Codziennie w całej Europie dziesiątki małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) ogłaszają upadłość, ponieważ nie uzyskują zapłaty za wystawione faktury. W wyniku tego ludzie tracą pracę, a możliwość prowadzenia działalności gospodarczej pozostaje niewykorzystana, hamując w ten sposób wyjście Europy z kryzysu.

Aby położyć kres praktyce opóźniania płatności, Unia Europejska przyjęła dyrektywę 2011/7/UE w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Państwa członkowskie będą musiały przenieść przepisy dyrektywy do swoich regulacji krajowych do 16 marca 2013 r. Dyrektywa zobowiązuje władze publiczne do zapłacenia za zamówione towary i usługi w ciągu 30 dni kalendarzowych lub, w wyjątkowych okolicznościach, w ciągu 60 dni. Przedsiębiorstwa powinny regulować należności w ciągu 60 dni kalendarzowych, chyba że wyraźnie uzgodnią między sobą inny termin i pod warunkiem, że nie będzie on rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela.

Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. przemysłu i przedsiębiorczości, powiedział: „Małym i średnim przedsiębiorstwom jest szczególnie trudno egzekwować prawo do terminowych płatności. Opóźnienia w płatnościach oznaczają z kolei, że małe i średnie przedsiębiorstwa tracą czas i pieniądze, zaś wynikłe z tego spory mogą popsuć ich relacje z klientami. Należy położyć kres takim niszczącym przedsiębiorstwa praktykom. Nadszedł czas, aby państwa członkowskie wprowadziły przepisy dyrektywy w sprawie opóźnień w płatnościach do swoich systemów prawa krajowego. W ten sposób udzielą małym i średnim przedsiębiorstwom niezbędnej pomocy, jakiej potrzebują one w tych trudnych czasach, oraz pomogą im odegrać główną rolę w tworzeniu miejsc pracy w Europie”.

Więcej informacji na temat dyrektywy w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach oraz spotkań informacyjnych w państwach członkowskich

Nowe zasady są proste:

• Władze publiczne muszą płacić za zamówione towary i usługi w ciągu 30 dni kalendarzowych lub, w wyjątkowych okolicznościach, w ciągu 60 dni.
• Swoboda zawierania umów w ramach transakcji handlowych między przedsiębiorstwami: przedsiębiorstwa powinny regulować należności z tytułu otrzymanych faktur w ciągu 60 dni kalendarzowych, chyba że wyraźnie uzgodnią między sobą inny termin i pod warunkiem, że nie będzie on rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela.
• Przedsiębiorstwa są automatycznie uprawnione do domagania się zapłaty odsetek od zaległych płatności i mogą również automatycznie uzyskać minimalną ryczałtową kwotę w wysokości 40 euro na pokrycie kosztów odzyskania należności. Mogą również żądać zwrotu wszystkich pozostałych uzasadnionych kosztów odzyskania należności.
• Ustawowe odsetki za zwłokę należy zwiększyć do co najmniej 8 punktów procentowych powyżej stopy referencyjnej Europejskiego Banku Centralnego. Władze publiczne nie mogą wyznaczyć wysokości odsetek za zwłokę poniżej tego progu.
• Przedsiębiorstwa mogą łatwiej zaskarżać rażąco nieuczciwe warunki i praktyki przed sądami krajowymi.
• Większa przejrzystość i skuteczniejsze informowanie: państwa członkowskie muszą publikować wysokość odsetek za zwłokę, tak aby wszystkie zainteresowane strony były o tym poinformowane.
• Zachęca się państwa członkowskie do opracowania kodeksów postępowania w zakresie terminowych płatności.
• Państwa członkowskie mogą utrzymać lub wprowadzać w życie przepisy ustawowe i wykonawcze, które będą korzystniejsze dla wierzycieli niż przepisy dyrektywy.

Nowe środki mają charakter dobrowolny w przypadku przedsiębiorstw, które mają prawo do podjęcia kroków prawnych, ale nie są do tego zobowiązane. W pewnych okolicznościach przedsiębiorstwo może woleć wydłużyć termin zapłaty o kilka dni lub tygodni, aby utrzymać dobre stosunki handlowe z określonym klientem. Nowe środki są jednak obowiązkowe dla władz publicznych. Powinny one dawać przykład niezawodności i wydajności, dotrzymując zawartych umów.

Kontekst

Europejska dyrektywa w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach ma na celu zwalczanie opóźnień w regulowaniu należności handlowych. W akcie wyjściowym do dyrektywy, programie Small Business Act (SBA), Komisja uznała kluczową rolę MŚP w gospodarce UE i podkreśliła, że skuteczny dostęp do finansowania jest dla tych przedsiębiorstw jednym z największych wyzwań (MEMO/12/742).