Komisja podjęła dziś decyzję o skierowaniu uzasadnionych opinii do Bułgarii, Cypru, Grecji, Irlandii, Łotwy, Polski, Portugalii, Słowenii, Słowacji i Finlandii w związku z brakiem powiadomienia Komisji o środkach transpozycji prawa autorskiego i praw pokrewnych mających zastosowanie do niektórych transmisji online (dyrektywa (UE) 2019/789).

Komisja Europejska skierowała dziś również uzasadnione opinie do Belgii, Bułgarii, Cypru, Danii, Grecji, Francji, Łotwy, Polski, Portugalii, Słowenii, Słowacji, Finlandii i Szwecji w związku z brakiem powiadomienia Komisji o środkach transpozycji prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym (dyrektywa (UE) 2019/790).

Obie dyrektywy mają na celu modernizację przepisów dotyczących praw autorskich, tak aby konsumenci i twórcy mogli odnieść jak największe korzyści ze środowiska cyfrowego. Zapewniają one ochronę podmiotom praw autorskich z różnych sektorów oraz stymulują tworzenie i rozpowszechnianie treści o wyższej wartości. Zapewniają one także użytkownikom większy wybór treści poprzez zmniejszenie kosztów transakcji oraz ułatwienie dystrybucji programów radiowych i telewizyjnych w całej UE.

Państwa członkowskie muszą wprowadzić te przepisy bez dalszych opóźnień, co umożliwi obywatelom UE, sektorom kreatywnym, prasie, naukowcom, nauczycielom i instytucjom dziedzictwa kulturowego, a także usługodawcom w całej UE rozpoczęcie korzystania z oferowanych w ten sposób możliwości.

23 lipca 2021 r. Komisja wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, wysyłając wezwania do usunięcia uchybienia do państw członkowskich, które nie powiadomiły o pełnej transpozycji obu dyrektyw. Komisja podjęła dziś działania następcze w postaci wystosowania uzasadnionych opinii do wyżej wymienionych państw członkowskich.

Nowa dyrektywa w sprawie prawa autorskiego

We wrześniu 2016 r. Komisja zaproponowała aktualizację unijnych przepisów dotyczących praw autorskich, aby dostosować je do nowych sposobów wytwarzania, rozpowszechniania i udostępniania w internecie treści kreatywnych. Coraz więcej użytkowników internetu korzysta z dostępu online do muzyki lub treści audiowizualnych, a głównym źródłem dochodu dla twórców są dziś produkty i usługi oferowane z wykorzystaniem technologii cyfrowych.

Nowe przepisy dotyczące praw autorskich regulują stosunki między podmiotami praw autorskich i platformami internetowymi oraz kwestie wynagrodzenia poszczególnych artystów i twórców. Zapewniają one sprawiedliwe wynagrodzenie twórcom i podmiotom praw autorskich, wydawcom prasowym i dziennikarzom, w szczególności w przypadku korzystania z ich utworów w internecie. Przepisy te wprowadzają większą pewność prawa i tworzą więcej możliwości wynagradzania w relacjach z platformami internetowymi, zwiększając siłę przetargową twórców i podmiotów praw autorskich.

Nowe przepisy obejmują również nowe gwarancje pełnej ochrony wolności wypowiedzi użytkowników w internecie, aby umożliwić im legalną wymianę własnych treści. Ponadto nowe przepisy stwarzają dalsze możliwości, w szczególności dzięki nowym wyjątkom dotyczącym praw autorskich i uproszczonym mechanizmom licencjonowania wykorzystywania materiałów chronionych prawem autorskim w internecie i ponad granicami do celów edukacyjnych, badawczych i związanych z ochroną dóbr kultury.

26 kwietnia 2022 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej opublikował wyrok (C-401/19) w sprawie wniesionej przez Polskę skargi dotyczącej art. 17 nowej dyrektywy o prawie autorskim. Ten kluczowy przepis zawiera nowe zasady dotyczące platform udostępniania treści, zapewniające pewność prawa użytkownikom internetu udostępniającym w internecie treści chronione prawem autorskim. W swoim wyroku Trybunał potwierdził, że art. 17 zapewnia właściwą równowagę i zawiera niezbędne zabezpieczenia w celu zapewnienia wolności wypowiedzi przy jednoczesnej ochronie utworów podmiotów prawa autorskiego. Potwierdzono w nim wymóg wdrożenia przez państwa członkowskie tego przepisu do prawa krajowego zgodnie z zasadą zapewnienia właściwej równowagi między prawami podstawowymi.

Nowa dyrektywa w sprawie programów radiowych i telewizyjnych

We wrześniu 2016 r. Komisja przedstawiła również wniosek dotyczący aktualizacji przepisów UE ułatwiającej weryfikację praw (tj. uzyskanie zezwoleń od posiadaczy praw) w odniesieniu do internetowych transmisji i retransmisji programów telewizyjnych i radiowych, z korzyścią dla konsumentów europejskich.

Dyrektywa w sprawie programów telewizyjnych i radiowych w wersji ostatecznie przyjętej w 2019 r. ułatwia nadawcom udostępnianie za granicą niektórych programów telewizyjnych i radiowych w ramach ich usług online. Zawiera ona również przepisy, które umożliwiają operatorom łatwiejsze uzyskanie licencji na retransmisję kanałów telewizyjnych i radiowych, umożliwiając im tym samym dotarcie do szerszego kręgu odbiorców w UE.

Dalsze działania

Państwa członkowskie, do których skierowano dziś uzasadnioną opinię, mają dwa miesiące na zaradzenie sytuacji i przyjęcie krajowych środków transpozycji obu dyrektyw. W przeciwnym razie Komisja może podjąć decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości UE sprawy przeciwko tym państwom członkowskim.

Kontekst

Dyrektywa, która weszła w życie w czerwcu 2019 r., powinna zostać transponowana przez państwa członkowskie do dnia 7 czerwca 2021 r.

Zgodnie z art. 260 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), jeżeli państwo członkowskie nie transponuje dyrektywy przyjętej przez Parlament Europejski i Radę do prawa krajowego w wymaganym terminie, Komisja może zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o nałożenie sankcji finansowych.

Więcej informacji

Postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego

Polityka w zakresie praw autorskich

Reforma przepisów dotyczących praw autorskich – pytania i odpowiedzi

Prawa autorskie: Państwa członkowskie wezwane do pełnej transpozycji prawa autorskiego UE Pobierz (42.295 kB - PDF)