Komisja Europejska przedstawiła komunikat, w którym wyjaśnia, w jaki sposób europejski przemysł stalowy może poradzić sobie z wyzwaniami w bliższej i dalszej perspektywie, przy wsparciu ze strony państw członkowskich i instytucji UE.

Aby sprostać tym poważnym wyzwaniom, podsycanym globalną nadwyżką zdolności produkcyjnych, gwałtownym wzrostem wywozu i bezprecedensową falą nieuczciwych praktyk handlowych, potrzebne jest wspólne działanie. Ze względu na wysokie koszty energii i zmienne warunki rynkowe energochłonne gałęzie przemysłu muszą dostosować się do nowej sytuacji i wprowadzać innowacje, aby zapewnić swoją konkurencyjność i zrównoważony rozwój w perspektywie długoterminowej.

Wiceprzewodniczący Jyrki Katainen, odpowiedzialny za miejsca pracy, wzrost, inwestycje i konkurencyjność, stwierdził: - Musimy zrobić więcej, aby pomóc przemysłowi stalowemu i innym sektorom energochłonnym w adaptacji, wprowadzaniu innowacji i konkurowaniu w oparciu o jakość, nowoczesne technologie, wydajną produkcję i wysoko wykwalifikowaną siłę roboczą. Dysponujemy obecnie rekordową liczbą środków antydumpingowych w odniesieniu do wyrobów stalowych, a Komisja dołoży wszelkich starań, aby przywrócić równe warunki działania w skali ogólnoświatowej. Będziemy podejmować działania na rzecz dalszego usprawnienia procedur, jednak państwa członkowskie muszą współpracować i jak najszybciej przyjąć nasz wniosek ustawodawczy dotyczący modernizacji unijnych instrumentów ochrony handlu. Dzięki temu wizja bardziej sprawiedliwego handlu może stać się faktem.

Już obecnie Komisja zdecydowanie pomaga sektorowi stalowemu w przezwyciężaniu problemów krótkoterminowych. Wkomunikacie „Przemysł stalowy: utrzymanie stabilnego zatrudnienia i zrównoważonego wzrostu gospodarczego w Europie” podkreślono potrzebę podjęcia wspólnych wysiłków przez wszystkie zainteresowane strony i zapowiedziano nowe środki, które pozwolą lepiej chronić UE przed nieuczciwymi praktykami handlowymi, jak również długofalowe działania, które umożliwią zapewnienie długoterminowej konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju sektorów energochłonnych, takich jak przemysł stalowy:

• Ochrona przed nieuczciwymi praktykami handlowymi: Już teraz Komisja nakłada rekordową liczbę środków, aby przeciwdziałać szkodliwym skutkom dumpingu. Wprowadzono 37 środków antydumpingowych i antysubsydyjnych w odniesieniu do wyrobów stalowych (z czego 16 w odniesieniu do przywozu stali z Chin). Komisja postara się jeszcze bardziej przyspieszyć przyjęcie środków i jest gotowa przedstawić kolejne wnioski ustawodawcze w celu przyspieszenia całej procedury i poprawy ogólnej skuteczności obecnego systemu. Nadszedł czas, aby poprzeć retorykę działaniem: aby usprawnić i przyspieszyć procedury, współprawodawcy powinni jak najszybciej przyjąć wniosek Komisji z 2013 r. dotyczący unowocześnienia instrumentów ochrony handlu. Zwłaszcza usunięcie tzw. zasady niższego cła w określonych okolicznościach umożliwiłoby nakładanie wyższych ceł antydumpingowych. Komisja zamierza również zaproponować wprowadzenie systemu uprzedniego nadzoru nad wyrobami stalowymi. Środki w ramach uprzedniego nadzoru stanowią część istniejącego unijnego instrumentu ochronnego i można je wprowadzać, gdy tendencje przywozowe wskazują na ryzyko szkody dla producentów unijnych.

• Zwalczanie przyczyn światowej nadwyżki zdolności produkcyjnych: Komisja podjęła kroki w celu wyeliminowania globalnej nadwyżki zdolności produkcyjnych i usunięcia przyczyn leżących u podstaw tego problemu, zarówno na szczeblu dwustronnym, z głównymi partnerami UE (Chiny, Japonia, Indie, Rosja, Stany Zjednoczone, Turcja), jak również wielostronnym, na odpowiednich forach międzynarodowych, takich jak OECD czy WTO. W ubiegłym tygodniu zorganizowano spotkania dwustronne z Chinami i Japonią. Komisja będzie dalej pracować nad wzmocnieniem międzynarodowych wysiłków w tym zakresie, zwłaszcza w ramach grupy G20.

• Inwestycje w przyszłe rozwiązania i technologie na rzecz bardziej konkurencyjnego przemysłu:Długoterminowa konkurencyjność energochłonnych gałęzi przemysłu będzie zależeć od ich możliwości w zakresie opracowania przełomowych technologii w obszarach takich jak efektywność energetyczna czy wychwytywanie i wykorzystywanie dwutlenku węgla. Wymaga to większych inwestycji prywatnych i publicznych w innowacje, badania naukowe i nowe technologie. Na szczeblu UE istnieją różne fundusze wspierające modernizację przemysłu stalowego. Są to m.in. Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (315 mld euro), w ramach którego wsparto już modernizację huty stali, europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne oraz unijny program finansowania badań „Horyzont 2020”. W dzisiejszym komunikacie wyraźnie określono różne możliwości, z których sektor stalowy powinien jak najszerzej korzystać.

• Modernizacja przemysłu stalowego poprzez inwestowanie w ludzi: Utrzymanie nowoczesnego i konkurencyjnego przemysłu stalowego wymaga wykwalifikowanej i wykształconej siły roboczej. W ramach przyszłego „Nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności” Komisja, w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi i partnerami społecznymi, będzie dążyła do budowania wspólnego zaangażowania w inwestowanie w ludzi i ich umiejętności. Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji i Europejski Fundusz Społeczny wspierają pracowników i społeczności lokalne poprzez ograniczanie negatywnych skutków społecznych wynikających z delokalizacji.

• Przemysłowi stalowemu może pomóc odpowiednio ukierunkowana polityka w dziedzinach takich jak konkurencja, energia, handel uprawnieniami do emisji i gospodarka o obiegu zamkniętym: Zmienione zasady pomocy państwa oferują państwom członkowskim szereg możliwości wspierania współpracy transgranicznej w zakresie technologii, badań naukowych i innowacji oraz systemów energii odnawialnej. Proponowana zmiana systemu handlu uprawnieniami do emisji, obecnie omawiana przez współustawodawców, powinna być korzystna dla sektora stalowego i zapewnić mu odpowiedni poziom wsparcia w ramach dystrybucji przydziałów emisji. Polityka Komisji w dziedzinie zmiany klimatu i gospodarki o obiegu zamkniętym jest również istotna w tym kontekście.

Kontekst

Europejski przemysł stalowy jest światowym liderem w niektórych segmentach produktów stalowych, wytwarza 1,3 proc. europejskiego PKB i jest ważnym źródłem miejsc pracy (około 328 tys. miejsc pracy w 2015 r.). Przemysł stalowy stanowi również istotne źródło zatrudnienia pośredniego, ponieważ odgrywa znaczną rolę w wielu innych sektorach przemysłu, takich jak przemysł motoryzacyjny. Pomimo potencjału, jaki posiada europejski przemysł stalowy, oraz istotnych wysiłków na rzecz wprowadzenia innowacji i modernizacji, konkurencyjna pozycja Europy na światowym rynku stali uległa pogorszeniu w ostatnich latach. Nadwyżka produkcji stali w państwach spoza UE, takich jak Chiny, wpłynęła na wzrost eksportu, obniżenie cen oraz doprowadziła do bezprecedensowej fali nieuczciwych praktyk handlowych zakłócających równe warunki działania w skali ogólnoświatowej.

Obecne wyzwania, przed jakimi stoi przemysł stalowy, są poważne, ale możliwe do przezwyciężenia, jeżeli wszystkie zaangażowane strony będą działały wspólnie w duchu lojalnej współpracy. Komisja będzie nadal ściśle monitorować sytuację i jest gotowa zaproponować kolejne środki, jeżeli okaże się to konieczne. Jeśli chcemy utrzymać stabilne miejsca pracy i zrównoważony wzrost gospodarczy w Europie, nie możemy tracić czasu.

• Komunikat „Przemysł stalowy: utrzymanie stabilnego zatrudnienia i zrównoważonego wzrostu gospodarczego w Europie”

• MEMO – Najczęściej zadawane pytania+

• Plan inwestycyjny dla Europy / Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych

• Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne

• „Horyzont 2020”

• Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji

• Unia energetyczna

• Pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym