi, by działać w skuteczny i wydajny sposób.Przyjęty dzisiaj przez Komisję pakiet wniosków ma na celu realizację tych oczekiwań.Jesteśmy przekonani, że konsumenci, przedsiębiorstwa i organy krajowe w znacznej mierze skorzystają z jasnych i spójnych przepisów obowiązujących na całym jednolitym rynku, bardziej skutecznego nadzoru rynku i łatwiejszej identyfikowalności produktów.”

Udoskonalone bezpieczeństwo produktów i nadzór rynku

Obecnie przepisy Unii dotyczące nadzoru rynku i bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych są fragmentaryczne i rozproszone w kilku różnych aktach prawnych, a zatem są w nich luki i nakładające się przepisy. Przyjęte dzisiaj przez Komisję wnioski legislacyjne umożliwią większą spójność przepisów dotyczących identyfikacji i identyfikowalności produktów konsumpcyjnych oraz udoskonaloną koordynację sposobów, w jakie organy krajowe kontrolują produkty i egzekwują przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów w całej Europie.

Przedstawiony dzisiaj pakiet przewiduje następujące kluczowe zmiany:

• Dostosowanie ogólnych obowiązków podmiotów gospodarczych, by zapewnić bezpieczeństwo wszystkich produktów konsumpcyjnych, oraz wyraźniejszy zakres odpowiedzialności producentów, importerów i dystrybutorów.
• Skuteczniejsze narzędzia egzekwowania bezpieczeństwa i innych wymogów dotyczących produktów, a także podjęcie działań przeciwko niebezpiecznym i niezgodnym z wymogami produktom we wszystkich sektorach poprzez jednolity zestaw spójnych przepisów dotyczących nadzoru rynku.
• Udoskonalenie identyfikowalności produktów konsumpcyjnych w całym łańcuchu dostaw – umożliwienie sprawnej i skutecznej odpowiedzi na problemy związane z bezpieczeństwem (np. odzyskanie produktu). W tym celu producenci i importerzy dopilnowują, aby produkty posiadały oznaczenie państwa ich pochodzenia lub, w przypadku gdy wielkość lub charakter produktu to uniemożliwiają, aby oznaczenie było umieszczone na opakowaniu lub w dokumencie załączonym do produktu. W przypadku produktów wytwarzanych w Unii oznaczenie to odnosi się do Unii lub danego państwa członkowskiego. Oznaczenie pochodzenia uzupełnia podstawowe wymogi związane z identyfikowalnością dotyczące nazwy i adresu producenta. Informacje takie mogą ułatwić organom nadzoru rynku śledzenie drogi wyrobu do miejsca jego rzeczywistej produkcji i umożliwić kontakty z władzami państw pochodzenia, w ramach dwustronnej lub wielostronnej współpracy w zakresie bezpieczeństwa produktów konsumenckich, w sprawie właściwych działań następczych.
• Stworzenie bardziej opartego na współpracy systemu nadzoru rynku w całej UE.
• Usprawnienie procedur zgłaszania niebezpiecznych produktów oraz synergia między istniejącym systemem szybkiego informowania (RAPEX) a systemem informacyjnym i komunikacyjnym do celów nadzoru rynku (ICSMS).

Kto na tym skorzysta i w jaki sposób?

• Konsumenci – dzięki bezpiecznym i spełniającym wymogi produktom w całej Europie i jeszcze wyższemu poziomowi ochrony, co oznacza zwiększenie zaufania konsumentów do rynku wewnętrznego.
• Producenci/przedsiębiorstwa – dzięki spójnym przepisom we wszystkich sektorach produkcji, co oznacza niższe koszty przestrzegania przepisów dla przedsiębiorstw, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw. Ponadto lepsza koordynacja kontroli bezpieczeństwa produktów pozwoli wyeliminować nieuczciwą konkurencję ze strony przedsiębiorstw prowadzących działalność niezgodną z prawem lub przestępczą.

Omawiana strategia będzie przedmiotem obrad w Parlamencie Europejskim i Radzie. Przewiduje się, że nowe przepisy zaczną obowiązywać w 2015 r.

Przebieg procedury

Na jednolitym rynku UE zapewniony jest swobodny przepływ towarów, a konsumenci i przedsiębiorstwa mogą kupować i sprzedawać produkty w 27 państwach członkowskich i w trzech państwach należących do EFTA/Europejskiego Obszaru Gospodarczego, których łączna liczba mieszkańców wynosi ponad 490 milionów. Unijne przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów i wspierający te przepisy nadzór rynku sprawowany przez organy krajowe stanowią podstawę jednolitego rynku.

Dyrektywa 87/357/EWG w sprawie produktów przypominających żywność i dyrektywa 2001/95/WE w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zostają zastąpione nowym aktualnym rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych. Przepisy regulujące nadzór rynku, które obecnie są rozproszone w kilku aktach prawnych, zostaną połączone w jednym instrumencie prawnym mającym zastosowanie do wszystkich produktów nieżywnościowych.

MEMO/13/93

Pakiet można znaleźć na stronach internetowych DG SANCO i DG ENTR