W ramach przyjętego dziś przez Parlament Europejski nowego budżetu programu „Horyzont 2020” w zakresie badań naukowych i innowacji działania „Marie Skłodowska-Curie”, finansowanie stypendiów naukowo-badawczych i Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT) otrzymają znacznie więcej pieniędzy.

Działania „Marie Skłodowska-Curie” oraz EIT leżą w zakresie kompetencji Androulli Vassiliou, europejskiej komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży, która określiła wynik głosowania jako „bardzo silny impuls do badań naukowych w Europie i zachęta dla przyszłych europejskich przedsiębiorców”.

Na działania „Marie Skłodowska-Curie” przeznaczone jest 8% całkowitego budżetu programu „Horyzont 2020”, czyli ponad 6 mld euro na lata 2014–2020. Biorąc pod uwagę szacowaną inflację, kwota ta wynosi 6,16 mld euro. Odpowiada to kwocie 5,45 mld euro w cenach stałych z 2011 r. Jest to o ok. 30% więcej niż środki przeznaczone na działania „Marie Skłodowska-Curie” w bieżącym okresie 2007–2013, wynoszące 4,7 mld euro. Nowy budżet wesprze ponad 65 tys. naukowców, z czego prawie 40% to doktoranci. Europejski Instytut Innowacji i Technologii otrzyma na lata 2014–2020 2,7 mld euro4 mld euro według cen z 2011 r., czyli 3,5% całkowitego budżetu unijnego na badania i innowacje. Oznacza to znaczny wzrost w porównaniu z początkowym budżetem na rozruch EIT, który wynosił w latach 2008–2013 około 300 mln euro. Te środki finansowe wzmocnią potencjał UE w zakresie badań i innowacji i przyczynią się do tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego.

„Poprzez Europejski Instytut Innowacji i Technologii oraz działania »Marie Skłodowska-Curie« Unia europejska w znaczący sposób zwiększa inwestycje w ludzi, którzy posiadają wiedzę i umiejętności do wprowadzania innowacji i zmieniania naszego życia.Jest to wspaniała wiadomość dla środowiska naukowego i przyszłych przedsiębiorców EIT,” powiedziała komisarz Vassiliou.

Zwiększenie budżetu odzwierciedla wagę, jaką przykłada się do działań „Marie Skłodowska-Curie”, w ramach których szkolić się będzie nowe pokolenie badaczy w Europie. Działania „Marie Skłodowska-Curie” wspierać będą badaczy na wszystkich etapach ich kariery, niezależnie od ich kraju pochodzenia. Do wsparcia z programu kwalifikować się będą badacze działający we wszystkich dyscyplinach, począwszy od ratującej życie opieki zdrowotnej do wstępnych projektów badawczych. Będzie on również wspierał programy doktoranckie realizowane we współpracy z przedsiębiorstwami, łączące badania naukowe z pracą w przedsiębiorstwach, a także inne nowatorskie szkolenia zwiększające szanse na zatrudnienie i rozwój zawodowy.

W działaniach na rzecz dynamicznego i innowacyjnego wzrostu w Europie EIT będzie odgrywać kluczową rolę poprzez zbliżanie instytucji szkolnictwa wyższego, placówek badawczych i przedsiębiorstw, a także poprzez wspieranie przedsiębiorstw rozpoczynających działalność i wyspecjalizowanych studiów podyplomowych. Działa on poprzez wspólnoty wiedzy i innowacji (WWI), będące realizacją nowatorskiej koncepcji transgranicznych partnerstw publiczno-prywatnych. Oprócz trzech istniejących WWiI, w dziedzinie klimatu, technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz energii, w latach 2014–2020 EIT uruchomi pięć nowych WWiI, w dziedzinie zdrowego stylu życia oraz aktywnego starzenia się (2014 r.), surowców (2014 r.), żywności przyszłości (2016 r.), produkcji oferującej wartość dodaną (2016 r.) oraz mobilności w miastach (2018 r.).

Kontekst

Unijne działania „Marie Skłodowska-Curie”

Działania „Marie Skłodowska-Curie” wspierają rozwój zawodowy i szkolenia badaczy naukowych — przede wszystkim z myślą o rozwoju umiejętności w zakresie innowacji — we wszystkich dyscyplinach naukowych, w oparciu o międzynarodową i międzysektorową mobilność naukowców.

Działania „Marie Skłodowska-Curie” staną się głównym programem UE na rzecz szkolenia doktorantów, wspierając 25 tys. osób. Obejmuje to finansowanie programów doktoranckich realizowanych we współpracy z przedsiębiorstwami, wspólne doktoraty oraz inne innowacyjne formy kształcenia badaczy zwiększające szanse na zatrudnienie. Podczas stypendiów naukowo-badawczych doświadczeni naukowcy będą zachęcani do spędzania czasu poza środowiskiem akademickim, w przedsiębiorstwach i innych organizacjach.

Działania „Marie Skłodowska-Curie” będą też wspierać wymianę pracowników w dziedzinie badań naukowych i innowacji w całej Europie w ramach partnerstw, które obejmują ośrodki akademickie i inne organizacje, jak również wymianę na skalę światową, w celu zacieśnienia międzynarodowej współpracy w dziedzinie badań naukowych i innowacji. W ramach programu COFUND działania „Marie Skłodowska-Curie” będą również uzupełniać regionalne, krajowe i międzynarodowe programy szkoleń dla naukowców, zapewniając do 50% całkowitego budżetu szkoleń. Program ten będzie również wspierać naukowców na wczesnym etapie kariery i zwiększy dostęp do unijnych funduszy strukturalnych i funduszy inwestycyjnych.

Europejski Instytut Innowacji i Technologii

Najważniejszym celem EIT, ustanowionego w 2008 r., jest wspieranie konkurencyjności państw członkowskich dzięki tworzeniu powiązań między najlepszymi instytucjami szkolnictwa wyższego, ośrodkami badawczymi i przedsiębiorstwami, aby mogły skupić się na największych wyzwaniach społecznych. Siedziba administracyjna EIT mieści się w Budapeszcie, ale WWiI działają w 17 ośrodkach w różnych częściach Europy.

Obecnie istnieją trzy WWiI, zajmujące się odpowiednio: zmianami klimatu „Climate KIC”, tematyką zrównoważonej energii „KIC InnoEnergy” i społeczeństwem informacyjno-komunikacyjnym „EIT ICT Labs”. Skupiają one ponad 350 partnerów spośród wiodących europejskich uniwersytetów, przedsiębiorstw i centrów badawczych. EIT zapewnił już szkolenie w zakresie przedsiębiorczości dla ponad 1 000 słuchaczy i przyczynił się do założenia ponad 100 nowych przedsiębiorstw. Wprowadzono na rynek około 90 nowych produktów, usług lub procesów. Obecnie w WWiI rozwijanych jest ponad 400 pomysłów na biznes.

Od 2014 r. EIT i WWiI będą w dalszym ciągu szerzyć nowe podejście do innowacji poprzez ich upowszechnianie i działania informacyjne. W szczególności Regionalny System Innowacji krzewić będzie innowacyjność w całej Unii poprzez umożliwianie ścisłej współpracy partnerskiej między instytucjami szkolnictwa wyższego, ośrodkami badawczymi, przedsiębiorstwami i innymi podmiotami zainteresowanymi innowacjami a WWiI.