Parlament Europejski głosami przytłaczającej większości 521 z 736 posłów posiedzenia plenarnego (przy 145 głosach przeciw i 8 głosach wstrzymujących się) w dniu dzisiejszym poparł opcjonalne ogólnounijne przepisy dla przedsiębiorców i konsumentów zawierających umowy na jednolitym rynku.

Głosowanie posłów nastąpiło po ogłoszeniu ostatnio przez wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej Viviane Reding, że rozważa zaproponowanie takiego opcjonalnego europejskiego prawa umów jesienią (SPEECH/11/411). Ma to zapewnić większą spójność prawa umów w Europie, ułatwiając równocześnie zawieranie transakcji transgranicznych, zwłaszcza europejskim małym przedsiębiorstwom i 500 mln konsumentów.

„Z zadowoleniem przyjmuję dzisiejsze poparcie przez Parlament Europejski opcjonalnego europejskiego prawa umów”, stwierdziła wiceprzewodnicząca Viviane Reding, unijna komisarz ds. sprawiedliwości. „Rozważam uważnie wszystkie możliwości ułatwienia transakcji transgranicznych i myślę, że opcja wybrana przez Parlament Europejski może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem. Dałoby ono 500 mln europejskich konsumentów większe możliwości dokonywania transgranicznych zakupów, obniżając przy tym koszty transakcji dla małych przedsiębiorstw, stanowiących rdzeń naszej gospodarki. Będę ściśle współpracować z Parlamentem Europejskim i wszystkimi państwami członkowskimi, by ustalić, w jaki sposób stworzyć na bazie dzisiejszego głosowania atrakcyjną rzeczywistość prawną".

Koszty transakcyjne (takie jak dostosowanie warunków umownych i polityki handlowej lub uzyskanie tłumaczenia przepisów) oraz niepewność prawna związana z koniecznością posługiwania się obcym prawem umów szczególnie utrudnia rozszerzenie działalności w ramach jednolitego rynku małym i średnim przedsiębiorstwom, które stanowią niemal 99 % wszystkich przedsiębiorstw w UE. Opcjonalne europejskie prawo umów może być wybierane dobrowolnie przez konsumentów i przedsiębiorstwa w ich stosunkach umownych jako alternatywa dla krajowego prawa umów, kiedy zamierzają oni sprzedać lub kupić towary zagranicą. Według szacunków inicjatywa ta mogłaby dać małym internetowym przedsiębiorstwom chcącym prowadzić handel w Europie oszczędności rzędu 9 000 euro z tytułu opłat prawnych i kosztów tłumaczenia na każdy rynek, albo 230 000 euro - gdyby pragnęły prowadzić działalność w całej UE.

Dzisiejsza akceptacja przez Parlament koncepcji opcjonalnego europejskiego prawa umów nastąpiła po przyjęciu przez Komisję Prawną sprawozdania z inicjatywy własnej sporządzonego przez Dianę Wallis (MEMO/11/236).

Kontekst

Umowy mają zasadnicze znaczenie dla prowadzenia działalności gospodarczej i sprzedaży konsumenckiej. Formalizują one porozumienie między stronami i mogą obejmować szeroki zakres zagadnień, m.in. sprzedaż towarów oraz usług powiązanych, takich jak konserwacja i naprawy.

Przedsiębiorstwa działające na jednolitym europejskim rynku korzystają z szerokiego zakresu różnych umów podlegających odmiennym krajowym przepisom prawa umów. Współistnienie 27 różnych zestawów przepisów krajowych może prowadzić do dodatkowych kosztów transakcyjnych, większej niepewności prawnej dla przedsiębiorstw i braku zaufania po stronie konsumentów. To z kolei może zniechęcać zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorstwa, do zakupów i handlu ponad wewnętrznymi granicami UE. Małe i średnie przedsiębiorstwa szczególnie dotkliwie odczuwają wysokie koszty transakcji.

W ramach strategii Europa 2020 (IP/10/225) Komisja dąży do likwidacji przeszkód utrudniających funkcjonowanie jednolitego rynku, aby przyśpieszyć ożywienie gospodarcze. Obejmuje to prace nad zharmonizowanymi rozwiązaniami w zakresie umów konsumenckich, unijnych wzorów klauzul umownych oraz postępy w kierunku stworzenia europejskiego prawa umów.

W lipcu 2010 r. Komisja przedstawiła w zielonej księdze szereg wariantów w na rzecz bardziej spójnego podejścia do prawa umów. Następnie Komisja przeprowadziła konsultacje publiczne trwające do dnia 31 stycznia 2011 r., w ramach których nadesłano 320 odpowiedzi (MEMO/11/55).

W dniu 12 kwietnia 2011 r. Komisja Prawna Parlamentu Europejskiego zatwierdziła sprawozdanie z inicjatywy własnej przedstawione przez Dianę Wallis, popierające utworzenie fakultatywnego europejskiego prawa umów (MEMO/11/236), które stało się podstawą głosowania na posiedzeniu plenarnym. Parlamentarzyści poparli obecnie stanowisko Komisji Prawnej, która uznała, że fakultatywny instrument mógłby zostać uzupełniony referencyjnym „zestawem narzędzi” w celu zapewnienia spójności i jakości prawodawstwa dotyczącego europejskiego prawa umów.

W dniu 3 maja 2011 r. grupa ekspertów ustanowiona przez Komisję przedstawiła studium wykonalności dotyczące przyszłej inicjatywy w dziedzinie europejskiego prawa umów (IP/11/523). Studium to jest obecnie analizowane przez Komisję pod kątem tego, czy i w jaki sposób może ono posłużyć jako punkt wyjścia do następczej inicjatywy w zakresie europejskiego prawa umów.

Więcej informacji

Portal informacyjny Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości:

http://ec.europa.eu/justice/news/intro/news_intro_en.htm

Strona internetowa na temat europejskiego prawa umów:

http://ec.europa.eu/justice/policies/consumer/policies_consumer_intro_en.htm

Strona internetowa wiceprzewodniczącej Viviane Reding, komisarz UE ds. wymiaru sprawiedliwości:

http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/reding/index_en.htm

źródło: KE IP/11/683