Przeprowadzone przez Komisję Europejską analizy, z udziałem zainteresowanych stron i ekspertów w dziedzinie transportu, wskazały sześć zasadniczych tendencji i wyzwań, które kształtować będą politykę transportową na najbliższe kilkadziesiąt lat – starzenie się społeczeństwa, migracje oraz mobilność wewnątrz kraju, ochrona środowiska, dostępność źródeł energii, urbanizacja i globalizacja. 

Wskazują one na potrzebę ukierunkowania przyszłej polityki transportowej w Europie na stworzenie zintegrowanego, zaawansowanego technologicznie i przyjaznego użytkownikowi systemu. Przyjętym w dniu dzisiejszym komunikatem w sprawie przyszłości transportu Komisja Europejska pragnie stymulować dalszą debatę służącą wskazaniu konkretnych propozycji na potrzeby kolejnej białej księgi dotyczącej transportu przewidzianej na 2010 r.

 „Transport był i będzie zasadniczym elementem naszego codziennego życia. W istotny sposób przyczynił się on do powstania, integracji i rozwoju rynku wewnętrznego, niosąc ze sobą wymierne korzyści dla gospodarki europejskiej. Europejska polityka transportowa przyczyniła się również do podniesienia standardów w sektorze (poprawa warunków pracy, sytuacja w zakresie bezpieczeństwa i ochrony, większe prawa dla pasażerów). Wierzę, że nadszedł czas, aby polityka ta poszła jeszcze bardziej naprzód. Przede wszystkim poprzez dalszą integrację różnych rodzajów transportu, po wtóre nadając UE wiodącą rolę, jeśli chodzi o wprowadzanie nowatorskich rozwiązań w zakresie usług i technologii transportowych i wreszcie kształtując przyszłą politykę transportową na podstawie potrzeb i praw zarówno użytkowników jak i pracowników sektora” powiedział wiceprzewodniczący Komisji, Antonio Tajani, odpowiedzialny za transport.

W 2001 r. Komisja opublikowała białą księgę ustanawiającą agendę dla polityki transportowej do roku 2010, która została zaktualizowana w 2006 r. Przyjęty w dniu dzisiejszym komunikat stanowi uzupełnienie białej księgi i określa wizję przyszłości dla transportu i mobilności do 2020 r., uwzględniając różne scenariusze, które mogą pojawić się nawet kilkadziesiąt lat po tej dacie.

Polityka transportowa na kolejne dziesięć lat musi wynikać z dogłębnej refleksji na temat przyszłości systemu transportowego. Komisja zleciła zewnętrzne badania mające ocenić dotychczasową politykę i przyszłe scenariusze oraz skonsultowała się z ekspertami i zainteresowanymi stronami za pośrednictwem wyspecjalizowanych grup zadaniowych i konferencji wysokiego szczebla z udziałem zainteresowanych stron, która miała miejsce w dniach 9-10 marca 2009 r.

Główne wnioski wynikające z komunikatu są następujące:

europejska polityka transportowa pozwoliła rozwinąć efektywny system mobilności dla obywateli i przedsiębiorców UE, obecnie musi ona zapewnić zrównoważony rozwój tej mobilności w przyszłości;
zrównoważony charakter środowiska naturalnego, starzenie się społeczeństwa, deficyt paliw kopalnych, urbanizacja i globalizacja stanowią kluczowe tendencje rozwoju naszego społeczeństwa i nieść będą ze sobą wyzwania dla naszego systemu mobilności;
przyspieszenie wprowadzenia nowatorskich technologii i pełna integracja poszczególnych rodzajów transportu mają decydujące znaczenie, aby sprostać tym wyzwaniom. Wszystko to w ramach procesu decyzyjnego, w którego centrum zainteresowania zawsze pozostaną użytkownicy i pracownicy oraz ich potrzeby i prawa;
istotne znaczenie ma rozwój zewnętrznego wymiaru europejskiej polityki transportowej jako sposobu zapewnienia przyszłej integracji z krajami sąsiadującymi i propagowania w świecie europejskich interesów gospodarczych i ekologicznych.
Komunikat nie zawiera szczegółowego programu konkretnych rozwiązań, lecz próbuje wskazać strategiczną wizję przyszłości transportu. Wizja ta i przedstawione pomysły mają na celu stymulowanie dalszej debaty służącej wskazaniu możliwych wariantów politycznych. W przyszłym roku prace te powinny przynieść określenie konkretnych propozycji, a następnie przyjęcie białej księgi.

Komisja zachęca wszystkie zainteresowane strony do udziału w tej inicjatywie i prosi o przekazywanie opinii na temat przyszłości transportu oraz możliwych rozwiązań na adres poczty elektronicznej: tren-future-of-transport@ec.europa.eu do dnia 30 września 2009 r.