Data publikacji: 15.11.2011

Dodatki do żywności pod unijnym nadzorem

Dzięki dwóm aktom prawnym przyjętym przez Komisję Europejską stosowanie dodatków do żywności będzie wkrótce jeszcze bezpieczniejsze i bardziej przejrzyste niż obecnie.


„To przełomowy moment w naszych działaniach służących zwiększeniu bezpieczeństwa żywności w Unii Europejskiej”, powiedział Jonh Dalli, komisarz ds. zdrowia i polityki konsumenckiej. „Przyjęcie dwóch rozporządzeń dotyczących dodatków przyczyni się do dalszego wzmocnienia pozycji obywateli i przemysłu. Wszyscy zainteresowani będą mogli łatwiej uzyskać dokładne informacje o tym, które dodatki wolno stosować w środkach spożywczych.W skrócie oznacza to, że obywatele będą lepiej poinformowani, a unijny przemysł spożywczy odpowiednio wyposażony do opracowywania nowych, innowacyjnych i bezpiecznych produktów”.
 
W rozporządzeniach ustanowiono dwa nowe wykazy.
Pierwszy z nich dotyczy dodatków w środkach spożywczych i będzie stosowany od czerwca 2013 r. (okres karencji uznano za konieczny, aby umożliwić unijnemu przemysłowi spożywczemu dostosowanie się do nowych przepisów).
 
Wykaz ten, który jest dostępny także w postaci internetowej bazy danych (https://webgate.ec.europa.eu/sanco_foods/?sector=FAD), umożliwi konsumentom, podmiotom prowadzącym przedsiębiorstwa spożywcze i organom kontrolnym łatwą identyfikację dodatków dopuszczonych w danym środku spożywczym.
 
Drugi wykaz dotyczy dodatków w składnikach żywności, takich jak inne dodatki, enzymy, środki aromatyzujące i składniki odżywcze, i wejdzie w życie 20 dni po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE.
 
Stworzenie tych dwóch wykazów jest dużym postępem w wykonaniu rozporządzenia ramowego (WE) nr 1333/2008 w sprawie dodatków do żywności, przyjętego w grudniu 2008 r.
 
Przejrzystość
Jedną z głównych korzyści z wprowadzenia nowych przepisów jest przejrzystość. Dopuszczone zastosowania dodatków będą od teraz wyszczególnione według kategorii żywności. Zdaniem Komisji oznacza to znaczną poprawę w porównaniu ze starymi wykazami, które były rozmieszczone w kilku załącznikach do trzech różnych dyrektyw.
Dzięki nowemu wykazowi oczywiste będzie na przykład to, że w niektórych kategoriach żywności dodatki mogą być stosowane w bardzo ograniczonym zakresie lub są całkowicie zabronione. Dotyczy to na przykład jogurtu bez dodatków smakowych i środków aromatyzujących, masła, owoców w wodnym roztworze cukru, makaronu, chleba bez dodatków, miodu, wody i soków owocowych.
W pozostałych kategoriach, obejmujących zazwyczaj wysokoprzetworzone produkty spożywcze – takie jak słodycze, przekąski, sosy i napoje z dodatkami smakowymi lub środkami aromatyzującymi – dopuszcza się stosowanie wielu dodatków.
Ponadto dzięki wykazowi dodatków, które mogą być dodawane do innych dodatków, enzymów, środków aromatyzujących i składników odżywczych, łatwiej będzie dopilnować, aby narażenie na działanie dodatków za pośrednictwem tych składników pozostało ograniczone.
 
Inne zmiany wprowadzone nowymi przepisami
Oprócz utworzenia tych dwóch wykazów w nowym prawodawstwie przewidziano również:
-           jasne warunki, na jakich dodatki mogą być dodawane do żywności;
-           kategoryzację żywności z dodatkami wymienionymi przejrzyście w podziale na kategorie żywności, do której mogą być dodawane;
-           program pełnej ponownej oceny bezpieczeństwa wszystkich dopuszczonych dodatków;
-           jasne wytyczne i wskazówki dla wnioskodawców zwracających się o nowe zastosowania dodatków do żywności.
 
Ogólne informacje dotyczące dodatków
Ogólne warunki stosowania dodatków do żywności zostały określone przez Parlament Europejski i Radę w rozporządzeniu ramowym z 2008 r. i pozostają w mocy. Rozporządzenie to ustanawia ogólne ramy, zasady i cele, do których odnoszą się wszystkie przepisy szczegółowe dotyczące dodatków. Wprowadza ono wymóg, aby stosowanie dodatków do żywności było bezpieczne, technologicznie uzasadnione, nie wprowadzało konsumentów w błąd i wiązało się z korzyściami dla nich.
 
Ponowna ocena dodatków
W marcu 2010 r. Komisja przyjęła program ponownej oceny wszystkich dopuszczonych dodatków do żywności. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) musi dokonać ponownej oceny wszystkich dodatków do 2020 r. Priorytety ponownej oceny określono na podstawie czasu, jaki upłynął od ostatniej oceny danego dodatku do żywności, dostępności nowych informacji naukowych, zakresu stosowania i narażenia ludzi na dany dodatek.
 
Barwniki spożywcze znalazły się na szczycie listy priorytetów. Siedemnaście barwników poddano już ponownej ocenie. W przypadku trzech z nich Komisja zaproponowała już zmiany poziomów stosowania, ponieważ EFSA ocenia, że narażenie na działanie tych dodatków może być zbyt wysokie dla niektórych grup konsumentów.
Ze względu na pojawienie się nowych informacji naukowych wyższy priorytet nadano substancji słodzącej aspartam, która zostanie poddana ponownej ocenie do września 2012 r.
 
Wytyczne i wskazówki
W marcu 2011 r. Komisja przyjęła środki określające dane niezbędne do dopuszczenia nowego zastosowania dodatku. Obejmują one dane toksykologiczne w odniesieniu do oceny ryzyka i informacje wykazujące, że stosowanie dodatku jest technologicznie uzasadnione, może przynieść korzyści dla konsumentów i nie będzie wprowadzać w błąd.
 
Aby pomóc przyszłym wnioskodawcom, Komisja sporządziła praktyczny przewodnik, który jest dostępny na stronie internetowej (http://ec.europa.eu/food/food/fAEF/authorisation_application_en.htm ). Ułatwi on wnioskodawcom przedkładanie pełnej dokumentacji, która będzie mogła być sprawnie rozpatrywana. Komisja jest przekonana, że może to pobudzić odpowiedzialne innowacje w przemyśle spożywczym.
 
Przykładem takiego innowacyjnego produktu jest naturalna substancja słodząca, glikozydy stewiolowe, otrzymywana z rośliny Stevia ribaudiana. Komisja przyjęła dziś także rozporządzenie dopuszczające jej stosowanie w kilku kategoriach żywności.
EFSA został poproszony o ocenę bezpieczeństwa tej substancji. Urząd stwierdził, że substancje słodzące nie są rakotwórcze ani genotoksyczne, nie mają wpływu na rozrodczość i nie cechują się toksycznością rozwojową, i ustalił akceptowalne dzienne pobranie (ADI) na poziomie 4 mg/kg masy ciała. Ostrożne szacunki dotyczące narażenia na glikozydy stewiolowe, zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci, sugerują, że przekroczenie tej wartości przy proponowanych maksymalnych poziomach stosowania jest prawdopodobne.
 
Aby zagwarantować poziomy narażenia bezpieczne dla konsumentów, należało wprowadzić zmianę wnioskowanych zastosowań i poziomów stosowania. Rozporządzenie przyjęte dzisiaj odzwierciedla wynik tego procesu.
 
Więcej informacji znajduje się na następującej stronie internetowej:
źródło IP/11/1341

Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.