W ramach strategii na rzecz tworzenia miejsc pracy i pobudzania wzrostu gospodarczego, Komisja Europejska podjęła inicjatywę zmierzającą do upowszechnienia uznawania umiejętności i kompetencji zdobytych poza szkołą lub uniwersytetem.

Wniosek Komisji ma na celu zwiększenie możliwości zatrudnienia przede wszystkim dla młodych bezrobotnych oraz osób słabo wykwalifikowanych, np. pracowników starszych i pracowników o niskich kwalifikacjach. Dąży ona również do zwiększenia dostępu do szkolnictwa wyższego, szczególnie dla studentów w dojrzałym wieku.
Poprzez to zalecenie Komisja wzywa państwa członkowskie do ustanowienia do 2015 r. krajowych systemów walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (zob. definicje w informacjach dodatkowych). Pozwoliłoby to obywatelom na uzyskanie pełnych lub częściowych kwalifikacji na podstawie umiejętności i kompetencji nabytych poza formalnym systemem edukacji. Jedynie Finlandia, Francja, Luksemburg i Niderlandy mają obecnie kompleksowe systemy walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego.
“Naszym celem jest pełne wykorzystanie przez wszystkich obywateli możliwości uczenia się dostępnych w miejscu pracy, w ramach grup społeczeństwa obywatelskiego lub za pomocą internetu, w celu podnoszenia ich kwalifikacji i szans na zatrudnienie”, powiedziała Androulla Vassiliou, Komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży. „W czasach wysokiego bezrobocia i niskiego wzrostu gospodarczego ważne jest, aby Europa rozwijała odpowiedni zestaw umiejętności i kompetencji w celu zwiększenia konkurencyjności, dobrobytu i integracji społecznej.”
Wniosek Komisji jest jedną z inicjatyw w ramach strategii „Europa 2020” ─ „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia” oraz „Mobilna młodzież”. Stanowi on uzupełnienie europejskich ram kwalifikacji promujących walidację formalnej edukacji.
Wniosek Komisji dotyczący nowego programu „Erasmus dla wszystkich” – program na lata 2014 - 2020 przewiduje finansowanie dla wszystkich sektorów edukacji, w tym szkół, kształcenia dorosłych, szkolnictwa wyższego, kształcenia i szkolenia zawodowego, jak również uczenia się pozaformalnego i nieformalnego.
Kolejne kroki
Wniosek Komisji zostanie omówiony przez Radę i ma zostać przyjęty przez ministrów edukacji i młodzieży w dniach 23-24 listopada.
Kontekst
„Uczenie się pozaformalne” odbywa się w formalnym środowisku edukacyjnym i zazwyczaj nie prowadzi do uzyskania kwalifikacji lub dyplomu. Zwykle obejmuje kursy, warsztaty, konferencje lub seminaria. „Uczenie się nieformalne” odbywa się w różnych miejscach, np. w domu, w pracy, w ramach stowarzyszeń oraz poprzez codzienną interakcję międzyludzką. Obejmuje ono naukę języków obcych, norm kulturowych i dobrych manier.
Obecnie cztery państwa członkowskie posiadają kompleksowe systemy walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego:
we Francji wszystkie kwalifikacje, z wyjątkiem zawodów regulowanych, takich jak zawód lekarza, dentysty, lekarza weterynarii i architekta można uzyskać dzięki walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego. Polega to na przedstawieniu szczegółowych doświadczeń oraz zdobytych umiejętności i kompetencji. Następnie składające się z ekspertów jury, wyznaczone przez właściwe ministerstwo może przyznać pełne lub częściowe kwalifikacje. Podobny system istnieje w Luksemburgu.
W Niderlandach obywatele mogą przedłożyć opis swoich doświadczeń uznanej jednostce wydającej „certyfikaty o uzyskanym doświadczeniu" wykorzystywanych przy składaniu podań o pracę lub w celu formalnego uznania przez komisję egzaminacyjną. W Finlandii przepisy w zakresie edukacji umożliwiają walidację doświadczeń w wielu dziedzinach edukacji oraz na różnych poziomach.
Informacje dodatkowe
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego.
Komisja Europejska: Kształcenie i szkolenie oraz walidacja uczenia się pozaformalnego i nieformalnego