Nie wolno pozbawić ani ograniczać dostępu do sieci bez uprzedniego orzeczenia właściwych organów wymiaru sprawiedliwości, uznał Parlament Europejski przywracając swoją poprawkę z pierwszego czytania i zmieniając tym samym wstępne porozumienie zawarte z państwami członkowskimi.

Oznacza to, że cały pakiet telekomunikacyjny poddany zostanie dalszym uzgodnieniom w ramach postępowania pojednawczego.

Parlament zgadza się jednak z Radą w takich sprawach jak konieczność promowania inwestycji w rozwój nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej i oraz określenia zasad obowiązujących przy rozdziale częstotliwości radiowych. Posłowie widzą też potrzebę precyzyjnego określenia praw użytkowników i ochrony ich prywatności.  

Pakiet rozwiązań dla rynku telekomunikacyjnego obejmuje telefonię mobilną i stacjonarną, usługi nadawcze oraz usługi przewodowego i bezprzewodowego dostępu do Internetu. Pakiet składa się z następujących propozycji legislacyjnych: 

- dyrektywy dotyczącej praw obywateli (sprawozdanie Malcolm HARBOUR (EPP-ED, GB),

- propozycji dotyczącej wspólnych ram regulacyjnych dla łączności elektronicznej, tzw. dyrektywy ramowej (sprawozdanie Catherine TRAUTMANN (PSE, FR)),

- propozycji ustanowienia Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (sprawozdanie Pilar DEL CASTILLO VERA (EPP-ED, ES).  

Parlament zmienił tylko jeden zapis w dyrektywie ramowej, ale ponieważ wszystkie elementy pakietu są powiązane dalsze prace legislacyjne toczyć się będą nad całością pakietu. 

Prawa podstawowe użytkowników sieci 

Parlament przywrócił stosunkiem głosów 407 za, 57 przeciwnych i 171 wstrzymujących się, własną poprawkę z pierwszego czytania, w której stwierdza, że "nie można ograniczać podstawowych praw i wolności użytkowników końcowych bez uprzedniego orzeczenia organu sądowego, w szczególności zgodnie z art. 11 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej dotyczącym wolności wypowiedzi i prawa do informacji, z wyjątkiem przypadków zagrożenia bezpieczeństwa publicznego.” 

Rada odrzuciła tę poprawkę w pierwszym czytaniu. 

Wzmocnione prawo do usługi powszechnej 

Częścią pakietu jest projekt dyrektywy w sprawie usługi powszechnej i praw użytkowników korzystających z usług telekomunikacyjnych. Fundamentalnym wymogiem usługi powszechnej jest zapewnienie użytkownikom dostępu do minimalnego pakietu usług za pośrednictwem podłączenia do sieci po przystępnej cenie. Podłączenie takie powinno umożliwiać łączność głosową, faksową i przesyłanie danych z szybkością pozwalającą na funkcjonalny dostęp do Internetu. 

Użytkownicy powinni mieć zagwarantowany bezpłatny dostęp do numerów alarmowych służb ratunkowych, takich jak ogólnoeuropejski numer „112” (lub krajowe numery alarmowe), przynajmniej jednej bazy informacyjnej numerów telefonicznych (informacji telefonicznej) oraz dostępu do automatów telefonicznych lub innych publicznych punktów dostępowych telefonii głosowej na określonym w rozsądnych granicach terenie geograficznym.  

Wzmocnione zostały zapisy chroniące użytkowników i ułatwiające im wybór między konkurencyjnymi dostawcami usług.  

Umowy o świadczenie usług

Umowy o świadczenie usług łączności elektronicznej powinny w jasnej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie określać m.in. wszelkie warunki ograniczające dostęp do usług i aplikacji (np. usług VOIP przez telefony komórkowe, które często są blokowane przez operatorów). Użytkownik ma prawo do informacji o cenach i stawkach opłat, okresu obowiązywania umowy, rodzajach usług posprzedażnych oraz obsługi klienta, metod płatności oraz opłat za zmianę operatora ) jeśli obowiązują - oraz za zerwanie umowy. Wszystkie te informacje powinny być publikowane w łatwo dostępnej formie. 

Abonenci będą mieli prawo wycofać się bez ponoszenia kar z zawartych umów, w przypadku, gdy operator zmieni warunki umowy. O wszelkich takich zmianach należy powiadamiać z odpowiednim wyprzedzeniem, nie krótszym niż jeden miesiąc. 

Usługi społeczne pod numerem 116 

Państwa członkowskie powinny promować specjalne numery rozpoczynające się od „116” zarezerwowane na potrzeby zharmonizowanych usług o walorze społecznym. Wśród tych usług, numer 116000 powinien zostać zastrzeżony na potrzeby linii alarmowej o zaginionych dzieciach.

Udogodnienia dla użytkowników niepełnosprawnych 

Około 15 % Europejczyków to ludzie niepełnosprawni, w 2020 roku 25% populacji stanowić będą ludzie powyżej 65 roku życia. Ludzie niepełnosprawni, starsi i osoby o szczególnych potrzebach powinny mieć zapewniony łatwiejszy dostęp do usług telekomunikacyjnych. Zgodnie z przyjętą dzis dyrektywą, użytkownikom niepełnosprawnym należy zapewnić dostęp do służb ratunkowych, równoważny do tego, z którego korzystają inni użytkownicy.  

Zachowanie numeru i czas trwania umów 

Zgodnie z proponowaną dyrektywą użytkownik będzie miał prawo do zmiany operatora z zachowaniem dotychczasowego numeru telefonicznego, a czas aktywowania numeru u nowego operatora po przeniesieniu nie powinien być dłuższy niż jeden dzień. Czas trwania umów zawieranych między abonentami i przedsiębiorstwami nie może przekraczać 24 miesięcy. Operatorzy powinni gwarantować użytkownikom możliwość zawarcia umowy na maksymalny okres 12 miesięcy. 

Ograniczenia dostępu w trosce o jakość usług 

Aby nie dopuścić do pogorszenia jakości usług oraz utrudnień lub spowolnień ruchu w sieciach, krajowe organy regulacyjne będą mogły nałożyć na operatorów minimalne wymagania w zakresie jakości usług. Operatorzy będą mogli stosować pewne ograniczenia, aby zapobiec pogorszeniu jakości usług (np. zablokowanie lub ograniczenie przepustowości łącza internetowego). Dyrektywa nie precyzuje tych sytuacji, ale zobowiązuje operatorów do informowania użytkowników o wszelkich warunkach ograniczających, dotyczących korzystania z usług łączności elektronicznej.  

Wspólna regulacja rynku 

Posłowie zgadzają się z Radą w kwestii dotyczącej regulacji rynku. Sektor telekomunikacyjny będzie podlegał wspólnej regulacji przez krajowe organy regulacyjne, które muszą konsultować swoje decyzje z Organem Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (ang. BEREC), który będzie dbał o harmonizacje rozwiązań przyjmowanych przez regulatorów krajowych w celu zapewnienia uczciwej konkurencji i wysokiej jakości usług. W jego skład wejdą przedstawiciele 27 krajowych organów regulacyjnych.  

Krajowy organ regulacyjny w swoich decyzjach będzie musiał uwzględnić każdą poważną wątpliwość zgłoszoną przez BEREC lub Komisję Europejską. W przypadku takich wątpliwości krajowy regulator będzie musiał ściśle współpracować z KE i BEREC nad wypracowaniem najbardziej odpowiedniego i skutecznego środka. 

Rozdzielić usługi od sieci 

Krajowy regulator rynku telekomunikacyjnego będzie mógł zmusić dominujących operatorów do funkcjonalnego rozdzielenia świadczenia usług od zarządzania siecią, za pomocą, której te usługi są świadczone. Zastosowanie tego środka powinno jednak mieć charakter nadzwyczajny, kiedy żadne inne środki regulacyjne nie będą w stanie zagwarantować efektywnej konkurencji na rynku.  

Spektrum cyfrowe 

Po przejściu na cyfrowe nadawanie sygnału telewizyjnego, operatorzy bezprzewodowi uzyskają szerokie pasmo radiowe, zajmowane wcześniej przez analogowe kanały tradycyjnej telewizji. Uwolnione zakresy trzeba podzielić między chętnych. Wolny zakres częstotliwości można rozdysponować dowolnie, ale zgodnie z krajowymi planami rozdziału częstotliwości i należy zapewnić harmonizację ich wykorzystania, dlatego posłowie namawiają państwa członkowskie do ścisłej współpracy miedzy sobą i z Komisją Europejską. 

W uzgodnionym tekście kompromisowym postanowiono, że przy rozdziale częstotliwości radiowych obowiązywać będzie zasada neutralności zarówno w odniesieniu do rodzaju usług jakie mają być świadczone z wykorzystaniem pasma, jak i technologii wykorzystywanych do ich świadczenia. Warunkiem będzie tylko zgodność przeznaczenia tych częstotliwości z krajowymi planami w zakresie zagospodarowania spektrum radiowego. 

Tłok w paśmie publicznym blokował do niedawna rozwój sektora telekomunikacji, którego wartość rynkowa oscyluje wokół 2,2% łącznego PKB Unii Europejskiej. 

Inwestycje w sieci następnej generacji i wykorzystanie infrastruktury 

W przyszłości operator dominujący na rynku może zostać zobowiązany do udostępnienia elementów swojej sieci i powiązanej z nimi infrastruktury - takich jak sieć wewnętrzna w budynkach, maszty, nadajniki, etc. - innym operatorom działającym na rynku.  

Regulatorzy krajowi powinni promować inwestycje w rozwój nowoczesnych sieci - takich jak sieci światłowodowe - i w innowacje.  

Po co reforma? 

Unijne ramy prawne w dziedzinie telekomunikacji powstały w latach dziewięćdziesiątych. Miały sprostać zadaniu, jakim była liberalizacja krajowych rynków, na których królowały państwowe monopole. Demontaż hegemonii telekomów zakończył się sukcesem - spadły ceny połączeń oferowanych przez konkurujących operatorów. 

W międzyczasie byliśmy świadkami rewolucyjnych zmian technologicznych. Telefonia komórkowa, rozwój internetu i rozkwit sieci bezprzewodowych zmieniły diametralnie oblicze telekomunikacji. Prawo Unii Europejskiej, by nie stracić skuteczności, musi odzwierciedlać te przemiany. Dlatego w 2007 roku, Komisja Europejska przedstawiła projekt reformy przepisów regulujących rynek telekomunikacji w UE.