KE publikuje indeks konkurencyjności regionalnej

Komisja opublikowała dziś dane o indeksie konkurencyjności regionalnej (RCI). To stosowane od dawna narzędzie pomiaru różnych wymiarów konkurencyjności wszystkich regionów UE opiera się teraz na gruntownie zmienionej metodyce.

Wartości indeksu w nowej formule RCI 2.0 pokazują, że nadal istnieją znaczne różnice między regionami UE, natomiast konkurencyjność regionów słabiej rozwiniętych rośnie. Najbardziej konkurencyjne w UE – według wyników indeksu – są regiony Utrechtu, Holandii Południowej oraz francuski region stołeczny Île-de-France.

Regiony słabiej rozwinięte nadrabiają braki

W 2022 r., w porównaniu z poprzednią edycją indeksu z 2016 r., konkurencyjność regionalna w regionach słabiej rozwiniętych poprawiła się, natomiast wyniki regionów w okresie przejściowym były bardziej zróżnicowane. Najlepsze wyniki nadal osiągają regiony lepiej rozwinięte.

Najniższe wartości koncentrują się, podobnie jak dotychczas, w słabiej rozwiniętych regionach wschodnich państw członkowskich UE.

Wszystkie regiony wschodnich państw członkowskich poprawiły swoje wyniki w latach 2016–2019, natomiast wyniki w południowych regionach UE (wykazujących również stosunkowo niską konkurencyjność) były zróżnicowane. W latach 2019–2022 większość wschodnich regionów UE nadal nadrabiała braki – m.in. w państwach bałtyckich, Chorwacji, na Węgrzech, w Polsce i Słowenii. Wyniki niektórych regionów Czech, Rumunii, Słowacji i Bułgarii zaczęły natomiast odbiegać od średniej UE.

W południowej części UE poprawiła się sytuacja w regionach Portugalii i Hiszpanii i w większości regionów Grecji (choć w tym ostatnim kraju poziomy wyjściowe były bardzo niskie), za to wyniki większości regionów Włoch i Cypru zaczęły odbiegać od średniej UE.

Najbardziej konkurencyjne są niemal zawsze regiony stołeczne, ale w państwach członkowskich o większej konkurencyjności przewaga tych regionów jest mniejsza.

Regiony stołeczne są najbardziej konkurencyjnymi regionami we wszystkich państwach członkowskich z wyjątkiem Niemiec, Włoch i Holandii. Dysproporcja między regionem stołecznym a innymi regionami w danym kraju często jest znaczna, szczególnie we Francji, Rumunii i na Słowacji.

Luka między regionem stołecznym a pozostałymi jest zazwyczaj mniejsza w krajach o większej konkurencyjności. Świadczy to dobitnie, że polityka publiczna i inwestycje publiczne powinny promować pozytywną konwergencję, która pomaga mniej konkurencyjnym regionom w poprawie wyników i nadrabianiu zaległości, a jednocześnie zapewnia najbardziej konkurencyjnym regionom dalszy rozwój.

Regiony bardziej konkurencyjne są w znacznie lepszej sytuacji

W bardziej konkurencyjnych regionach PKB na mieszkańca jest wyższy. W regionach tych ponadto kobiety mają lepsze warunki ramowe, dzięki czemu mogą osiągać lepsze wyniki, a liczba młodych kobiet niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (NEET) jest tam niższa. Bardziej konkurencyjne regiony są wreszcie szczególnie atrakcyjne dla niedawnych absolwentów, ponieważ łatwiej jest znaleźć tam pracę.

Duże znaczenie polityki spójności dla konkurencyjności regionalnej UE

Wyniki RCI 2.0 świadczą o tym, że regiony UE nadal potrzebują wsparcia Unii, aby poprawić swoją konkurencyjność i zmniejszyć dzielące je różnice. Polityka spójności jest główną polityką inwestycyjną UE służącą wspieraniu regionów w zakresie tworzenia miejsc pracy, konkurencyjności przedsiębiorstw, wzrostu gospodarczego, zrównoważonego rozwoju oraz poprawy jakości życia obywateli.

Kontekst

Indeks konkurencyjności regionalnej publikowany jest co trzy lata od 2010 r. Umożliwia on regionom UE monitorowanie i ocenę ich rozwoju w czasie i porównanie się z innymi regionami. Jest to ważne narzędzie, które zapewnia europejską perspektywę konkurencyjności regionów w oparciu o 68 wskaźników.

W edycji RCI z 2022 r. zastosowano gruntownie zmienioną metodykę i ponownie przeliczono wyniki dwóch poprzednich edycji. Indeks RCI 2.0 składa się z trzech wskaźników cząstkowych – podstawowego oraz dotyczących efektywności i innowacji – oraz 11 filarów dotyczących różnych aspektów konkurencyjności: „Instytucje", „Stabilność makroekonomiczna", „Infrastruktura", „Zdrowie", „Edukacja podstawowa", „Edukacja na poziomie wyższym, szkolenia i uczenie się przez całe życie", „Efektywność rynku pracy", „Wielkość rynku", „Gotowość technologiczna", „Zaawansowanie biznesowe" i „Innowacje".

RCI 2.0 publikowany jest dla regionów statystycznych NUTS 2 (w ramach wspólnej klasyfikacji jednostek terytorialnych do celów statystycznych NUTS). Wszystkie wartości dotyczą okresu sprzed wybuchu wojny w Ukrainie. Jest to pierwsza edycja RCI nieobejmująca Wielkiej Brytanii.

Dodatkowe informacje

Indeks konkurencyjności regionalnej