Data publikacji: 04.01.2010
Hiszpania będzie odpowiedzialna za ustalenie agendy oraz przewodniczenie ok. 3 tys. spotkań roboczych. Szefem hiszpańskiej prezydencji jest premier José Luis Rodríguez Zapatero, który będzie współprzewodniczył posiedzeniom Rady Europejskiej, tworzonej przez przywódców 27 krajów członkowskich.
Sprawowanie prezydencji pociąga za sobą dwie istotne funkcje: reprezentowanie Rady UE w relacjach z unijnymi instytucjami, przede wszystkim z Parlamentem i Komisją oraz w kontaktach z innymi krajami i instytucjami międzynarodowymi. Premier Zapatero będzie także zobowiązany m.in. do sprawozdania PE planów prezydencji oraz stanu ich realizacji. W praktyce sprawowanie prezydencji oznacza budowanie porozumień i łagodzenie sporów między krajami członkowskimi UE. Państwo przewodniczące musi działać całkowicie bezstronnie i powstrzymać się od promowania na forum Rady własnych narodowych interesów. Prezydencja musi także reagować na niespodziewane wydarzenia, które dotyczą całej Wspólnoty.
Priorytety hiszpańskiej prezydencji to:
1. Pełne i efektywne wprowadzenie w życie Traktatu z Lizbony;
- Umacnianie odbudowy gospodarki europejskiej;
- Wzmocnienie obecności UE i jej wpływów w nowym międzynarodowym scenariuszu;
- Umieszczenie obywateli europejskich w centrum unijnych polityk, rozwój ich praw i wolności;
- Polityka zagraniczna.
Hiszpańskie przewodnictwo będzie pierwszym, które w całości przebiegnie pod dyktando Traktatu Lizbońskiego. Wejście w życie Traktatu będzie oznaczać ważne zmiany instytucjonalne, które wpłyną na zakres zadań prezydencji oraz sposób ich wykonywania. Reforma ta to istotna zmiana w systemie przywództwa UE. Najważniejszymi modyfikacjami są wprowadzenie Urzędu Stałego Przewodniczącego Rady Europejskiej oraz Urzędu Wysokiego Przedstawiciela ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa. Nowy Urząd Stałego Przewodniczącego Rady Europejskiej zastąpi rotacyjną prezydencję na szczeblu RE. Do kompetencji Przewodniczącego RE będzie należeć przewodniczenie, zapewnienie przygotowania, prowadzenie i ciągłość prac Rady Europejskiej. Przewodniczący będzie współpracował z Przewodniczącym Komisji Europejskiej i będzie wspomagał osiąganie konsensusu w Radzie Europejskiej. Na mocy Traktatu z Lizbony powołany ma zostać także Wysoki Przedstawiciel ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa. Będąc jednocześnie wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej, odpowiedzialnym za stosunki zewnętrzne i „koordynację innych działań zewnętrznych Unii", będzie prowadził unijną polityką zagraniczną i reprezentował UE na zewnątrz.
Istotną innowacją jest zawarty w Traktacie z Lizbony pomysł łączenia prezydencji w grupę trzech państw. Ustanowienie prezydencji grupowej oznacza, że trzy państwa członkowskie (trio) przez okres 18 miesięcy sprawują przewodnictwo na podstawie wspólnego programu i udzielają sobie wsparcia. Hiszpanie już ustalili priorytety przewodnictwa wspólnie z dwoma innymi krajami, Belgią i Węgrami, które w kolejnych półroczach będą kierować pracami Wspólnoty. Program hiszpańsko-belgijsko-węgierskiej prezydencji został rozpisany do połowy 2011 r. Kluczowe elementy pierwszej części to:
1. Walka z kryzysem i wprowadzenie Europy na ścieżkę stabilnego wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, rozwoju innowacyjności i konkurencyjności, zgodnie z zapisami traktatu lizbońskiego;
2. Poprawa nadzoru rynków finansowych;
3. Rozszerzenie agendy socjalnej, przede wszystkim pod kątem ludzi młodych, równości płci oraz walki z ubóstwem;
4. Realizacja i przegląd ustaleń zawartych w pakietach energetycznym i klimatycznym, w kontekście wyników konferencji ONZ w Kopenhadze;
5. Realizacja tzw. programu sztokholmskiego, który dotyczy rozszerzenia współpracy w zakresie polityki bezpieczeństwem, azylowej, sprawiedliwości i praw obywatelskich;
6. Podniesienie efektywności, spójności i widoczności działań zewnętrznych Unii, promowanie praw człowieka oraz podstawowych wolności.
Więcej o tym czym jest prezydencja oraz o hiszpańskiej Agendzie przeczytasz w styczniowym Biuletynie Europe Direct Poznań.