Europe Direct Poznań

Data publikacji: 28.01.2011

Cel - pogłębienie jednolitego rynku usług w UE

Chociaż usługi odpowiadają obecnie za dwie trzecie PKB i zatrudnienia w UE, stanowią jedynie około jednej piątej wartości handlu wewnątrzunijnego. Tylko około 8 % europejskich MŚP prowadzi działalność w innych państwach członkowskich.

Ten brak dynamiki nie tylko zawęża paletę ofert dostępnych dla konsumentów, ale także uniemożliwia małym i innowacyjnym przedsiębiorstwom poszerzanie zakresu działalności oraz zwiększanie konkurencyjności. Aby uruchomić cały potencjał jednolitego rynku usług do 2012 r., Komisja Europejska podjęła w dniu dzisiejszym decyzję o realizacji serii ukierunkowanych działań mających na celu wyeliminowanie pozostałych do rozwiązania problemów. Celem dyrektywy o usługach jest właśnie usunięcie niepotrzebnych i obciążających przedsiębiorstwa barier w handlu usługami w ramach jednolitego rynku. W rok po upływie terminu transpozycji dyrektywy Komisja i państwa członkowskie zakończyły opracowywanie oceny dotyczącej jej wdrożenia w praktyce. Wyniki tej tak zwanej „wzajemnej oceny” podsumować można stwierdzeniem, że chociaż wiele dotychczas osiągnięto, nadal nie został w pełni wykorzystany potencjał jednolitego rynku usług.

Michel Barnier, komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług, stwierdził: „W obecnej kryzysowej sytuacji gospodarczej musimy uwolnić dalsze możliwości zwiększania tempa wzrostu gospodarczego tkwiące w zintegrowanym jednolitym rynku usług. Dzięki temu przedsiębiorstwa będą mogły rozwijać się, wprowadzać innowacje i tworzyć więcej miejsc pracy. Dzięki temu dla konsumentów i przedsiębiorstw UE dostępne będą lepsze i bardziej konkurencyjne usługi.”

Ukierunkowane działania mające na celu wzmocnienie unijnych rynków usług

Dyrektywa usługowa była ważnym krokiem naprzód, ale nadal pozostaje wiele do zrobienia, aby usprawnić funkcjonowanie unijnych rynków usług. Komunikat „W kierunku Aktu o jednolitym rynku – (IP/10/1390) w stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności”, przyjęty w dniu 27 października 2010 r., stwierdza, że korzyści z lepszego funkcjonowania jednolitego rynku usług można oszacować na kwotę wahającą się od 60 do 140 miliardów euro, co stanowi potencjał wzrostu wynoszący od 0,6 % do 1,5 % PKB. Chociaż usługi odpowiadają obecnie za dwie trzecie PKB i zatrudnienia w UE, stanowią jedynie około jednej piątej wartości handlu wewnątrzunijnego. Obecnie tylko około 8 % europejskich MŚP prowadzi działalność w innych państwach członkowskich. Ten brak dynamiki nie tylko zawęża paletę ofert dostępnych dla konsumentów, ale także uniemożliwia małym i innowacyjnym przedsiębiorstwom poszerzanie zakresu działalności i dalszy wzrost.

W odpowiedzi na te zagrożenia Komisja zaplanowała następujące działania:

- Sprawdzenie, czy jednolity rynek funkcjonuje w praktyce: w 2011 r. i 2012 r. Komisja przeprowadzi „kontrolę jakości” jednolitego rynku usług z perspektywy użytkowników, np. szwedzkiego architekta, który chce zaprojektować dom we Włoszech lub mieszkańca Finlandii, który korzysta z usług czeskiego księgowego. „Kontrola jakości” uwzględniać będzie wszystkie inne przepisy unijne dotyczące usług, poza dyrektywą o usługach, oraz zawarta zostanie w niej ocena wzajemnych oddziaływań pomiędzy tymi przepisami. Celem tego działania jest zidentyfikowanie praktycznych problemów, które ograniczają funkcjonowanie jednolitego rynku usług, oraz wykrycie niezamierzonych skutków wzajemnych oddziaływań między poszczególnymi przepisami. Komisja stwierdziła już, że istnieje potrzeba podjęcia dalszych działań w sprawie ograniczeń nałożonych na niektórych dostawców usług w pewnych krajach. Ograniczenia te dotyczą chociażby formy prawnej prowadzenia działalności (np. zakazuje się podmiotom świadczącym usługi rzemieślnicze takim jak stolarze prowadzenia działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), lub osób, które mogą posiadać kapitał w swoich spółkach (np. wymóg posiadania licencji doradcy podatkowego, aby móc posiadać kapitał w przedsiębiorstwie oferującym usługi z zakresu doradztwa podatkowego).

- Usunięcie barier blokujących rozwój usług transgranicznych: „Wspólna ocena” pokazała w szczególności trudności w świadczeniu usług transgranicznych w państwach, w których podmiot świadczący usługi nie ma stałej siedziby. Komisja będzie obecnie ściśle kontrolować skutki dyrektywy o usługach w tym zakresie. Pierwsze sprawozdanie z postępów w jej wdrażaniu zostanie opublikowane do końca 2011 r., a kolejne będą publikowane co roku. Należy także zapobiegać pojawianiu się w ustawodawstwie państw członkowskich nowych barier regulacyjnych dotyczących usług. Tego typu bariery mogą powstawać w wyniku wprowadzania zmian w przepisach dotyczących wymogów rozpoczynania działalności w danym państwie; Komisja będzie uważnie śledziła zmiany w tym zakresie.

- Zapewnienie szerokiego wdrożenia dyrektywy usługowej oraz jej powszechnego stosowania: Komisja będzie podejmować dialog dwustronny z państwami członkowskimi, które mają problemy ze wdrażaniem dyrektywy. Ponadto w 2011 r. Komisja opracuje pierwszą ocenę gospodarczych skutków wdrożenia dyrektywy oraz jej wpływu na funkcjonowanie rynków usług.

Informacje ogólne

Dyrektywa o usługach to akt prawny UE przyjęty w celu usunięcia niepotrzebnych i obciążających przedsiębiorstwa barier dotyczących świadczenia usług w całej UE. Usługi stanowią około dwóch trzecich PKB UE. Dyrektywa o usługach ma charakter horyzontalny i dotyczy wielu różnych rodzajów usług, odpowiadających około 40% PKB i zatrudnienia w UE. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie musiały do końca 2009 r. uprościć swoje procedury administracyjne i wprowadzić „punkty kompleksowej obsługi”, pozwalające przedsiębiorstwom na łatwiejsze załatwianie formalności w formie elektronicznej. Dyrektywa przewidywała opracowanie „wspólnej oceny”, która miała umożliwić ewaluację osiągniętych postępów i wykrycie pozostałych do rozwiązania problemów. „Wspólna ocena” została przeprowadzona w 2010 r. Było to innowacyjne rozwiązanie, w ramach którego państwa członkowskie i Komisja wspólnie, na zasadzie wzajemnej oceny, przeanalizowały najważniejsze skutki wdrożenia dyrektywy o usługach.

Dynamiczny rozwój sektora usług w UE jest jednym z głównych priorytetów Komisji. Usługi są siłą napędową gospodarki UE; około dziewięciu z dziesięciu nowych miejsc pracy powstaje w tym sektorze. Zgodnie z przygotowanym przez Komisję rocznym sprawozdaniem gospodarczym (zob. IP/11/22), UE uda się osiągnąć określone w strategii Europa 2020 ambitne cele dotyczące zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, jeżeli pilne reformy strukturalne w ramach rynków usług i produkcji, mające na celu poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwa, zostaną potraktowane priorytetowo.

Zob. również MEMO/11/49.

Więcej informacji:

http://ec.europa.eu/internal_market/services/services-dir/implementation_en.htm