Komisja przedstawiła dzisiaj sprawozdanie dotyczące ciągłości w spełnianiu kryteriów związanych z liberalizacją reżimu wizowego przez kraje Bałkanów Zachodnich (Albanii, Bośni i Hercegowiny, byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii, Czarnogóry i Serbii) oraz kraje Partnerstwa Wschodniego (Mołdawii, Gruzji i Ukrainy).

Ze sprawozdania wynika, że choć wymogi związane z liberalizacją reżimu wizowego w tych państwach nadal są spełnione, zapewnienie ich trwałej realizacji wymaga podjęcia działań w niektórych określonych obszarach.

Komisarz do spraw migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: Bardzo zależy nam na zabezpieczeniu ruchu bezwizowego dla obywateli krajów Bałkanów Zachodnich i krajów Partnerstwa Wschodniego. Działania w tym kierunku podejmujemy we współpracy z władzami tych państw. Dążenia te wiążą się jednak z pewnymi zobowiązaniami, zarówno dla obywateli, jak i dla właściwych organów. Choć dostrzegamy wysiłki podejmowane przez te państwa w celu zapewnienia trwałości poczynionych postępów oraz stałych i wymiernych efektów wprowadzonych reform, potrzebne są dalsze działania. Od wszystkich zainteresowanych krajów oczekujemy zintensyfikowania wysiłków, szczególnie w obszarze nielegalnej migracji oraz zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej.

Opublikowane dziś sprawozdanie stanowi pierwszą ocenę w ramach nowego mechanizmu monitorowania zastosowanego w odniesieniu do ośmiu państw, które zakończyły proces dialogu z UE w sprawie liberalizacji przepisów wizowych. Z przeprowadzonej oceny wynika, że wszystkie osiem krajów Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego wykazało silne zaangażowanie w dążenie do spełnienia niezbędnych wymogów i podjęło liczne starania mające na celu wdrożenie szeregu dalekosiężnych reform opracowanych w ramach procesu liberalizacji reżimu wizowego. Obecnie trzeba zapewnić trwałą realizację tych reform oraz zagwarantować utrzymanie zdobytych osiągnięć. Dzisiejsze sprawozdanie skupia się na obszarach, w których niezbędne są dalsze działania, w tym przede wszystkim na kwestiach nielegalnej migracji i readmisji, walki z korupcją i praniem pieniędzy oraz porządku i bezpieczeństwa publicznego.

Starania na rzecz ograniczenia nielegalnej migracji przynoszą rezultaty

Stosowane przez wszystkie osiem krajów środki na rzecz rozwiązania problemu nielegalnej migracji są skuteczne. Podjęte działania doprowadziły do znacznego spadku liczby wniosków o udzielenie azylu złożonych w państwach członkowskich UE przez obywateli wymienionych państw. Wciąż jednak istnieją pewne wyzwania, w szczególności w Albanii, gdzie liczba nieuzasadnionych wniosków o azyl jest najwyższa wśród państw zwolnionych z obowiązku wizowego. Władze albańskie angażują się we wzmacnianie środków na rzecz zapobiegania nielegalnej migracji oraz w poprawę współpracy z najbardziej obciążonymi państwami członkowskimi. Środki te już przynoszą efekty, jednak aby realizacja celów nie straciła na sile, starania te muszą być kontynuowane. W związku z wahaniami w liczbach odmów wjazdu i nielegalnych pobytów Komisja wzywa wszystkie zainteresowane kraje do podjęcia konkretnych działań o różnym charakterze, od wzmocnienia kontroli na granicach po organizowanie kampanii informacyjnych na temat ruchu bezwizowego. 

Współpraca w zakresie readmisji wciąż przebiega sprawnie w przypadku wszystkich krajów Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego objętych systemem bezwizowym, a ogólny odsetek powrotów jest wysoki. W celu dalszej poprawy współpracy w obszarze powrotów Komisja wzywa kraje Bałkanów Zachodnich do kontynuowania skutecznego wdrażania umów o readmisji, a w razie konieczności do zawierania protokołów wykonawczych z kolejnymi państwami członkowskimi.

Potrzebne są dalsze działania w celu zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej

Pomimo nieustających wysiłków na rzecz zapobiegania i zwalczania przestępczości zorganizowanej grupy przestępcze z wymienionych państw objętych systemem bezwizowym nadal są zaangażowane w liczne działania przestępcze w UE, w tym handel ludźmi i nielegalnymi towarami, przestępstwa przeciwko mieniu, przemyt migrantów oraz cyberprzestępstwa. We wszystkich ośmiu krajach potrzebne jest wzmożenie działań na rzecz dalszego zwalczania przestępczości zorganizowanej.

W zakresie zapobiegania i zwalczania korupcji i prania pieniędzy szczególnie Mołdawia musi podjąć natychmiastowe działania zmierzające do zapewnienia ciągłości w spełnianiu tego kryterium liberalizacji reżimu wizowego oraz trwałości przeprowadzonych do tej pory reform. W związku z ostatnimi wydarzeniami, również na Ukrainie potrzebne są natychmiastowe działania w celu ochrony środków antykorupcyjnych wprowadzonych w ramach poprzednich reform oraz umożliwienia dalszych postępów.

Kolejne sprawozdanie na temat ciągłości w spełnianiu kryteriów liberalizacji reżimu wizowego Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w 2018 r.

Kontekst

Dzisiejsze sprawozdanie stanowi wypełnienie prawnego zobowiązania Komisji do monitorowania ciągłości w spełnianiu wymogów liberalizacji reżimu wizowego przez państwa niebędące członkami UE oraz do składania sprawozdań w tej sprawie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie co najmniej raz w roku. Zobowiązanie to wynika z założeń przyjętego w marcu 2017 r. wzmocnionego mechanizmu zawieszającego zwolnienie z obowiązku wizowego.

Ocena kryteriów liberalizacji reżimu wizowego ma zastosowanie do krajów, które pomyślnie zakończyły proces dialogu w sprawie liberalizacji przepisów wizowych zgodnie z odpowiednimi planami działania, tj. do krajów Bałkanów Zachodnich oraz krajów Partnerstwa Wschodniego.

W przypadku krajów Bałkanów Zachodnich nowe sprawozdanie zastępuje poprzednie sprawozdania monitorujące z okresu po liberalizacji reżimu wizowego i obejmuje okres od ostatniego sprawozdania tego typu, opublikowanego w lutym 2015 r. W przypadku krajów Partnerstwa Wschodniego sprawozdanie obejmuje okres od ostatecznych sprawozdań z postępów w sprawie liberalizacji reżimu wizowego, przyjętych w grudniu 2013 r. dla Mołdawii oraz w grudniu 2015 r. dla Gruzji i Ukrainy.

Obywatele Czarnogóry, Serbii oraz byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii mogą podróżować do UE bez wizy od grudnia 2009 r. Dla obywateli Albanii oraz Bośni i Hercegowiny możliwość taka istnieje od końca 2010 r. W Republice Mołdawii przepisy umożliwiające ruch bezwizowy weszły w życie w kwietniu 2014 r., w Gruzji w marcu 2017 r., a na Ukrainie w czerwcu 2017 r.

Dodatkowe informacje

Sprawozdanie w sprawie liberalizacji reżimu wizowego: pytania i odpowiedzi

Pierwsze sprawozdanie w ramach mechanizmu zawieszającego zwolnienie z obowiązku wizowego

Dokument roboczy służb Komisji towarzyszący pierwszemu sprawozdaniu w ramach mechanizmu zawieszającego zwolnienie z obowiązku wizowego