Europe Direct Poznań

Data publikacji: 04.10.2010

Lepsze stosowanie prawa wspólnotowego

Komisja Europejska przedstawiła 1.10 roczne sprawozdanie z kontroli stosowania prawa wspólnotowego (za rok 2009).

Sprawozdanie to podkreśla istotne znaczenie, jakie ma pełne i prawidłowe stosowanie prawa UE w przestrzeganiu praw i wywiązywaniu się z zobowiązań stworzonych przez prawo UE. Wynika z niego, że nawet jeśli sytuacja nieznacznie się poprawiła, to nadal pozostaje jedno zasadnicze wyzwanie, mianowicie opóźnienia w transpozycji dyrektyw przez państwa członkowskie. We współpracy z państwami członkowskimi rozszerzono zakres działania instrumentów i zwiększono wysiłki w celu rozwiązania problemów związanych z transpozycją i zagwarantowania skutecznego stosowania prawa UE.

Unia Europejska zarządza około 8000 aktów prawnych obowiązujących w 27 państwach członkowskich. Rodzi to liczne i różnorodne wyzwania, a kluczową rolę w gwarantowaniu prawidłowego stosowania prawa Unii Europejskiej odgrywa postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom. W sprawozdaniu podkreślono, że wysoki procent spraw zamknięto bez konieczności odwoływania się do Trybunału Sprawiedliwości (95% skarg zamknięto przed wydaniem orzeczenia przez TS). Pod koniec 2009 r. Komisja była w trakcie rozpatrywania około 2900 skarg i spraw dotyczących uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – to o 16 % mniej w porównaniu z końcem 2008 r., przy czym liczba postępowań dotyczących niedopełnienia obowiązku zgłoszenia środków transpozycji dyrektyw zmniejszyła się o 26 %. Liczba spraw o uchybienie zobowiązaniom, których podstawą była skarga, w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się o 15 %. Sektory, których dotyczy największa ilość spraw, to w dalszym ciągu środowisko naturalne, podatki, energia, transport i rynek wewnętrzny.

Priorytetowe obszary działania

Sprawozdanie zawiera ocenę postępu poczynionego w ciągu ostatniego roku w odniesieniu do wdrożenia, zarządzania i egzekwowania prawa UE.

Opóźnienia w transpozycji i środki prewencyjne. Pomimo odnotowanej w ubiegłym roku pewnej poprawy, opóźnienia w transpozycji nadal stanowią powszechny i systematycznie pojawiający się problem, który ma wpływ na przedsiębiorstwa i obywateli UE. Komisja wspiera zatem ściślejszą współpracę z państwami członkowskimi w zakresie środków prewencyjnych, aby zagwarantować lepsze i terminowe wdrażanie i stosowanie prawa.

Tabele korelacji. Tabele korelacji przyczyniają się do przejrzystości i zwiększają dostęp do prawa. Ułatwiają one współpracę pomiędzy Komisją i państwami członkowskimi podczas przeglądu środków transpozycji, pozwalając na wczesne wykrycie kwestii problematycznych oraz dialog, dzięki czemu udaje się uniknąć później bardziej złożonych problemów. Komisja ma zamiar nadal dążyć do uzyskania poparcia wszystkich instytucji UE dla powszechnego wykorzystania takich tabel.

Grupy ekspertów. Rola grup ekspertów w zarządzaniu stosowaniem prawa UE widoczna jest na przykładach, które potwierdzają ogromną różnorodność i nakład pracy wykonanej w celu osiągnięcia maksymalnych korzyści z prawodawstwa UE.

Udzielanie odpowiedzi obywatelom i rejestracja skarg. Nadal rozwijane są instrumenty horyzontalne takie jak SOLVIT i projekt „EU Pilot”, które dowodzą swojej przydatności. SOLVIT zwiększył ilość spraw, wciąż utrzymując przy tym wysoki poziom rozpatrzonych spraw. Projekt „Eu Pilot” pozwala na wczesnym etapie rozwiązywać problemy związane z transpozycją lub stosowaniem prawa. Państwa członkowskie wykazują duże zaangażowanie i przyczyniają się do pomyślnego stosowania obu tych instrumentów.

Problemy z egzekwowaniem przepisów. Podczas przygotowywania nowych przepisów należy poświęcić więcej uwagi środkom dotyczącym egzekwowania, które mogą mieć zastosowanie horyzontalne lub być skierowane do poszczególnych sektorów. W przypadku gdy prawodawstwo UE zawiera tego rodzaju środki, jak na przykład prawo do odwołania się od decyzji, Komisja dołoży wszelkich starań na rzecz zapewnienia pełnego wykorzystania takich środków, koncentrując swoje działania na ich prawidłowym wdrożeniu i stosowaniu.

Postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom. Komisja uaktualnia i potwierdza priorytet związany z możliwie najbardziej terminowym i skutecznym stosowaniem prawa, co leży w szeroko pojętym interesie ogromnej większości obywateli i przedsiębiorstw.

Sprawozdawczość. Prawodawstwo UE często zawiera obowiązek zdawania przez Komisję na wczesnym etapie sprawozdań ze stosowania przepisów. Komisja podkreśla, że sprawozdania te, które oparte są na informacjach z państw członkowskich, mają duże znaczenie dla dokładniejszego przeprowadzania oceny skutków prawa UE.

Kontekst

W odpowiedzi na prośbę Parlamentu Europejskiego, począwszy od 1984 r. Komisja co roku przedstawia sprawozdanie z kontrolowania stosowania prawa wspólnotowego za poprzedni rok.

W 2007 r. w komunikacie zatytułowanym „Europejskie osiągnięcia – stosowanie prawa wspólnotowego” (COM (2007)502), Komisja ogłosiła, że roczne sprawozdania będą zawierały nowe spojrzenie na kwestie strategiczne w przyszłości, ocenę aktualnego stanu prawodawstwa, a także priorytety i programy pracy na nadchodzące lata.

Dwudzieste siódme sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa wspólnotowego (za rok 2009) oraz dokumenty towarzyszące są dostępne na stronie internetowej Europa.

Statystyki zawierające aktualne dane z zakresu transpozycji państw członkowskich można znaleźć pod adresem: http://ec.europa.eu/community_law/directives/directives_communication_en.htm