Data publikacji: 28.05.2010
Komisja dąży do zapewnienia wysokich standardów prywatności w umowie między UE i USA w sprawie ochrony danych
Komisja Europejska przyjęła dzisiaj projekt upoważnienia na prowadzenie negocjacji dotyczących umowy ze Stanami Zjednoczonymi o ochronie danych osobowych w toku współpracy w zwalczaniu terroryzmu i innych przestępstw.
Umowa zagwarantować ma wysoki poziom ochrony informacji osobowych, takich jak dane pasażerów czy informacje finansowe, przekazywanych w ramach współpracy transatlantyckiej w sprawach karnych. Umowa zwiększyłaby prawa obywateli w zakresie dostępu do danych, poprawiania ich lub usuwania, stosownie do okoliczności. Obywatele UE zyskaliby prawo do korzystania ze środków ochrony prawnej w USA, gdyby ich dane były bezprawnie przetwarzane. Zwiększyłaby się rola niezależnych organów publicznych jeżeli chodzi o udzielanie jednostkom pomocy w korzystaniu z ich praw oraz w nadzorowaniu transatlantyckich transferów danych. By można było przystąpić do rozmów, Rada musi zatwierdzić mandat negocjacyjny Komisji. Parlament Europejski będzie uzyskiwał pełne informacje na wszystkich etapach negocjacji oraz konieczne będzie uzyskanie jego zgody na wynik negocjacji.
„Podstawowe prawa muszą być chronione i respektowane we wszelkich okolicznościach. Pragnę doprowadzić do zawarcia przez UE takiej umowy z USA, która będzie chronić prawa związane z danymi osobowymi, sprzyjając równocześnie walce z terroryzmem i innymi przestępstwami” zadeklarowała wiceprzewodnicząca Viviane Reding, unijna komisarz ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. „Moim celem jest osiągnięcie ambitnej umowy i zamierzam bardzo ściśle zaangażować w negocjacje Parlament Europejski. Wzywam Radę do jak najszybszego zatwierdzenia mandatu, tak byśmy mogli w jak najkrótszym czasie przystąpić do negocjacji tej oraz innych ważnych umów między UE i USA”.
Cecilia Malmström, komisarz UE do spraw wewnętrznych, dodała: „Solidna umowa o ochronie danych osobowych przyniosłaby korzyści po obu stronach Atlantyku. Dzięki zapewnionej przez nią wysokiej jakości ochronie danych wszyscy – obywatele, organy ścigania i inne zainteresowane podmioty – mogliby mieć ufność, że w kontekście transatlantyckiej walki ze zorganizowaną przestępczością i terroryzmem prawa człowieka są w pełni przestrzegane”.
Od czasu 11 września 2001 r. i późniejszych ataków terrorystycznych w Europie UE i USA zintensyfikowały współpracę policyjną i współpracę wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych. Jednym z jej elementów jest przekazywanie i przetwarzanie danych osobowych mających znaczenie dla dochodzenia, wykrywania lub ścigania przestępstw, w tym terroryzmu, oraz zapobiegania im.
Zarówno UE, jak i USA zobowiązały się do ochrony danych osobowych i prywatności. Nadal jednak obie strony mają różne podejście do ochrony danych, co w przeszłości doprowadziło do rozbieżności w toku negocjacji umów dotyczących wymiany informacji (takich jak Program śledzenia środków finansowych należących do terrorystów, tzw. umowa SWIFT, czy też umowa w sprawie danych dotyczących przelotu pasażera). Umowa zaproponowana w dniu dzisiejszym przez Komisję ma stanowić odpowiedź na problemy wynikające z tych różnić i doprowadzić do ich przezwyciężenia.
Przyjęcie dzisiejszej propozycji pozwoliłoby Komisji uzyskać upoważnienie do negocjowania nowej umowy o ochronie danych osobowych przekazanych i przetwarzanych przez organy egzekwowania prawa w UE i USA. Komisja zostałaby również zobowiązana do pełnego informowania Parlamentu Europejskiego na wszystkich etapach negocjacji.
Komisja zmierza do ustanowienia prawnie wiążących i egzekwowalnych standardów ochrony danych osobowych zapewniających ochronę podstawowych praw i swobód jednostki. Przestrzeganie tych standardów byłoby kontrolowane przez niezależne organy publiczne po obu stronach Atlantyku.
Zgodnie z propozycją Komisji:
- organy UE lub USA mogłyby przekazywać i przetwarzać dane osobowe jedynie w specyficznych, wyraźnie określonych i prawnie uzasadnionych celach w ramach walki z terroryzmem i innymi przestępstwami;
- jednostki miałyby prawo dostępu do danych na ich temat i prawo to byłoby możliwe do wyegzekwowania w sądzie;
- istniałoby prawo do żądania poprawienia danych na swój temat lub usunięcia ich, jeżeli okażą się niepoprawne;
- istniałoby indywidualne prawo skorzystania z administracyjnych i sądowych środków ochrony prawnej, niezależnie od miejsca zamieszkania.
Umowa nie zawierałaby podstawy prawnej dla żadnych konkretnych transferów danych osobowych między UE i USA. W każdym przypadku takie transfery wymagałyby szczególnej podstawy prawnej, takiej jak umowy o przekazywaniu danych lub prawo krajowe państwa członkowskiego UE. Umowa o ochronie danych między UE i USA miałaby z kolei zastosowanie do takich transferów.
Przebieg procedury
Ochrona danych osobowych jest zapisana w art. 8 Karty praw podstawowych UE. Karta została włączona do traktatu lizbońskiego i jest prawnie wiążąca dla Unii Europejskiej i państw członkowskich UE wprowadzających w życie prawo UE. W traktacie lizbońskim (art. 16 Traktat o funkcjonowaniu UE) stwierdzono, że UE może przyjąć przepisy dotyczące ochrony danych osobowych przetwarzanych przez instytucje, organy, urzędy i agencje UE oraz przez państwa członkowskie realizujące działania należące do zakresu prawa UE.
Parlament Europejski w rezolucji z dnia 26 marca 2009 r. wezwał do tego, by umowa między UE i USA gwarantowała odpowiednią ochronę swobód obywatelskich i danych osobowych. W grudniu 2009 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji, by ta przedstawiła zalecenie „w sprawie negocjowania ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki umowy o ochronie danych i, w razie konieczności, umowy o wymianie danych do celów egzekwowania prawa”.
Bliższe informacje:
Portal informacyjny w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych:
Strona internetowa wiceprzewodniczącej Viviane Reding, komisarz ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa:
Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.