Data publikacji: 19.11.2010
Digitalizacja europejskiego dziedzictwa kulturowego
Dzięki europejskiej bibliotece cyfrowej Europeana każdy na świecie ma teraz dostęp do ponad 14 milionów książek, map, fotografii, obrazów, fragmentów filmów i utworów muzycznych w wersji cyfrowej pochodzących z instytucji kultury z całej Europy.
Zainicjowana w 2008 r. i zawierająca początkowo dwa miliony obiektów Europeana osiągnęła już z nadwyżką pierwotny cel, jakim było 10 milionów obiektów do 2010 r. W dniu dzisiejszym grupa analityczna (tzw. „Comité des Sages” - Maurice Lévy, Elisabeth Niggemann, Jacques de Decker) ustanowiona przez Komisję w celu badania nowych sposobów digitalizowania europejskiego dziedzictwa kulturowego (IP/10/456) zwróciła się do Rady Ministrów Kultury oraz do parlamentarnej Komisji Kultury. Sprawozdanie grupy analitycznej zostanie opublikowane na początku 2011 r.
Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej odpowiedzialna za agendę cyfrową, Neelie Kroes, powiedziała: „Europeana to doskonały przykład na to, w jaki sposób współpraca na szczeblu europejskim może wzbogacić życie nas wszystkich. 14 milionów obiektów dostępnych w Internecie to dobra wiadomość dla wszystkich jego użytkowników, którzy pragną mieć dostęp do dorobku kulturowego europejskich bibliotek, muzeów i archiwów. Europeana może być jeszcze doskonalsza, jeśli więcej instytucji kultury zdecyduje się na digitalizację swoich zbiorów i udostępnienie ich w ramach tego europejskiego portalu. Mam nadzieję, że grupa analityczna przedstawi nam wkrótce ambitne zalecenia, jak proces ten przyspieszyć.”
Prototypowa wersja Europeany ruszyła w listopadzie 2008 r. Portal stał się dla użytkowników Internetu bramą umożliwiającą poszukiwanie i bezpośredni dostęp do zdigitalizowanych książek, map, obrazów, czasopism, fotografii, fragmentów filmów oraz wszelkiego rodzaju dokumentów audiowizualnych znajdujących się w zbiorach europejskich instytucji kultury. Obecnie pod adresem www.Europeana.eu dostępnych jest ponad 14 milionów tych obiektów, włączając w to fragmenty utworów muzycznych. Jest to znacznie więcej, niż planowane przez Komisję 10 milionów dzieł w 2010 r.
Nowe obiekty dodane w tym roku obejmują bułgarski pergaminowy manuskrypt z 1221 r., dokumentujący rozwój języka bułgarskiego; „Catechismusa prasty szadei” – pierwszą litewską książkę, opublikowaną w 1547 r.; pochodzący z 1588 r. egzemplarz „Technē rētorikēs” Arystotelesa w języku starogreckim i łacińskim; malowidła siedemnastowiecznego holenderskiego malarza Jana Steena; wszystkie dzieła Goethego i Schillera; materiał filmowy z 1907 r. przedstawiający obchody święta narodowego w Danii oraz serię fotografii z okresu sprzed pierwszej wojny światowej przedstawiających irlandzki klasztor Glendalough (więcej przykładów można znaleźć w dokumencie MEMO/10/586).
64 proc. zbiorów Europeany stanowią zdigitalizowane fotografie, mapy, obrazy, obiekty muzealne i inne materiały wizualne. 34 proc. to zdigitalizowane teksty, w tym ponad 1,2 miliona kompletnych książek, które można oglądać on-line lub pobierać w formie plików. Teksty te obejmują tysiące rzadkich manuskryptów oraz najstarsze książki drukowane (inkunabuły) z okresu sprzed 1500 r. Materiały audiowizualne i dźwiękowe stanowią mniej niż 2 proc zbiorów. Znaczna ilość materiałów dostępnych za pośrednictwem Europeany to materiały starsze, niechronione już prawem autorskim. Dzieje się tak głównie ze względu na trudności i koszty związane z rozliczeniami dotyczącymi praw na potrzeby digitalizacji i udostępnienia materiałów chronionych prawem autorskim (nawet w przypadku materiałów, które nie są już rozpowszechniane na rynku lub ich nakład się wyczerpał) lub materiałów, w przypadku których właściciel praw autorskich nie jest znany (tzw. utwory osierocone).
Zbiory portalu Europeana tworzą wszystkie państwa członkowskie, jednak ich udział różni się nadal pod względem wielkości. Największy wkład pochodzi od Francji (18 proc. wszystkich obiektów), natomiast wkład Niemiec zwiększył się do 17 proc. Europeana potrzebuje więcej materiałów wysokiej jakości ze wszystkich państw członkowskich, by zapewnić prawdziwy przegląd europejskiego dziedzictwa kulturowego.
Możliwości w zakresie wykorzystywania portalu Europeana w szkołach zostały zaprezentowane przez uczestników niedawnego konkursu eLearning Awards zorganizowanego przez europejską sieć szkół „European Schoolnet”. W ramach zwycięskiego projektu , przedstawionego przez Portmarnock Community School w Irlandii uczniowie tworzyli własne blogi na temat postaci historycznych przy wykorzystaniu źródeł cyfrowych.
W przyszłym roku w ramach Europeana zamierza się – w ramach eksperymentu – dopuścić treści wytworzone przez użytkowników. Zostaną oni zaproszeni do wprowadzania do Europeany materiałów związanych z pierwszą wojną światową.
Obecnie na portalu Europeana można odwiedzić dwie wirtualne wystawy. „Reading Europe” prezentuje bogaty zbiór rzadkich europejskich książek i utworów literackich. Wystawa poświęcona „art nouveau” pokazuje, jakie możliwości daje połączenie dorobku kulturowego z różnych krajów.
Informacje podstawowe
Portal Europeana www.europeana.eu to wspólne dzieło europejskich instytucji kultury. Zdigitalizowane utwory pochodzą z ponad 1500 instytucji kultury rozproszonych po całej Europie. Prototypowa wersja portalu zaczęła funkcjonować w listopadzie 2008 r. i udostępniono wówczas w trybie on-line dwa miliony obiektów o wartości kulturalnej (IP/08/1747).
Biuro Europeany mieści się w holenderskiej bibliotece narodowej w Hadze. Portal jest prowadzony przez „Europeana Foundation” i w 80 proc. finansowany przez UE. Tuż po uruchomieniu portalu w 2008 r. cieszył się on nadspodziewanie dużym zainteresowaniem użytkowników i musiał zostać zamknięty na miesiąc.
Więcej informacji na temat Europeany można znaleźć w dokumencie MEMO/10/586.
Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.