.

Komisja opublikowała dziś wytyczne dotyczące zalecanych środków dla bardzo dużych platform internetowych i wyszukiwarek internetowych w celu ograniczenia ryzyka systemowego w internecie, które mogą mieć wpływ na uczciwość wyborów, wraz ze szczegółowymi wytycznymi dotyczącymi zbliżających się wyborów do Parlamentu Europejskiego w czerwcu.

Zgodnie z aktem o usługach cyfrowych wskazane usługi liczące ponad 45 mln aktywnych użytkowników w UE mają obowiązek ograniczyć ryzyko związane z procesami wyborczymi, a jednocześnie chronić prawa podstawowe, w tym prawo do wolności wypowiedzi.

W niniejszych wytycznych zaleca się środki łagodzące i najlepsze praktyki, które mają być stosowane przez bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki przed wydarzeniami wyborczymi, w ich trakcie i po nich, takie jak:

- Wzmocniły swoje procesy wewnętrzne, w tym poprzez utworzenie wewnętrznych zespołów dysponujących odpowiednimi zasobami, wykorzystanie dostępnych analiz i informacji na temat ryzyka związanego z kontekstem lokalnym oraz na temat korzystania z ich usług przez użytkowników w celu wyszukiwania i uzyskiwania informacji przed wyborami, w ich trakcie i po ich zakończeniu, w celu poprawy środków ograniczających ryzyko.
- Wdrożenie środków ograniczających ryzyko specyficznych dla wyborów, dostosowanych do każdego okresu wyborczego i kontekstu lokalnego. Wśród środków łagodzących zawartych w wytycznych bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki powinny promować oficjalne informacje na temat procesów wyborczych, wdrażać inicjatywy w zakresie umiejętności korzystania z mediów oraz dostosować swoje systemy rekomendacji, aby wzmocnić pozycję użytkowników i ograniczyć monetyzację i wiralność treści zagrażających integralności procesów wyborczych. Ponadto reklama polityczna powinna być wyraźnie oznaczona jako taka w oczekiwaniu na nowe rozporządzenie w sprawie przejrzystości i targetowania reklamy politycznej.
- Przyjęcie szczególnych środków łagodzących związanych z generatywną sztuczną inteligencją: Bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki, których usługi mogłyby być wykorzystywane do tworzenia lub rozpowszechniania generatywnych treści dotyczących sztucznej inteligencji, powinny oceniać i ograniczać konkretne zagrożenia związane ze sztuczną inteligencją, na przykład poprzez wyraźne oznaczanie treści generowanych przez sztuczną inteligencję (takich jak deepfake), odpowiednie dostosowanie ich warunków i ich odpowiednie egzekwowanie.   
- Współpraca z organami na szczeblu UE i organami krajowymi, niezależnymi ekspertami i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w celu wspierania skutecznej wymiany informacji przed wyborami, w ich trakcie i po ich zakończeniu oraz ułatwienia stosowania odpowiednich środków łagodzących, w tym w dziedzinie zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje (FIMI), dezinformacji i cyberbezpieczeństwa.
- Przyjęcie szczególnych środków, w tym mechanizmu reagowania na incydenty, w okresie wyborczym w celu ograniczenia wpływu incydentów, które mogą mieć znaczący wpływ na wynik wyborów lub frekwencję wyborczą.
- Ocena skuteczności środków poprzez przeglądy powyborcze. Bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki powinny opublikować nieopatrzoną klauzulą poufności wersję takich dokumentów z przeglądu powyborczego, zapewniając możliwość uzyskania opinii publicznej informacji zwrotnych na temat wprowadzonych środków zmniejszających ryzyko.

Wytyczne obejmują konkretne środki przed zbliżającymi się wyborami europejskimi. Ze względu na ich wyjątkowy wymiar transgraniczny i europejski bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki powinny zapewnić dostępność i dystrybucję wystarczających zasobów iśrodków zmniejszających ryzyko w sposób proporcjonalny do ocen ryzyka. W wytycznych zachęca się również do ścisłej współpracy z grupą zadaniową Europejskiego Obserwatorium Mediów Cyfrowych (EDMO) w sprawie wyborów europejskich w 2024 r.

W wytycznych uwzględniono uwagi otrzymane w ramach konsultacji publicznych rozpoczętych przez Komisję 8 lutego 2024 r. Komisja współpracowała również nad wytycznymi z koordynatorami ds. usług cyfrowych w ramach Europejskiej Rady ds. Usług Cyfrowych. Wytyczne zachęcają również strony trzecie do kontroli i badań nad środkami łagodzącymi, aby zapewnić skuteczność wprowadzonych środków i poszanowanie praw podstawowych.

Kolejne kroki
Konkretne środki ograniczające ryzyko, które powinny być stosowane przez bardzo dużą platformę internetową lub wyszukiwarkę, zależą od specyfiki ich usługi i od ich profilu ryzyka. Wytyczne stanowią najlepsze praktyki w zakresie ograniczania ryzyka związanego z procesami wyborczymiw chwili obecnej. W związku z tym bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki, które nie stosują się do niniejszych wytycznych, muszą udowodnić Komisji, że podjęte środki są równie skuteczne w ograniczaniu ryzyka. Jeżeli Komisja otrzyma informacje budzące wątpliwości co do stosowności takich środków, może zwrócić się o dalsze informacje lub wszcząć formalne postępowanie na podstawie aktu o usługach cyfrowych.  

Aby dodać dodatkowy element gotowości, pod koniec kwietnia Komisja planuje przeprowadzenie testu warunków skrajnych z udziałem odpowiednich zainteresowanych stron w celu jak najskuteczniejszego wykorzystania wprowadzonych instrumentów i mechanizmów współpracy.

Kontekst ogólny
Ochrona uczciwości wyborów jest jednym z głównych priorytetów wdrażania aktu o usługach cyfrowych. Biorąc pod uwagę dużą liczbę wyborów odbywających się w UE w 2024 r., w tym zbliżające się wybory europejskie, w kontekście aktu o usługach cyfrowych uważnie monitoruje się środki podejmowane przez dostawców internetowych, w tym bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki wyszukiwania, aby zapobiec negatywnym skutkom dla procesów demokratycznych, dyskursu obywatelskiego i procesów wyborczych.

Od czasu wejścia w życie aktu o usługach cyfrowych w odniesieniu do pierwszych wskazanych bardzo dużych platform internetowych i wyszukiwarek internetowych pod koniec sierpnia 2023 r. Komisja zaangażowała się w dialogi na temat uczciwości wyborów z kilkoma bardzo dużymi platformami internetowymi i wyszukiwarkami przed wyborami krajowymi, aby monitorować ich faktyczne przestrzeganie aktu o usługach cyfrowych.

W lutym 2024 r. Komisja rozpoczęła konsultacje publiczne na temat projektu wytycznych dotyczących wyborów, otrzymując 89 odpowiedzi od kilku zainteresowanych stron, w tym organizacji społeczeństwa obywatelskiego, stowarzyszeń przedsiębiorców, przedsiębiorstw i obywateli. Wytyczne te opierają się również na pracach prowadzonych m.in. w ramach kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji, rozporządzenia w sprawie przejrzystości reklamy politycznej oraz zalecenia Komisji w sprawie inkluzywnych i odpornych procesów wyborczych.