Wiceprzewodniczący Komisji Maroš Šefčovič stwierdził: „Cieszę się niezmiernie, że ciężka praca i długie oczekiwanie zostaną nagrodzone: Europejczycy będą mogli wreszcie zgłaszać inicjatywy obywatelskie, rejestrując je na stronie internetowej Komisji.Jestem ciekaw, jakie przedstawią pomysły.

Mamy do czynienia z bezprecedensowym wzmocnieniem demokracji uczestniczącej.Przekazujemy obywatelom wpływowe narzędzie pozwalające im decydować o przyszłym rozwoju polityki.Mam nadzieję, że będzie ono wspomagać również rozwój prawdziwie europejskiego społeczeństwa, umożliwiając obywatelom z różnych krajów wspólną dyskusję na temat istotnych dla nich kwestii”.

Ważnym elementem wstępnym całego procesu jest rejestracja inicjatywy. Wniosek musi być złożony przez komitet obywatelski składający się z przynajmniej siedmiu obywateli UE zamieszkujących w co najmniej siedmiu różnych państwach członkowskich.

Po zarejestrowaniu inicjatywy komitet ma 12 miesięcy na zebranie niezbędnych głosów poparcia z co najmniej siedmiu państw członkowskich. Wymagana minimalna liczba podpisów obywateli z każdego z siedmiu państw członkowskich to 750–krotność liczby posłów do Parlamentu Europejskiego reprezentujących dany kraj. Inicjatywę może poprzeć każdy obywatel w wieku uprawniającym do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego (18 lat we wszystkich państwach członkowskich za wyjątkiem Austrii, gdzie wiek ten wynosi 16 lat).

Liczba głosów poparcia musi być poświadczona przez właściwe organy państw członkowskich. Następnie Komisja będzie miała trzy miesiące na zbadanie danej inicjatywy i podjęcie decyzji dotyczących dalszych działań w jej sprawie. Komisja spotka się również z organizatorami inicjatywy w celu dogłębnego zbadania podniesionych w niej kwestii. Organizatorzy będą również mogli przedstawić swoją inicjatywę w trakcie wysłuchania publicznego w Parlamencie Europejskim.

Następnie Komisja przedstawi komunikat, w którym nakreśli wnioski dotyczące inicjatywy, ewentualne planowane działania, jak również argumenty przemawiające za ich podjęciem, bądź przeciw.

Komisja Europejska dołożyła starań, by procedura była dla obywateli jak najprostsza, a jednocześnie, by niemożliwe było rejestrowanie inicjatyw stanowiących oczywiste nadużycie, niepoważnych, dokuczliwych lub niewchodzących w zakres uprawnień Komisji. Zapewniono również ochronę danych osób wspierających zgłoszone inicjatywy.

Kontekst

Europejska inicjatywa obywatelska została wprowadzona traktatem lizbońskim. Będzie to narzędzie, dzięki któremu 1 milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich będzie mógł zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosków ustawodawczych w dziedzinach, w których posiada ona takie uprawnienia.

Rozporządzenie w sprawie inicjatywy obywatelskiej przyjęto w dniu 16 lutego 2011 r. Ponieważ jednak państwa członkowskie potrzebowały czasu na uruchomienie mechanizmów umożliwiających poświadczanie głosów wsparcia, obywatele mają możliwość wystąpienia z inicjatywą obywatelską dopiero od dnia 1 kwietnia 2012 r.

Link do strony internetowej poświęconej europejskiej inicjatywie obywatelskiej: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/welcome?lg=pl

Rozporządzenie w sprawie inicjatywy obywatelskiej: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:065:0001:0022:PL:PDF