Komisja Europejska uruchomiła platformę inteligentnej specjalizacji w dziedzinie energii, która będzie wspierać regiony i państwa członkowskie w skuteczniejszym wykorzystaniu funduszy polityki spójności do promowania zrównoważonej energii. 

latforma pomoże regionom dzielić się swoją wiedzą fachową w zakresie inwestycji w zrównoważoną energię, a zwłaszcza w dziedzinie wdrażania innowacyjnych technologii niskoemisyjnych.

Poprzez wspieranie jak najlepszego wykorzystania funduszy polityki spójności w przypadku projektów dotyczących zrównoważonej energii platforma wpisuje się bezpośrednio w działania strategii europejskiej unii energetycznej. Jej celem będzie także lepsze dostosowanie działalności innowacyjnej w dziedzinie energetyki na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym w kontekście ustanowienia wspólnego programu strategicznego w sprawie priorytetów energetycznych. Platforma, utworzona przez wewnętrzny instytut naukowy Komisji – Wspólne Centrum Badawcze (WCB), przyczyni się do pobudzenia wzrostu gospodarczego regionów poprzez zapewnienie stabilności, konkurencyjności i bezpieczeństwa dostaw energii.

Corina Crețu, unijna komisarz ds. polityki regionalnej, stwierdziła: - W latach 2014–2020 ponad 38 mld euro ze środków polityki spójności zostanie zainwestowane w realizację strategii unii energetycznej oraz przyspieszenie przemian we wszystkich sektorach na rzecz gospodarki niskoemisyjnej. Stanowi to ponad dwukrotny wzrost środków przeznaczonych na ten cel w porównaniu z poprzednim okresem finansowania. Finansowanie w ramach polityki spójności oferuje wiele możliwości, stawia jednak także przed regionami poważne wyzwania w zakresie wdrażania projektów energetycznych współfinansowanych ze środków UE. Dlatego z zadowoleniem przyjmuję nową platformę w dziedzinie energii, która będzie gromadzić wspólną wiedzę fachową w dziedzinie zrównoważonej energii i pomoże regionom skutecznie korzystać ze środków dostępnych na inwestycje w innowacyjne rozwiązania.

Tibor Navracsics, komisarz ds. edukacji, kultury, młodzieży i sportu, odpowiedzialny za WCB powiedział: Budowa prawdziwej unii energetycznej wymagać będzie solidnych podstaw naukowych i z zadowoleniem odnoszę się do faktu, że wewnętrzny instytut naukowy Komisji, Wspólne Centrum Badawcze, odgrywa to zasadniczą rolę w zapewnieniu ich. Platforma inteligentnej specjalizacji łączy fachową wiedzę naukową z innowacyjnymi narzędziami służącymi tworzeniu sieci. Będzie ona służyć udostępnianiu regionom informacji i umożliwiać wymianę pomysłów i sprawdzonych rozwiązań, tworząc tym samym nową wiedzę fachową i budując unię energetyczną.

Kontekst

Projekt opiera się na współpracy DG ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (REGIO), DG ds. Energii (ENER) oraz Wspólnego Centrum Badawczego (JRC). Opiera się na pozytywnych doświadczeniach związanych z istniejącą już platformą inteligentnej specjalizacji ukierunkowanej na strategie badań i innowacji (platforma S3). W pracach tej platformy uczestniczy obecnie 172 regionów lub państw; obejmują one razem ponad 80 proc. regionów UE. Ponad dwie trzecie z nich wybrało energetykę jako obszar inteligentnej specjalizacji.

Inteligentna specjalizacja jest innowacyjnym podejściem opracowanym przez Komisję Europejską w celu stymulowania wzrostu gospodarczego i dobrobytu na szczeblu regionalnym. Ma ona wspierać skuteczne i ukierunkowane wykorzystanie publicznych inwestycji w badania i innowacje w celu stworzenia przewagi konkurencyjnej i umożliwić regionom specjalizację w zakresie ich atutów. Jest ona również jednym z warunków wstępnych umożliwiających korzystanie z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych.

Nowa platforma w dziedzinie energii będzie dostarczać informacji, wiedzy i umiejętności fachowych w zakresie inwestowania w projekty energetyczne w miarę potrzeb decydentów politycznych, organów i podmiotów odpowiedzialnych za dziedzinę energetyki i badań. Umożliwi ona również opracowanie sposobów łączenia państw członkowskich i regionów o podobnych zainteresowaniach i planowanych inwestycjach w dziedzinie innowacji.

W latach 2014-2020 UE zamierza dokonać inwestycji w ramach polityki spójności na ok. 38 mld euro, z czego 2 mld euro zostanie przeznaczone na inwestycje w inteligentne sieci energetyczne. Celem jest ułatwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną poprzez wspieranie projektów w dziedzinie efektywności energetycznej, energii odnawialnej i zrównoważonej mobilności w miastach oraz badań i innowacji.

Przykłady projektów energetycznych finansowanych z polityki spójności

• Wave Hub, nowatorskie rozwiązanie oparte na energii odnawialnej (Wielka Brytania)
• Klaster budownictwa ekologicznego stymulujący tworzenie ekologicznych budynków dzięki lokalnym kompetencjom (Austria)
• Plan renowacji budynków publicznych (Litwa)
• Kistelek daje przykład możliwości energii geotermalnej (Węgry)

Dodatkowe informacje

• Uruchomienie europejskiej platformy inteligentnej specjalizacji w dziedzinie energii
• Platforma inteligentnej specjalizacji w dziedzinie energii
• Polityka spójności UE – wyzwania związane ze zmianą klimatu i bezpieczeństwem energetycznym
• Gospodarka niskoemisyjna – polityka regionalna
• Platforma inteligentnej specjalizacji w dziedzinie strategii badań i innowacji