Statystyki dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego z 2015 r., opublikowane przez Komisję Europejską, potwierdzają, że europejskie drogi wciąż pozostają najbezpieczniejsze na świecie. W 2015 r. 26 tys. osób straciło życie na drogach UE, czyli o 5,5 tys. mniej niż pięć lat wcześniej. Nie odnotowano jednak poprawy na poziomie UE w stosunku do 2014 r. Poprawę widać natomiast na polskich drogach – w ciągu roku liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w Polsce zmniejszyła się o 8 proc., z 84 (na milion mieszkańców) w 2014 r. do 77 w 2015 r. W okresie 2010 – 2015 spadek wyniósł 25 proc. - ze 102 do 77 ofiar śmiertelnych na milion mieszkańców.

Komisja szacuje ponadto, że na unijnych drogach 135 tys. osób odniosło poważne obrażenia (dane z 2014 r.). Koszty społeczne - rehabilitacja, opieka zdrowotna, szkody materialne itp. - rannych i ofiar śmiertelnych na drogach szacuje się na co najmniej 100 mld euro.

Komisarz UE ds. transportu, Violeta Bulc, stwierdziła: - Każda śmierć lub poważne obrażenie to o jedną ofiarę za dużo. W ciągu ostatnich dziesięcioleci osiągnęliśmy już imponujące wyniki w ograniczaniu liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych, jednak obecna stagnacja jest alarmująca. Jeżeli Europa ma osiągnąć swój cel, jakim jest zmniejszenie o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do 2020 r., wiele pozostaje jeszcze do zrobienia. Zachęcam państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w egzekwowaniu prawa i prowadzeniu kampanii informacyjnych. Ma to może swój koszt, lecz jest on nieznaczny w porównaniu z 100 mld euro kosztów społecznych związanych z wypadkami śmiertelnymi i obrażeniami. Komisja będzie ze swej strony nadal działać w tym zakresie, szczególnie tam, gdzie jej działania przynoszą wyraźną europejską wartość dodaną. Technologia i innowacja mają coraz większy wpływ na przyszłość bezpieczeństwa drogowego. Zautomatyzowane i inteligentne pojazdy mogą na przykład w znacznym stopniu przyczyniać się do zapobiegania wypadkom w perspektywie średnio- i długoterminowej. Dokładamy wszelkich starań, aby wprowadzić w tym zakresie odpowiednie ramy prawne.

Średni współczynnik śmiertelności UE w 2015 r. wynosił 51,5 ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych na 1 mln mieszkańców i nie zmienił się przez ostatnie dwa lata. Do tego spowolnienia (które następuje po znacznym spadku wynoszącym 8 proc. w latach 2012 i 2013) przyczyniło się kilka czynników takich jak większa liczba wypadków z udziałem niechronionych i zmotoryzowanych użytkowników dróg w miastach. Użytkownicy szczególnie zagrożeni (piesi, rowerzyści itp.) stanowią również duży procent 135 tys. osób, które według szacunków Komisji odniosły obrażenia[1].

Komisja po raz pierwszy publikuje takie dane, jako że państwa członkowskie UE zaczęły dopiero niedawno przekazywać porównywalne i wiarygodne informacje dotyczące poważnych obrażeń odnoszonych w wypadkach drogowych. Jest to pierwszy krok w kierunku wypracowania na poziomie Unii podejścia w tej kwestii.

Ze statystyk dla poszczególnych krajów (zob. poniżej) wynika, że liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych jest nadal bardzo zróżnicowana w całej UE, chociaż różnica ta zmniejsza się co roku. Niektóre kraje osiągające tradycyjnie dobre wyniki odnotowały wolniejsze postępy, natomiast w trzech krajach o najwyższej liczbie śmiertelnych ofiar wypadków drogowych sytuacja w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego poprawiła się.

Poprawa bezpieczeństwa drogowego w UE

Aby osiągnąć strategiczny cel UE, jakim jest obniżenie o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w okresie od 2010 do 2020 r. , konieczne jest podjęcie dodatkowych działań. Państwa członkowskie odgrywają tu najważniejszą rolę, ponieważ większość codziennych działań jest realizowana na szczeblu krajowym i lokalnym: egzekwowanie przepisów ruchu drogowego, rozwój i utrzymanie infrastruktury, ale także kampanie edukacyjne i informacyjne. Komisja Europejska włącza się tam, gdzie jej działania przynoszą faktyczną europejską wartość dodaną, np. poprzez przyjmowanie przepisów umożliwiających transgraniczne egzekwowanie wykroczeń drogowych lub poprzez określanie technicznych norm bezpieczeństwa dla infrastruktury i pojazdów. Komisja aktywnie monitoruje sytuację, zachęca państwa członkowskie do poprawy sytuacji i pomaga im w tym poprzez poprzez wymianę danych, wiedzy i doświadczeń, a także dzielenie się najlepszymi praktykami.

Przełom technologiczny, jaki dokonał się w ostatnim dziesięcioleciu, znacznie poprawił bezpieczeństwo pojazdów. Znaczne postępy w dziedzinie innowacji i technologii mogą w dużym stopniu przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa na drogach, w szczególności jeśli chodzi o automatyzację i łączność pojazdu. Aby utorować drogę do automatyzacji i lepszego zarządzania ruchem, Komisja zamierza w drugiej połowie 2016 r. opracować centralny plan wdrażaniawspółpracujących inteligentnych systemów transportowych (ITS), umożliwiających dwukierunkową komunikację między pojazdami oraz między pojazdami a infrastrukturą drogową. Systemy takie pozwalają pojazdom wzajemnie się ostrzegać bezpośrednio (np. w przypadku nagłego hamowania) lub za pośrednictwem infrastruktury (np. planowane roboty drogowe).

Dodatkowe informacje:

• MEMO/16/864
• Prace Komisji poświęcone bezpieczeństwu drogowemu oraz unijne statystyki bezpieczeństwa ruchu drogowego

Czytaj na Twitterze:

• @Bulc_EU
• @Transport_EU

Załącznik

Liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na milion mieszkańców – wstępne dane statystyczne dla poszczególnych państw członkowskich za 2015 r.

 [1] Dane z 2014 r.