Europe Direct Poznań

Data publikacji: 29.12.2010

Co UE zrobiła dla nas w 2010 roku?

Oto krótki przegląd kilku wybranych, konkretnych działań, podjętych przez UE po to, aby ułatwić nam życie.

Niektóre z nich dotyczą prostych rozwiązań związanych z naszym codziennym życiem, jak np. przekonanie producentów telefonów komórkowych, by stosowali jeden, standardowy model ładowarki. Inne związane są z przepisami prawa europejskiego, które nadają obywatelom nowe uprawnienia. A jeszcze w innych, chodzi o pomoc w odzyskaniu nadziei przez ludzi cierpiących z powodu katastrof naturalnych.

Zdrowa gospodarka i silniejsze rynki finansowe

Kiedy piętrzyły się problemy finansowe i gospodarcze, UE stworzyła mechanizmy chroniące przyszłość jej obywateli. Unijni liderzy pokazali, jak skutecznie potrafią współpracować, proponując szereg rozwiązań w reakcji na zawirowania, jakie pojawiły się w finansach publicznych w tym roku.

Błyskawiczne działania UE pozwoliły utrzymać stabilność i wiarygodność euro. Dzięki nim rosło zaufanie na rynkach. Pomogły one państwom członkowskim, które znalazły się w opałach, odbudować swoje finanse. W ich ramach wdrożono nowe mechanizmy chroniące przed przyszłymi wstrząsami. W celu zapewnienia stabilności w strefie euro stworzono innowacyjny mechanizm o wartości ponad 500 mld EUR.

Jednocześnie UE wprowadziła rygorystyczne, nowe zasady dla państw członkowskich, banków i finansistów. Dzięki nowym regułom dotyczącym np. funduszy hedgingowych oraz systemów premiowych w bankach rynki finansowe mają być bardziej przejrzyste a praktyki podejmowania nadmiernego ryzyka ukrócone. Powstały także nowe ogólnoeuropejskie organy uważnie przyglądające się poczynaniom uczestników rynków finansowych.

Co ważne, oprócz działań ochronnych uruchomiono także strategię gospodarczą – Europa 2020 – która nie tylko będzie wspomagać wzrost gospodarczy i zatrudnienie, ale także zapewni korzyści wszystkim obywatelom.

Umacnianie sektora małych przedsiębiorstw i tworzenie miejsc pracy

Unia Europejska promuje liczne małe przedsiębiorstwa, które stanowią siłę napędową gospodarki i wzrostu zatrudnienia

W latach 2002 - 2008 małe przedsiębiorstwa stworzyły 9,4 mln miejsc pracy w UE. To więcej niż wszystkie duże przedsiębiorstwa razem wzięte. Posiadają one potencjał, by przyśpieszyć odzyskiwanie równowagi w UE zarówno w kontekście wzrostu gospodarczego, jak i zatrudnienia.

Jednakże o potencjał ten należy dbać, jeśli ma być wykorzystany. Kryzys gospodarczy pokazał, że nawet najlepsze firmy rodzinne i najbardziej inteligentni przedsiębiorcy mogą paść ofiarą takich problemów jak opóźnione płatności albo brak dostępu do kredytów lub szkoleń. Dlatego też UE podejmuje zdecydowane działania, aby pomóc im w dalszym rozwoju.

Nowe przepisy unijne wymagają od administracji państwowej, by regulowała swoje zobowiązania płatnicze z tytułu nabytych towarów lub usług w ciągu 30 dni. Wpływa to na realną poprawę płynności finansowej, która pomoże małym przedsiębiorstwom utrzymać się na rynku.

Nowy paneuropejski program wymiany, wzorowany na programie Erasmus, który tak doskonale sprawdził się w środowisku studenckim, umożliwia teraz młodym przedsiębiorcom zdobywanie umiejętności zarządczych dzięki pracy u boku doświadczonych ludzi biznesu.

Unia Europejska przeznaczyła 100 mln EUR na kredyty dla osób zwolnionych z pracy, które chcą rozpocząć własną działalność, pomagając w ten sposób zregenerować rynek pracy na obszarach, gdzie doszło do masowych redukcji zatrudnienia.

Nowe prawa pasażerów

Podróżujący unijnymi pociągami i promami otrzymują gwarancję informacji, pomocy i kompensaty z tytułu opóźnień, tak jak pasażerowie linii lotniczych

Kto z nas nie doświadczył problemów związanych z odwołaniem pociągu? Albo nie pomagał starszemu członkowi rodziny wejść po trapie? A być może niektórzy z nas utknęli także na lotnisku z powodu pyłu wulkanicznego wiosną tego roku?

Unia Europejska poszerzyła w tym roku prawa pasażerów wprowadzając nowe zasady dotyczące podróżowania koleją i transportem wodnym – bazując w dużej mierze na prawach pasażerskich w transporcie lotniczym, wdrożonych z powodzeniem kilka lat temu. Czeka nas także nowelizacja przepisów obowiązujących w pasażerskim transporcie drogowym.

Teraz kiedy podróż się opóźnia, pasażerowie nie muszą już zachodzić w głowę, co też mogło się stać. Mają prawo do informacji i mogą jej żądać od przewoźnika, z którego usług korzystają. Pasażerowie niepełnosprawni lub mający trudności z poruszaniem się mają z kolei prawo do szczególnej opieki.

Nowe przepisy przewidują wypłatę kompensaty, kiedy podróż się opóźnia lub kurs zostaje odwołany, za wyjątkiem sytuacji spowodowanych okolicznościami wyjątkowymi, pozostającymi poza kontrolą przewoźnika.

Chmura pyłu wulkanicznego wiosną roku 2010 wyraźnie pokazała, jak ważne są te prawa. Pasażerowie linii lotniczych byli w stanie wyegzekwować swoje prawa do kompensaty i pomocy, w tym także do pokrycia kosztów noclegu i wyżywienia podczas oczekiwania na swój lot.

Wspólna ładowarka do telefonów komórkowych

Producenci telefonów komórkowych ulegają presji UE i przechodzą na uniwersalny standard ładowarki

Telefon komórkowy to fajna rzecz – dopóki nie wyczerpie mu się bateria, kiedy nie mamy przy sobie ładowarki. Nie możesz zadzwonić. Nie możesz dostać się do swojej książki adresowej albo danych. Z obłędem w oku szukasz odpowiedniej ładowarki.

Ale już wkrótce takie problemy staną się tylko wspomnieniem. Komisja Europejska przekonała producentów telefonów komórkowych do zarzucenia nieoszczędnej i niewydajnej praktyki stosowania różnych ładowarek do różnych telefonów.

Dzięki naciskom ze strony Komisji 13 wiodących producentów telefonów zgodziło się na zharmonizowany system dla smartfonów, sprzedawanych w Unii Europejskiej. Wynik na papierze, to nowy standard techniczny. Wynik w sklepach – a także w kieszeniach i torbach obywateli UE – to możliwość ładowania wszystkich tych telefonów za pomocą przewodu ze zwykłą wtyczką micro-USB. Wynik dla środowiska, to mniej elektronicznych śmieci.

Działanie Unii Europejskiej pozwoliło wykrystalizować sposób myślenia w branży i przyśpieszyć proces, który firmom zająłby całe lata. Co więcej, Unii Europejskiej udało się to osiągnąć bez konieczności tworzenia nowych, skomplikowanych przepisów. To doskonały przykład na to, jak UE pomaga swoim obywatelom – i to nie tylko poprzez tworzenie i wdrażanie przepisów, lecz poprzez inicjowanie na szczeblu europejskim zdroworozsądkowego podejścia, które przynosi korzyści wszystkim.

Rzetelniejsze postępowanie sądowe

Europejczycy zdobywają prawo do pełnej obsługi tłumaczeniowej w przypadku uczestnictwa w postępowaniu sądowym w Unii Europejskiej

Znalezienie się po złej stronie prawa, nawet za niewielkie przewinienie, jest zawsze kłopotliwe. Niemniej kłopot staje się jeszcze większy, kiedy znajdziemy się w miejscu, w którym nie rozumiemy języka, jakim posługują się policjanci i sędziowie.

Dlatego właśnie UE podjęła działania na rzecz zagwarantowania dostępu do tłumaczenia pisemnego i ustnego w postępowaniach karnych. Nowe przepisy pomogą obywatelom korzystać z posiadanego przez nich prawa do rzetelnego postępowania sądowego w całej UE, nawet jeśli nie znają oni języka, w którym jest prowadzone postępowanie. Państwa członkowskie są zobowiązane zapewnić tę usługę – i to bezpłatnie.

Tego typu ochrona zyskuje na wartości w czasach, w których coraz więcej Europejczyków podróżuje, uczy się i pracuje poza swoim krajem rodzinnym. Nawet całkowicie niewinna pomyłka może czasem doprowadzić do niemiłego spotkania z władzą.

Nowe przepisy nie oznaczają, że można lekceważyć lokalne przepisy podczas wakacyjnego wyjazdu. Oznaczają, że w przypadku kłopotów będziemy rozumieć, o co jesteśmy oskarżani. A dopóki nie zapadnie ostateczny wyrok, zawsze uznawani będziemy za osobę niewinną.

Większe bezpieczeństwo energetyczne

Dzięki działaniom UE do naszych domów nadal płynie gaz

Ponieważ Europa musi importować sporą część zużywanego gazu, jest narażona na przerwy w jego dostawie, zwłaszcza w okresach zwiększonego zapotrzebowania. Stąd też w roku 2010 Unia Europejska podjęła zdecydowane działania na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.

Zacieśniono stosunki partnerskie z dostawcami i krajami tranzytowymi. Unia Europejska nie zapomniała o doświadczeniach wyniesionych z kryzysu gazowego na przełomie lat 2008 - 2009, kiedy to dostawy rosyjskiego gazu przez Ukrainę zostały wstrzymane na dwa tygodnie z powodu sporu między Moskwą a Kijowem, w wyniku czego niektórzy obywatele unijni musieli marznąć w swoich domach.

Nowy mechanizm wczesnego ostrzegania UE-Rosja już pokazał swoją wartość, kiedy z powodzeniem wykorzystano go podczas sporu o tranzyt gazu z Białorusią w 2010 r.

Z kolei w samej UE nowe regulacje usprawniły koordynację pomiędzy państwami Unii. Spółki gazowe mają obowiązek zagwarantować dostawy gazu do odbiorców prywatnych oraz innych chronionych konsumentów przez okres 30 dni, nawet w trudnych warunkach pogodowych. Wyższe standardy stosowane wobec infrastruktury zapewnią, iż poszczególne kraje będą w stanie odbierać gaz innymi drogami w przypadku, na przykład, awarii jednego z większych gazociągów.

Równocześnie UE stale promuje zwiększanie wydajności energetycznej, aby zoptymalizować wykorzystywanie otrzymywanych zasobów energetycznych.

Nowe zastosowania dla elektronicznych śmieci

UE dba o to, by środowisko naturalne nie cierpiało z powodu starych telewizorów

Sprzęt elektroniczny i elektryczny często zawiera materiały, które są szkodliwe dla zdrowia lub środowiska.

Aby pomóc w walce z narastającymi problemami wiążącymi się z tego typu odpadami, UE zaostrzyła swoje ustawodawstwo w celu ograniczenia wykorzystywania niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz całkowitego zakazu stosowania tych najbardziej niebezpiecznych substancji, jak ołów czy rtęć. Nowe regulacje zaostrzają wymóg sortowania niektórych z najbardziej szkodliwych substancji, tworząc dla nich odrębny ciąg przetwarzania odpadów.

Równolegle inne przepisy, na finalnych etapach negocjacji, zobowiążą producentów sprzętu elektronicznego i elektrycznego do takiego projektowania i wytwarzania swoich produktów, aby ułatwić recykling komponentów i materiałów, z których są wykonane.

Przestarzałe telewizory, odtwarzacze wideo czy stare komputery nie tylko zajmują miejsce w garażu czy w pomieszczeniach gospodarczych. Mają także negatywny wpływ na środowisko naturalne i zdrowie. Jak dotąd zaledwie jedna trzecia zużytego sprzętu została oficjalnie zarejestrowana, zebrana i przetworzona zgodnie z normami unijnymi. Dzięki nowym przepisom pozostałe dwie trzecie także zostaną poddane odpowiedniej utylizacji.

Walka z nielegalnym wyrębem

UE walczy ze zmianą klimatu nawet w sklepach meblowych. Ładny zestaw mebli ogrodowych i to w bardzo korzystnej cenie – ale czy pochodzi z legalnego źródła? Unia Europejska wprowadziła nowe zasady, aby w krajach unijnych mogło być sprzedawane wyłącznie drewno pochodzące z legalnego wyrębu.

Sporo drewna wykorzystywanego w UE pochodzi z importu. Może ono pochodzić z tropikalnych lasów deszczowych, nieraz z takich części świata, gdzie nadzór nad handlem drewnem nie jest w pełni wdrożony. Istnieje zatem ryzyko, że branża meblarska czy budowlana w Europie korzysta z drewna z nielegalnych wyrębów, które niszczą lasy. Nowe przepisy zapobiegają temu poprzez system obowiązkowej certyfikacji.

Jest to z korzyścią dla legalnego handlu drewnem, zwłaszcza w krajach eksportujących, gdzie społeczności uzależnione ekonomicznie od lasów borykają się z nieuczciwą konkurencją nielegalnie działających grup.

Przynosi to także korzyści lasom, z których wiele pełni ważną rolę w utrzymywaniu stabilności klimatycznej na całym świecie. Ich zniknięcie w wyniku nielegalnego wyrębu stwarza zagrożenie nasilenia się zmian klimatu.

W ostatecznym rozrachunku jest to także korzystne dla Europejczyków. Walka ze zmianą klimatu daje im szansę na korzystanie ze swoich legalnie wyprodukowanych mebli ogrodowych w trakcie prognozowanego lata.

Ochrona dzieci

Nowe przepisy unijne chronią dzieci przed zagrożeniami w świecie internetowym i fizycznym

Od 10 do 20% dzieci w Europie pada ofiarą jakiejś formy wykorzystania seksualnego na którymś etapie swojego dzieciństwa. Jednocześnie liczba stron internetowych z pornografią dziecięcą stale rośnie i szacuje się, że każdego dnia do obrotu wprowadzanych jest około 200 nowych zdjęć. Komisja zaproponowała surowsze kary za seksualne wykorzystywanie dzieci i pornografię dziecięcą.

Nowe regulacje uderzają także w tzw. „grooming” (zaprzyjaźnianie się z dziećmi w trakcie pogawędek internetowych w celu późniejszego wykorzystania seksualnego) oraz turystykę seksualną, nawet jeśli przestępstwo popełnione zostało poza granicami UE. Komisja chce także, by robiono więcej w celu chronienia ofiar i zapobiegania tego rodzaju przestępstwom, na przykład poprzez zindywidualizowaną rehabilitację przestępców, która ma odwieść ich od ponownego popełnienia czynu niedozwolonego.

Potrzebna jest także lepsza ochrona dzieci przybywających do UE bez dorosłego opiekuna. W roku 2009 ponad 10.000 nieletnich nieposiadających opiekuna prawnego złożyło wniosek o azyl w UE. Kraje unijne przyjęły europejskie podejście w oparciu o jak najlepszy interes każdego dziecka, by chronić je przed zagrożeniem i wykorzystaniem. Europejskie podejście wyznacza wspólne standardy traktowania przez władze imigracyjne osób nieletnich bez opiekuna, na przykład: prawo do opiekuna i przedstawiciela prawnego oraz dostęp do zakwaterowania i opieki.

Pomocna dłoń po katastrofie

Czy trzęsienie ziemi na Haiti, czy wyciek chemikaliów na Węgrzech – UE natychmiast reaguje na katastrofy. Niektórym katastrofom można zapobiec, innym nie – ale kiedy już dojdzie do tragedii, UE niezwłocznie wkracza do akcji, aby pomóc ofiarom. Unia Europejska odegrała znaczącą rolę w międzynarodowej reakcji na trzęsienie ziemi na Haiti, dostarczając schronienia, żywności, pomocy medycznej, helikopterów do transportu rannych, statków mogących cumować bez nadbrzeża (które zostało zniszczone) oraz pojazdów zdolnych do poruszania się po wyspie, na której drogi zapadły się pod ziemię. Dostarczyła obrazy satelitarne, które pomogły w koordynowaniu pomocy na ziemi, a także wsparła odbudowę w ramach prac nad długofalową strategią rozwoju.

Oprócz Haiti humanitarna pomoc UE docierała do milionów ofiar katastrof naturalnych i spowodowanych działalnością człowieka na całym świecie. Kiedy czerwone, alkaliczne błoto wylało się z kopalni na Węgrzech w październiku, natychmiast aktywowano mechanizm współpracy wspólnotowej w dziedzinie obrony cywilnej. Unijny zespół ds. obrony cywilnej, składający się m.in. z ekspertów ds. ochrony fauny i flory oraz odkażania gruntów uprawnych, niezwłocznie dotarł na miejsce, aby pomagać lokalnym władzom w walce z zanieczyszczeniem.

Dzięki uczestnictwu w tego typu zdarzeniach Unia Europejska zdobywa kolejny poziom przygotowania, polegający już nie tylko na ograniczaniu szkód, lecz także na zapobieganiu i ochronie przed powstaniem szkody.