Data publikacji: 11.10.2011

Nowe przepisy dotyczące hurtowego handlu energią

UE przyjęła wczoraj nowe, ostrzejsze przepisy dotyczące hurtowego handlu energią. Ich głównym celem jest zapobieganie stosowaniu informacji wewnętrznych i innych rodzajów nadużyć rynkowych, które zakłócają kształtowanie hurtowych cen energii, przez co przedsiębiorstwa i konsumenci płacą za energię więcej, niż powinni.


Nowe przepisy wejdą w życie do końca roku. Handel energią będzie po raz pierwszy monitorowany na poziomie UE. Ma to pomóc w ujawnieniu nadużyć. Organy krajowe w państwach członkowskich będą nakładać kary, których celem jest powstrzymanie manipulacji na rynku i zapobieganie im.
 
Unijny komisarz ds. energii Günther Oettinger oświadczył: „Dzisiejszy dzień jest ważnym etapem w rozwoju rynku wewnętrznego. Nowe przepisy dotyczące handlu przyczynią się do osiągnięcia uczciwych cen energii. Dzięki poprawie przejrzystości i integralności rynku budujemy zaufanie wszystkich jego uczestników do prawidłowego działania rynku wewnętrznego. Pomoże to w zwiększeniu konkurencyjności i zagwarantuje konsumentom najlepsze warunki.”
 
Kontekst
Setki przedsiębiorstw w Europie zajmują się hurtowym handlem energią elektryczną i gazem. Codziennie ma miejsce nawet 10 tys. transakcji.
W energetyce bardziej niż w innych sektorach ceny rynkowe uzależnione są od dostępności mocy produkcyjnych i przesyłowych. Wynika to z faktu, że energii elektrycznej nie da się przechowywać na skalę przemysłową. Dlatego bardzo łatwo można wpłynąć na jej cenę poprzez wywołanie fałszywego wrażenia dotyczącego dostępności mocy lub nawet poprzez zmniejszenie produkcji. Europejskie hurtowe rynki energii są też w coraz większym stopniu transgraniczne. Ceny ustala się na podstawie podaży i popytu ponad granicami państw. Transakcje są często zawierane poza państwem, którego dotyczą. Wszystko to umożliwia popełnianie nadużyć rynkowych w skali międzynarodowej. Do tej pory organy regulacyjne w państwach członkowskich nie miały dostępu do wszystkich danych dotyczących transakcji transgranicznych, w związku z czym trudno było zrozumieć sytuację na tych rynkach i skutecznie wykrywać nadużycia.
 
Przyjęte rozporządzenie położy kres tej sytuacji. Będzie miało zastosowanie do wszystkich hurtowych transakcji dotyczących energii elektrycznej i gazu w UE, w tym do umów na transport tych mediów do konsumentów. W rozporządzeniu ustanowiono również system wykrywania nadużyć rynkowych oraz przewidziano kary w przypadku nieprzestrzegania przepisów.
 
W szczególności rozporządzenie:
-           zakazuje stosowania informacji wewnętrznych podczas sprzedaży lub zakupu na hurtowych rynkach energii. Informacje wyłączne i mające wpływ na kształtowanie cen należy ujawnić przed dokonaniem transakcji;
-           zakazuje manipulacji oraz rozpowszechniania nieprawidłowych informacji, które dostarczają fałszywych lub wprowadzających w błąd sygnałów na temat podaży, popytu lub cen;
-           zobowiązuje podmioty zajmujące się obrotem energią do informowania Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) o transakcjach, bezpośrednio lub za pośrednictwem osoby trzeciej (np. brokerów lub systemów zgłaszania transakcji). Dane te obejmują cenę, ilość, datę i godzinę transakcji, nazwę sprzedającego i kupującego oraz beneficjenta. Obowiązek ten zostanie wprowadzony wraz z rozporządzeniem wykonawczym, które zostanie opracowane w nadchodzących miesiącach i w którym wyszczególnione będą dane, które należy przekazać;
-           zobowiązuje ACER do niezależnego monitorowania wszystkich transakcji oraz sprawdzania, czy przestrzega się przepisów. Na podstawie otrzymanych danych ACER będzie w stanie przeprowadzić własną analizę. Jeżeli ocena wstępna potwierdzi podejrzenie nadużycia na rynku, ACER zwróci się do krajowych organów regulacyjnych o zbadanie sprawy na miejscu. W przypadku manipulacji transgranicznych ACER będzie koordynować śledztwo. Po udowodnieniu naruszenia przepisów krajowe organy regulacyjne nałożą stosowne kary odzwierciedlające szkody wyrządzone konsumentom.
 
Wszystkie te środki były już uwzględnione we wniosku Komisji, z wyjątkiem rejestru UE, którego celem jest zwiększenie przejrzystości poprzez określenie uczestników rynkowych aktywnie działających na rynku oraz z wyjątkiem stwierdzenia, że kary muszą odzwierciedlać szkody wyrządzone konsumentom. Oba powyższe rozwiązania przyczynią się do osiągnięcia celu rozporządzenia.
 
Komisja przedstawiła wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie integralności i przejrzystości rynku energii 8 grudnia 2010 r. Parlament Europejski przyjął tekst w pierwszym czytaniu 14 września 2011 r. W dniu dzisiejszym rozporządzenie zostało przyjęte przez Radę, a wkrótce zostanie opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Dodatkowe informacje
Rozporządzenie w sprawie integralności i przejrzystości rynku energii można znaleźć pod adresem http://ec.europa.eu/energy/gas_electricity/markets/wholesale_en.htm
 
Strona internetowa Komisji:
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji zob. również MEMO/10/655.
Źródło: KE IP/11/1168
 
 

Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.