Europe Direct Poznań

Data publikacji: 23.07.2010

Coraz więcej podróbek

W ubiegłym roku unijne służby celne interweniowały na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej w 43,5 tys. spraw dotyczących kilku milionów produktów, co do których istniało podejrzenie fałszerstwa lub piractwa – wynika z opublikowanego właśnie rocznego sprawozdania KE na temat działalności służb celnych Unii w zakresie egzekwowania praw własności intelektualnej.

Najczęściej konfiskowanymi przez celników artykułami, budzącymi podejrzenie naruszenia praw własności intelektualnej, były papierosy, odzież i znaki towarowe. Jednak artykuły codziennego użytku i stanowiące potencjalne zagrożenia dla zdrowia, takie jak szampony, pasta do zębów, zabawki, lekarstwa lub sprzęt AGD, także miały swój istotny udział. Sprawozdanie zawiera statystyki na temat typu, pochodzenia i rodzaju transportu dla wyrobów naruszających prawa własności intelektualnej, zatrzymanych na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej.

- Zadaniem unijnych służb celnych jest ochrona naszych obywateli i przedsiębiorców. Podróbki mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów, działając równocześnie na szkodę prawowitych właścicieli marek. Komisja i państwa członkowskie nadal współpracować będą z międzynarodowymi partnerami handlowymi i przemysłem, aby zapewnić jak najwyższy poziom ochrony praw własności intelektualnej w UE – stwierdził Algirdas Šemeta, komisarz ds. podatków, unii celnej, audytu i zwalczania nadużyć finansowych.

Najważniejsze ustalenia

Sprawozdanie pokazuje tendencję wzrostową, jeśli chodzi o liczbę towarów, co do których istnieje podejrzenie naruszenia praw własności intelektualnej. W 2009 r. odnotowano ponad 43,5 tys. przypadków zatrzymania towarów przez celników, obejmujących w sumie 118 mln artykułów. W sprawozdaniu zwraca się uwagę, że o ile w przeszłości naruszenie praw własności intelektualnej dotyczyło najczęściej towarów luksusowych, obecnie coraz więcej spraw związanych jest z artykułami codziennego użytku.

Najpopularniejszymi kategoriami produktów są papierosy, stanowiące 19proc., oraz pozostałe wyroby tytoniowe (16 proc.), znaki towarowe (13 proc.) i lekarstwa (10 proc.). Głównym źródłem produktów naruszających prawa własności intelektualnej nadal są Chiny (w sumie 64 proc. wszystkich skonfiskowanych artykułów). Natomiast inne kraje, jak Zjednoczone Emiraty Arabskie i Egipt, przodowały w określonych kategoriach produktów. W przypadku ponad 77 proc. wszystkich zatrzymanych produktów dokonano ich zniszczenia lub skierowano sprawę do sądu w celu orzeczenia naruszenia prawa.

Ochrona praw własności intelektualnej

Jak podkreślono w strategii unijnej „Europa 2020”, ochrona praw własności intelektualnej ma kluczowe znaczenie dla propagowania badań, innowacji i tworzenia nowych miejsc pracy w Europie. Skuteczne egzekwowania praw własności intelektualnej ma także istotne znaczenie dla ochrony zdrowia i bezpieczeństwa obywateli UE, ponieważ niektóre podróbki (takie jak środki spożywcze, kosmetyki i artykuły przeznaczone dla dzieci), produkowane z pominięciem wszelkich uregulowań prawnych, mogą stanowić poważne zagrożenie.

Rola unijnych służb celnych

Unijne służby celne odgrywają decydującą rolę w procesie zapobiegania przedostaniu się na rynek wewnętrzny produktów naruszających prawa własności intelektualnej. Komisja prowadzi liczne działania służące wsparciu służb celnych w walce z nielegalnym handlem. Komisja pracuje nad wnioskiem mającym udoskonalić obecnie obowiązujące przepisy celne w zakresie dotyczącym walki z towarami naruszającymi prawa własności intelektualnej oraz uprościć obowiązujące procedury.

We współpracy z państwami członkowskimi Komisja dokonała szczegółowego przeglądu obowiązującego prawa i rozpoczęła konsultacje społeczne, które zakończyły się dnia 7 czerwca 2010 r. Na tej podstawie Komisja zamierza przedstawić do końca bieżącego roku wniosek legislacyjny. Odpowiednia współpraca z międzynarodowymi partnerami handlowymi może w istotny sposób pomóc w zapobieganiu eksportowi do UE towarów naruszających prawa własności intelektualnej i wykrywaniu takich przypadków.

W 2009 r. UE i Chiny podpisały plan działania skupiający się przede wszystkim na poprawie współpracy w dziedzinie egzekwowania przez służby celne praw własności intelektualnej, który, zgodnie z planami, zostanie w najbliższych miesiącach przedłużony do końca 2012 r. W czasie swojej wrześniowej wizyty w Szanghaju komisarz Šemeta osobiście omawiać będzie z partnerami chińskimi sposoby zapewnienia ochrony praw własności intelektualnej.

Współpraca z przemysłem także ma ogromne znaczenie dla zapewnienia prawidłowej identyfikacji towarów łamiących prawa własności intelektualnej. Przedsiębiorcy mogą wnioskować o interwencję celną w przypadku podejrzenia, że prawa własności intelektualnej są łamane, a informacje przekazywane przez przemysł stanowią wyraźną pomoc dla służb celnych w procesie kontroli. Komisja przygotowała podręcznik dla podmiotów prawa autorskiego, aby pomóc im w składaniu takich wniosków, oraz pozostaje w bezpośrednim kontakcie z sektorem prywatnym, aby ustalić obszary, w którym możliwa jest dalsza poprawa procesu kontroli.

Pełne sprawozdanie dostępne jest na http://ec.europa.eu/taxation_customs/customs/customs_controls/counterfeit_piracy/statistics/index_en.htm