Podpisana 23 grudnia 2016 r. na Cyprze umowa oznacza w praktyce, że gwarancja EFIS wspiera teraz rozwój inwestycji w całej UE.

Komisja Europejska z zadowoleniem przyjęła wiadomość, że dzięki zawartej na Cyprze umowie Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) pomaga obecnie w stymulowaniu inwestycji, zatrudnienia i wzrostu gospodarczego we wszystkich 28 państwach członkowskich.

Jyrki Katainen, wiceprzewodniczący Komisji odpowiedzialny za zatrudnienie, wzrost gospodarczy, inwestycje i konkurencyjność, powiedział: - EFIS okazał się niezwykle ważnym pierwszym krokiem do przywrócenia poziomów inwestycji koniecznych do tego, aby zapewnić zrównoważony rozwój w dłuższej perspektywie. Priorytetem zawartej na Cyprze umowy jest silniejszy nacisk na zwiększenie zasięgu geograficznego EFIS. Mamy nadzieję, że wkrótce podpisane zostaną dalsze umowy, dając cypryjskim małym i średnim przedsiębiorstwom dostęp do finansowania. Komisja i EBI muszą teraz zdwoić wysiłki, aby właściwie wykorzystać dotychczasowe osiągnięcia EFIS w celu wsparcia wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

Prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Werner Hoyer, stwierdził: - Podpisanie umowy na Cyprze jest dla grupy EBI kamieniem milowym. Pionierskie stosowanie gwarancji budżetowych EBI-UE przynosi rezultaty w państwach członkowskich UE. EFIS opera się na silnym zaangażowaniu grupy EBI w szerokim wachlarzu sektorów przy zastosowaniu różnorodnych produktów finansowych w całej Unii Europejskiej. EFIS będzie nadal starał się dotrzeć do nowych partnerów finansowych – odkrywając nowe projekty i MŚP potrzebujące finansowania.

Mimo że minęło zaledwie 18 miesięcy od uruchomienia gwarancji EFIS, pożyczki grupy EBI są na dobrej drodze do zrealizowania swojego pierwotnego celu, jakim jest zmobilizowanie do 2018 r. dodatkowych inwestycji w gospodarkę realną na kwotę rzędu 315 mld euro. Cel ten został już w ponad połowie osiągnięty. Licząc według stanu na grudzień 2016 r., łączna kwota operacji zatwierdzonych w ramach planu inwestycyjnego dla Europy wynosi obecnie 30,6 mld euro. Operacje te mają teraz miejsce we wszystkich 28 państwach członkowskich, a łączna wysokość inwestycji, jakie mają za sobą pociągnąć, jest szacowana na 164 mld euro.

Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zatwierdził 176 projektów infrastrukturalnych kwalifikujących się do finansowania w ramach EFIS. Projekty te odpowiadają kwocie finansowania rzędu 22,4 mld euro. Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) zatwierdził 244 umowy o finansowanie MŚP, przy czym łączna suma środków przeznaczonych na ten cel w ramach EFIS wynosi 8,1 mld euro. Oczekuje się, że ze środków tych skorzysta około 388 tys. MŚP i spółek o średniej kapitalizacji.

Zważywszy na skalę dotychczasowych osiągnięć, przewodniczący Jean-Claude Juncker zapowiedział w swoimorędziu o stanie Unii z 14 września, że Komisja przedstawi wniosek w sprawie przedłużenia okresu funkcjonowania EFIS i wzmocnienia jego potencjału, aby jeszcze bardziej pobudzić inwestycje (tzw. EFIS 2.0). Wniosek przedłuży pierwotny, trzyletni (2015–2018) okres funkcjonowania funduszu do 2020 r. i zwiększy docelową kwotę z 315 mld euro inwestycji do co najmniej 500 mld euro. Zostanie w nim też położony większy nacisk na zasadę dodatkowości, projekty transgraniczne, wsparcie dla MŚP i zwiększenie zasięgu geograficznego EFIS.

Osiągnięcia gwarancji EFIS zostały poddane ocenie przez Komisję, EBI i niezależną międzynarodową firmę księgową EY. Komisja doszła do wniosku, że każda z tych ocen dostarczyła argumentów za przedłużeniem okresu funkcjonowania EFIS. Wyniki tych trzech ocen zostały szeroko omówione we wniosku Komisji i zostaną uwzględnione podczas przyszłej debaty ustawodawczej w sprawie EFIS 2.0.

Wniosek w sprawie przedłużenia okresu funkcjonowania EFIS jest już na zaawansowanym etapie. Ministrowie finansów krajów UE udzielili poparcia dla wniosku Komisji na początku bieżącego miesiąca na posiedzeniu Rady ECOFIN. Na swoim grudniowym posiedzeniu Rada Europejska wyraziła zadowolenie ze zgodnego podejścia w tej sprawie i wezwała do przyjęcia przez współustawodawców aktu prawnego dotyczącego przedłużenia okresu funkcjonowania EFIS w pierwszej połowie 2017 r.

Kontekst

Trzy filary, na których opiera się Plan inwestycyjny dla Europy

• Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych, który dostarcza wsparcia w postaci gwarancji UE, aby umożliwić zmobilizowanie inwestycji prywatnych

• Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i „Europejski portal projektów inwestycyjnych”, które zapewniają pomoc techniczną i zwiększają widoczność możliwości inwestycyjnych, a przez to pomagają projektom inwestycyjnym dotrzeć do gospodarki realnej

• usunięcie barier regulacyjnych dla inwestycji zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym.

Odnośnie do pierwszego filaru, szczególną zdolność do absorpcji środków finansowych odnotowano w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w którym wyniki osiągane przez EFIS znacznie przerosły oczekiwania. Aby zapewnić wystarczające zasoby finansowe dla dalszego wspierania finansowego MŚP z EFIS,w lipcu 2016 r. zwiększono pulę dla MŚP o 500 mln euro.

Odnośnie do drugiego filaru planu inwestycyjnego, 1 września 2015 r. uruchomiono Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego. Promotorzy projektów, organy publiczne i przedsiębiorstwa prywatne mogą otrzymać wsparcie techniczne, co pozwala im szybciej opracowywać projekty i przygotowywać je do rozpoczęcia inwestycji. Mogą oni uzyskać porady na temat odpowiednich źródeł finansowania oraz dostęp do wyjątkowej oferty w zakresie technicznej i finansowej wiedzy eksperckiej. Aby zapewnić inwestorom lepszy wgląd w możliwości inwestycyjne w UE, Komisja utworzyła „Europejski portal projektów inwestycyjnych”, który uruchomiono 1 czerwca 2016 r. Promotorzy projektów mogą przedstawiać swoje projekty w portalu, gdzie są one łączone z odpowiednimi ofertami inwestycyjnymi.

Odnośnie do trzeciego filaru planu inwestycyjnego, aby usunąć bariery dla inwestycji, Komisja przedstawiła już konkretne inicjatywy na rzecz wspierania inwestycji i ułatwienia finansowania gospodarki realnej – przykładem jest obniżenie narzutu kapitałowego dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji w przypadku inwestycji infrastrukturalnych. Unia energetyczna, unia rynków kapitałowych, strategia jednolitego rynku i strategia jednolitego rynku cyfrowego, jak również pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym przewidują szczególne środki, które – gdy zostaną w pełni wdrożone – będą skutkowały usunięciem barier, wspieraniem innowacji i dalszą poprawą otoczenia inwestycyjnego. Jednocześnie państwa członkowskie muszą kontynuować wdrażanie reform niezbędnych do usunięcia przeszkód dla inwestycji określonych w ramach semestru europejskiego w obszarach takich jak niewypłacalność, zamówienia publiczne, systemy sądowe, sprawność administracji publicznej czy przepisy sektorowe.

Więcej informacji:

• Plan inwestycyjny dla Europy: Pierwsza transakcja EFIS na rzecz cypryjskich przedsiębiorstw: EFI podpisuje z bankiem RCB umowę wartą 10 mln euro – Komunikat prasowy

• Komunikat: „Zwiększenie europejskich inwestycji na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego: w kierunku drugiego etapu funkcjonowania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych i nowego Europejskiego Planu Inwestycji Zewnętrznych”

• Orędzie o stanie Unii w 2016 r.: Zwiększenie europejskich inwestycji na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego – komunikat prasowy

• Przedłużenie okresu funkcjonowania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych –najczęstsze pytania

• Plan inwestycyjny dla Europy: oceny dostarczają argumentów za jego wzmocnieniem – komunikat prasowy

• Dotychczasowe osiągnięcia EFIS