Data publikacji: 30.11.2010
Komisja Europejska przyjęła 26.11 nowy projekt budżetu UE na rok 2011 r. po fiasku procedury pojednawczej między Parlamentem Europejskim a Radą w dniu 15 listopada 2010 r.
Nowy projekt budżetu przewiduje środki na płatności w wysokości 126,5 mld euro (+2,9 % od 2010). Prezydent Komisji José Manuel Barroso przesłał list do przewodniczących Parlamentu Europejskiego i belgijskiej prezydencji UE dotyczący kwestii politycznych związanych z przyjęciem budżetu na rok 2011.
„Pracowaliśmy w szybkim tempie, aby przedstawić solidną podstawę do ponownych negocjacji między Parlamentem Europejskim a Radą” – powiedział komisarz UE ds. budżetu i programowania finansowego Janusz Lewandowski. „Naszym założeniem było przedstawienie nowego projektu budżetu dnia 1 grudnia, udało nam się jednak przyspieszyć prace i skończyć przed terminem, aby dać obu organom władzy budżetowej szansę na osiągnięcie porozumienia co do przyszłorocznego budżetu do końca roku”.
W dniu 15 listopada Rada i Parlament nie osiągnęły porozumienia na temat kwestii politycznych związanych z budżetem UE, co doprowadziło do fiaska procedury pojednawczej.
Kwestie te dotyczyły przede wszystkim określenia warunków dialogu międzyinstytucjonalnego w kontekście przyjęcia kolejnych ram finansowych, przyszłych źródeł dochodów („zasobów własnych”) budżetu UE, jak również stopnia elastyczności w obecnych wieloletnich ramach finansowych. Parlament potwierdził swoje stanowisko dotyczące tych trzech kwestii w swojej rezolucji przyjętej dnia 25 listopada.
W liście przewodniczącego Barroso do przewodniczącego Buzka i premiera Leterme Komisja wzywa Parlament i Radę do wypracowania warunków współpracy w sprawie przyszłych kwestii budżetowych, przewidzianej w traktacie lizbońskim (wspólne prace nad kolejnymi wieloletnimi ramami finansowymi)
Komisja zamierza także przedstawić wnioski ustawodawcze dotyczące środkowa własnych do końca czerwca 2011 r. Oprócz tego finansowanie nowych zadań unijnych wypływających z traktatu lizbońskiego i strategii UE 2020 powinno być zgodne z europejskimi wartościami dodanymi, które SA podstawą dla przyszłych wniosków Komisji
Jeśli chodzi o elastyczność w ramach budżetu, komisarz Lewandowski dodaje: „Jestem zadowolony, ze Rada zgodziła Sie wczoraj, żeby zapoczątkować margines na rezerwy w wysokości do 0,03% europejskiego PNB, jako instrumentu do reagowania w nieprzewidzianych sytuacjach. Jest to znaczący krok naprzód”.
Co dalej?
Komisja niezwłocznie przekaże nowy projekt budżetu na rok 2011 do Parlamentu Europejskiego i Rady. Na tej podstawie Parlament i Rada powinny osiągnąć porozumienie.
„Osiągnięcie porozumienia co do przyszłorocznego budżetu do dnia 31 grudnia jest niezwykle istotne” – powiedział Janusz Lewandowski. „Wokół nas pojawiają się nowe potęgi gospodarcze, a rynki powinny zobaczyć, że Europa skupia swoje wysiłki na przezwyciężeniu obecnego kryzysu, zamiast pozostawać sparaliżowana wewnętrznymi dyskusjami. Wbrew częstym opiniom budżet UE to nie „budżet dla Brukseli”; funkcjonowanie instytucji UE pochłania mniej niz. 6% całości budżetu, co oznacza, że prawie 95% środków przeznaczonych jest na zwiększanie wzrostu gospodarczego w Europie, i trafia do miast i regionów, do naukowców, rolników i studentów, z przeznaczeniem na ochronę środowiska, zwalczanie zmian klimatu, zwiększanie bezpieczeństwa transportu oraz umożliwienie Europie spójnego działania na arenie międzynarodowej. Budżet jest nam potrzeby dla 500 mln Europejczyków! Patrząc na wczorajszy rozwój sytuacji w Radzie i Parlamencie, jestem przekonany, że możemy osiągnąć porozumienie w oparciu o nasz nowy projekt budżetu”.
Uwagi ogólne
- Jest to pierwszy budżet UE, który będzie przyjęty na mocy traktatu lizbońskiego. Traktat ten wprowadza wiele zmian, m. in. po raz pierwszy Rada i Parlament są równorzędnymi partnerami w procedurze przyjmowania budżetu.
- Procedura ta składa się z 4 etapów: najpierw Komisja przedstawia projekt budżetu. Uczyniła to w dniu 27 kwietnia, wzywając do zwiększenia środków o 5,9%; następnie stanowisko zajmuje Rada (w dniu 12 sierpnia Rada wezwała do zwiększenia środków o 2,9%); następnie stanowisko zajmuje Parlament (w dniu 20 października, Parlament wezwał do zwiększenia środków o 6%); czwartym etapem jest 21-dniowa procedura pojednawcza, której celem jest znalezienie kompromisu między obiema instytucjami (komitet pojednawczy prowadził prace między 26 października a 15 listopada).
- Jeśli procedura pojednawcza nie przyniesie rozwiązania, Komisja musi przedstawić nowy projekt budżetu (art. 314 ust. 8). Kolegium komisarzy upoważniło komisarza Janusza Lewandowskiego do zatwierdzenia nowego projektu.
- Jeśli do 31 grudnia 2010 r. nie zostanie osiągnięte porozumienie, od 1 stycznia 2011 r. UE będzie funkcjonować w ramach systemu „dwunastej części środków tymczasowych”. W skrócie, każdy rozdział budżetu będzie finansowany miesięcznie z jednej dwunastej środków, które były zapisane w budżecie na rok 2010 r., lub nawet mniejszych środków, jeśli kwota w projekcie budżetu dla tego rozdziału jest niższa. Utrudni to właściwe funkcjonowanie UE, ponieważ wszelkie nowe inicjatywy lub organy, które nie miały budżetu na rok 2010 r., nie będą z niego finansowane, fundusz spójności i Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji zostaną zamrożone, a w szerszym ujęciu – równe budżety miesięczne uniemożliwią planowanie w perspektywie kilku miesięcy.