.

Komisja z zadowoleniem przyjmuje dzisiejsze przyjęcie ważnych reform rynku energii elektrycznej i gazu oraz nowych ram regulacyjnych mających na celu pobudzenie rozwoju wodoru i innych gazów zdekarbonizowanych. Reformy te uwypuklają determinację Europy w dążeniu do przejścia na czystą energię przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa dostaw i ochrony konsumentów oraz w oparciu o wnioski wyciągnięte z kryzysu energetycznego.

Rynki energii dostosowane do przyszłych wyzwań pobudzą inwestycje w czystą energię i ułatwią niższe i bardziej stabilne ceny, które mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia konkurencyjności przemysłu europejskiego na arenie międzynarodowej. Wraz z przyjęciem zmienionej struktury rynku energii elektrycznej oraz pakietu dotyczącego zdekarbonizowanego gazu i wodoru UE dysponuje dalszymi narzędziami umożliwiającymi osiągnięcie swoich celów w zakresie energii i klimatu w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Zaktualizowane ramy rynku gazu dają państwom członkowskim możliwość wstrzymania lub ograniczenia przywozu zarówno gazu rurociągowego, jak i LNG z Rosji i Białorusi, zgodnie z celami REPowerEU.

Lepsza ochrona i większa konkurencyjność konsumentów
Reforma rynku energii elektrycznej daje konsumentom szerszy wybór umów i jaśniejsze informacje przed podpisaniem umów. Będą miały możliwość zablokowania bezpiecznych, długoterminowych cen, a także zawierania dynamicznych umów cenowych, aby wykorzystać zmienność cen do korzystania z energii elektrycznej, gdy jest ona tańsza. Państwa członkowskie będą musiały ustanowić dostawców z urzędu, tak aby żaden konsument nie trafiał bez energii elektrycznej. Konsumenci podatni na zagrożenia i osoby dotknięte ubóstwem energetycznym będą chronieni przed odłączeniem od sieci, a państwa członkowskie będą mogły rozszerzyć regulowane ceny detaliczne na gospodarstwa domowe i MŚP w przypadku kryzysu. Oprócz ochrony konsumentów wzmocniono również dzielenie się energią. Przykładowo najemcy będą mogli dzielić się z sąsiadem nadwyżką energii słonecznej na dachach.

Reforma pomoże również europejskim przedsiębiorstwom utrzymać konkurencyjność, zapewniając im dostęp do bardziej przewidywalnych kosztów energii. Stwarza ona warunki umożliwiające zarówno dostawcom, jak i konsumentom czerpanie korzyści z szerszego stosowania długoterminowych instrumentów rynkowych, takich jak umowy zakupu energii elektrycznej, dwukierunkowe kontrakty różnicowe i kontrakty terminowe typu forward. Zapewnito pewność inwestycyjną zarówno producentom energii, jak i konsumentom przemysłowym. Ogólnie rzecz biorąc, zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorstwa będą mogły korzystać z niższych kosztów odnawialnych źródeł energii, których integracja i dostępność zostaną również wzmocnione przez nowe przepisy dotyczące ograniczeń przesyłowych sieci, terminów handlu, odpowiedzi odbioru i magazynowania, a także aukcji na szczeblu UE.

Ponadto, aby zapewnić konsumentom w UE korzyści z konkurencyjnych rynków dzięki przejrzystemu ustalaniu cen, Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) i krajowe organy regulacyjne będą miały większe możliwości monitorowania integralności i przejrzystości rynku energii.

Czystszy i bezpieczniejszy europejski rynek gazu
Nowe ramy rynku gazu ułatwią upowszechnianie gazów odnawialnych i niskoemisyjnych, a jednocześnie zapewnią bezpieczeństwo i przystępność cenową energii dla wszystkich obywateli europejskich. Reforma rynku gazu zapewnia przepływ gazów zdekarbonizowanych i wodoru w całej Europie. W szczególności reformy doprowadzą do stworzenia rynku wodoru, który będzie miał kluczowe znaczenie dla ograniczenia emisji w sektorach, w których emisje trudno zredukować, takich jak przemysł ciężki i transport. Komisja będzie również pilotować pięcioletni projekt mający na celu połączenie popytu i podaży wodoru w celu zwiększenia rozwoju rynku i przejrzystości w ramach Europejskiego Banku Wodoru.

Konsumenci będą lepiej chronieni przed ryzykiem związanym z dostawami i cenami. Będą one mogły odgrywać aktywną rolę na rynku oraz wybierać czystsze dostawy i umowy. W praktyce będą one mogły łatwiej zmienić dostawców, korzystać ze skutecznych narzędzi porównywania cen, otrzymywać dokładne, rzetelne i przejrzyste informacje o rozliczeniach oraz mieć lepszy dostęp do danych i nowych inteligentnych technologii.

Kolejne kroki
Po dzisiejszym przyjęciu zmienione przepisy zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a ich przepisy wejdą w życie w określonych terminach.

Kontekst ogólny
W grudniu 2021 r. Komisja przedstawiła pakiet dotyczący gazów zdekarbonizowanych i wodoru jako element Europejskiego Zielonego Ładu. Została ona wstępnie uzgodniona przez współprawodawców w grudniu 2023 r. Wnioski te były zgodne ze strategicznymi wizjami określonymi w strategii UE dotyczącej integracji systemu energetycznego i unijnej strategii w zakresie wodoru w2020 r. W marcu 2023 r. zaproponowano zmianę struktury rynku energii elektrycznej, aby odpowiedzieć na apel przywódców UE o przedstawienie reformy w celu zabezpieczenia europejskiej suwerenności energetycznej i osiągnięcia neutralności klimatycznej. Został on przedstawiony w ramach planu przemysłowego Zielonego Ładu i wstępnie uzgodniony przez współprawodawców w grudniu 2023 r.