Dobre wieści dla ponad 507 milionów konsumentów w UE - unijna dyrektywa, która właśnie weszła w życie, wzmacnia ich prawa niezależnie od tego, czy dokonują oni zakupów w internecie czy w sklepach stacjonarnych.

Nowe przepisy będą korzystne także dla firm, ponieważ stworzą równe szanse, przez co oferowanie produktów i usług w kontekście transgranicznym będzie tańsze. W Polsce i Bułgarii dyrektywa wejdzie w życie z opóźnieniem.

Nowe regulacje przewidują, że na całym terytorium UE konsumenci będą mogli zmienić zdanie i wycofać się z zakupów dokonanych w internecie lub poza lokalem przedsiębiorstwa (gdy sprzedawca odwiedza konsumenta w domu) w terminie 14 dni, zamiast w obowiązującym do tej pory terminie 7 dni.

Nowe przepisy zakazują również pobierania dodatkowych opłat za korzystanie z kart kredytowych i usług telefonicznych typu hotline, jak również stosowania z góry zaznaczonych pól wyboru na stronach internetowych w celu naliczania dodatkowych opłat (na przykład przy zakupie biletów lotniczych przez internet).

Aby upewnić się, że te nowe zasady będą stosowane w jednolity sposób w całej UE, tak aby umożliwić konsumentom skorzystanie z nich w dowolnym państwie członkowskim, Komisja Europejska publikuje również dokument zawierający wytyczne dla organów krajowych, w którym znajduje się opcjonalny wzór niezbędnych informacji przeznaczonych dla konsumentów, które należy dołączać do produktów cyfrowych.

- Europa położyła kres procederowi okradania konsumentów w internecie. Obecnie każdy konsument w Unii Europejskiej może dochodzić swoich praw przysługujących mu na mocy dyrektywy dotyczącej praw konsumentów. Jednym słowem:nigdy więcej z góry zaznaczonych pól wyboru na stronach, na których kupujemy bilety lotnicze, koniec z opłatami za płatności kartą kredytową w internecie, nigdy nie usłyszymy też już od sprzedawcy, że nie można zwrócić towaru zakupionego w sieci - stwierdziła wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości. - Uzyskanie zaufania konsumentów to najlepszy możliwy sygnał dla jednolitego rynku. Powierzenie konsumentom decydującej roli poprzez zwiększenie ich zaufania to najtańszy pakiet stymulujący, jaki Europa może wdrożyć. Komisja Europejska będzie teraz skrupulatnie sprawdzała, czy państwa członkowskie stosują się do tego, co wcześniej uzgodniły, poprawnie wdrażając wspomniane zasady, i czy przyznają konsumentom prawa, na które oni zasługują.

Nowa dyrektywa w sprawie praw konsumentów harmonizuje krajowe przepisy w dziedzinie ochrony konsumentów w wielu ważnych obszarach, takich jak informacje potrzebne konsumentom przed dokonaniem zakupu towarów i usług oraz prawo odstąpienia od zakupów przez internet. Większa harmonizacja oznacza, że konsumenci mogą obecnie korzystać z tych samych praw, niezależnie od tego, w którym miejscu w UE dokonują zakupów. Oznacza to również prostsze, bardziej przewidywalne zasady dla przedsiębiorców, którzy będą mieć większą motywację do rozwijania działalności transgranicznej.

Na podstawie nowych unijnych przepisów (zob. również arkusz informacyjny w sprawie nowych przepisów) unijni konsumenci mogą się teraz spodziewać (więcej informacji można znaleźć w załączniku):

•większej przejrzystości cenowej;

•eliminacji zawyżonych opłat za płacenie kartą kredytową i korzystanie z usług telefonicznych typu hotline;

•zakazu stosowania z góry zaznaczonych pól wyboru w internecie, na przykład przy zakupie biletów lotniczych;

•przedłużenia terminu na zmianę decyzji z 7 do 14 dni, przy czym termin ten będzie taki sam w całej UE;

•większych uprawnień do uzyskania zwrotu pieniędzy w ciągu 14 dni od odstąpienia przez konsumenta od zakupu;

•zasad eliminujących pułapki w internecie, takich jak oferty, w których pewne produkty lub usługi reklamowane są jako bezpłatne, choć w rzeczywistości takie nie są (na przykład horoskopy lub przepisy);

•lepszej ochrony w odniesieniu do treści cyfrowych, w szczególności w kontekście informacji na temat oprogramowania i sprzętu wymaganego do korzystania z produktów.

Kontekst

W październiku 2008 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek dotyczący nowych praw konsumentów (IP/08/1474). Komisarz UE ds. sprawiedliwości Viviane Reding pośredniczyła w osiągnięciu w czerwcu 2011 r. ostatecznego porozumienia między Parlamentem Europejskim a Radą dotyczącego dyrektywy w sprawie praw konsumentów, która została formalnie przyjęta 10 października 2011 r. (MEMO/11/675). Rządy państw UE miały dwa lata na wdrożenie przepisów na poziomie krajowym, do dnia 13 grudnia 2013 r., przy czym termin rzeczywistego wejścia w życie odpowiednich przepisów przypada 13 czerwca 2014 r.

W marcu 2014 r. Komisja Europejska rozpoczęła kampanię dotyczącą praw konsumentów, informując obywateli o prawach przysługujących im na mocy unijnych przepisów oraz o miejscach, w których mogą oni uzyskać poradę lub pomoc w razie pytań lub problemów (MEMO/14/191). Kampania jest skierowana w szczególności do konsumentów z 8 państw: Bułgarii, Cypru, Grecji, Włoch, Łotwy, Polski, Portugalii i Hiszpanii.

Dodatkowe informacje:

•Strona internetowa wiceprzewodniczącej Viviane Reding, unijnej komisarz ds. sprawiedliwości  

•Wiceprzewodnicząca na Twitterze: @VivianeRedingEU

•Komisja Europejska - dyrektywa w sprawie praw konsumentów

•Wymiar sprawiedliwości UE na Twitterze: @EU_Justice

10 najważniejszych zmian w nowych unijnych przepisach w dziedzinie ochrony konsumentów

1) Wniosek położy kres ukrytym opłatom i kosztom przy zakupach w internecie

Konsumenci zyskają ochronę przed „pułapkami cenowymi” w internecie. Są to między innymi sytuacje, gdy oszuści próbują wabić konsumentów rzekomo nieodpłatnymi usługami, takimi jak horoskopy lub przepisy kulinarne. Teraz konsumenci będą musieli wyraźnie potwierdzić, że zdają sobie sprawę z konieczności uiszczenia opłaty.

2) Większa przejrzystość cen

Sprzedawcy będą musieli ujawniać całkowity koszt towaru lub usługi, jak również wszelkie dodatkowe opłaty. Klienci dokonujący zakupów w internecie nie będą musieli ponosić żadnych opłat ani innych kosztów, o których nie zostali odpowiednio poinformowani przed złożeniem zamówienia.

3) Zakaz stosowania na stronach internetowych z góry zaznaczonych pól wyboru

Zdarza się, że podczas zakupów w internecie – na przykład gdy kupujemy bilet lotniczy – na jednym z etapów transakcji oferowane są nam opcje dodatkowe, takie jak ubezpieczenie podróżne lub wynajem samochodu. Te dodatkowe usługi mogą być oferowane za pośrednictwem z góry zaznaczonych pól wyboru. Obecnie konsumenci, którzy nie są zainteresowani takimi dodatkowymi usługami, zmuszeni są usuwać zaznaczenia z odpowiednich pól. Nowymi przepisami dyrektywy wprowadzony zostanie zakaz stosowania w Unii Europejskiej pól wyboru zaznaczonych z góry.

4) 14 dni na zmianę decyzji o zakupie

Okres, w którym konsumenci mogą odstąpić od umowy zakupu, został przedłużony do czternastu dni kalendarzowych (w porównaniu z siedmioma dniami, które wynikały z dotychczasowych przepisów prawa unijnego). Oznacza to, że w przypadku zmiany decyzji konsumenci mogą zwrócić towar, niezależnie od przyczyny.

- Dodatkowa ochrona w przypadku braku informacji: jeżeli sprzedawca nie poinformował klienta wyraźnie o prawie do odstąpienia od umowy zakupu, okres, w którym możliwy jest zwrot towaru, zostanie przedłużony do jednego roku.

- Konsumenci będą również chronieni w przypadku zamówionych wizyt, które będą mogli odwołać – dotyczy to sytuacji, gdy handlowiec dzwoni i nakłania konsumenta do umówienia się na wizytę. Ponadto zniesione zostanie rozróżnienie między wizytą umówioną a nieumówioną, co zapobiegnie obchodzeniu przepisów.

- Prawo do odstąpienia od umowy zostaje rozszerzone na aukcje internetowe, na przykład w serwisie eBay – aczkolwiek zwrot towarów kupionych na aukcji będzie możliwy jedynie wtedy, gdy zostały one zakupione od zawodowego sprzedawcy.

- Okres, w którym można odstąpić od umowy, będzie liczony od momentu otrzymania towaru przez konsumenta, nie zaś od momentu zawarcia umowy, jak to ma miejsce obecnie. Przepisy będą miały zastosowanie do zamówień składanych przez internet, telefon czy pocztę, a także do sprzedaży poza sklepem: na przykład na progu mieszkania konsumenta, na ulicy, podczas imprezy u znajomych połączonej ze sprzedażą bezpośrednią czy też podczas wycieczki zorganizowanej przez firmę handlową.

5) Wzmocnienie praw do otrzymania zwrotu pieniędzy

Sprzedawcy muszą zwrócić konsumentowi pieniądze za towar w ciągu 14 dni od momentu odstąpienia przez konsumenta od umowy. Kwota zwrotu obejmuje koszty dostawy.Co do zasady sprzedawca będzie ponosił ryzyko uszkodzenia towarów podczas transportu, do momentu gdy konsument wejdzie w posiadanie towaru.

6) Wprowadzenie w całej Unii wzoru formularza odstąpienia od umowy

Konsumenci będą mieli do dyspozycji wzór formularza, z którego będą mogli (ale nie będą musieli) skorzystać, gdy zmienią zdanie i zdecydują się na odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub na progu mieszkania. Ułatwi to i przyspieszy wycofanie się z umowy zawartej w dowolnym miejscu na terytorium Unii.

7) Koniec z zawyżonymi opłatami za płacenie kartą kredytową i korzystanie z usług telefonicznych typu hotline

Handlowcy nie będą mogli obciążać konsumentów za płacenie kartą kredytową (lub innymi środkami płatności) kwotą większą niż koszty, jakie handlowiec faktycznie ponosi za oferowanie takiej możliwości zapłaty. Handlowcy, którzy korzystają z linii telefonicznych typu hotline, umożliwiając konsumentom kontakt w związku z umową, nie będą mogli obciążać konsumentów wyższymi kosztami niż koszty podstawowej taryfy za rozmowy telefoniczne.

8) Jaśniejsze informacje dotyczące ponoszenia kosztów zwrotu towaru

Jeżeli handlowiec chce, aby to klient, który zmienił zdanie, ponosił koszty zwrotu towaru, musi wyraźnie poinformować o tym konsumenta przed zakupem, w przeciwnym razie sam poniesie koszty takiego zwrotu. W przypadku towarów o dużej objętości, takich jak sofa, zakupionych przez internet lub w ramach sprzedaży wysyłkowej, handlowcy muszą wyraźnie podać konsumentowi jeszcze przed zakupem przynajmniej szacunkowy maksymalny koszt zwrotu towaru, tak aby mógł on dokonać świadomego wyboru, podejmując decyzję, gdzie zakupić dany towar.

9) Wzmocniona ochrona konsumenta w przypadku zakupu produktów cyfrowych

Jaśniejsze muszą być również dane dotyczące treści cyfrowej, w tym informacje o kompatybilności ze sprzętem i oprogramowaniem oraz o zastosowaniu jakichkolwiek zabezpieczeń technicznych, na przykład ograniczeniu prawa konsumenta do kopiowania zawartości.

Konsumenci będą mieli prawo odstąpienia od zakupu treści cyfrowych, takich jak pliki muzyczne lub wideo, jednak jedynie do momentu, w którym zacznie się proces pobierania pliku.

10) Ujednolicone przepisy handlowe ułatwią przedsiębiorcom prowadzenie działalności na terytorium Europy

Obejmują one:

- Jednolity zestaw podstawowych przepisów dotyczących umów na odległość (sprzedaż przez telefon, za pośrednictwem poczty lub przez internet) oraz umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa (na przykład na ulicy lub na progu mieszkania) na terenie Unii Europejskiej; zapewni to handlowcom prowadzącym działalność międzynarodową, szczególnie sprzedaż przez internet, równe szanse oraz obniżenie kosztów transakcji.

- Wykorzystanie standardowych formularzy, takich jak wzór pisma informującego o odstąpieniu od umowy zakupu zawierający wszystkie wymagane informacje, ułatwi handlowcom prowadzenie działalności.

Szczególne przepisy będą miały zastosowanie do małych przedsiębiorstw i rzemieślników, takich jak hydraulicy. Prawo do odstąpienia od umowy nie będzie przysługiwało konsumentom w przypadku pilnych napraw i prac konserwacyjnych. Państwa członkowskie mogą również zdecydować o zwolnieniu z pewnych obowiązków związanych z udzieleniem informacji tych handlowców, do których konsumenci zwracają się z prośbą o wykonanie w domu prac remontowych i konserwacyjnych o wartości nieprzekraczającej kwoty 200 euro.

Źródło: http://ec.europa.eu/polska/news/140616_prawa_konsumenta_pl.htm