PE za przepisami o zielonej transformacji rolnictwa

•

Procedura uznawania roślin NGT za równoważne roślinom konwencjonalnym będzie łatwiejsza

•

Nadal będzie obowiązywać system zezwoleń i etykietowania innych roślin NGT

•

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ocenił potencjalne kwestie bezpieczeństwa NGT

Posłowie chcą bardziej zrównoważonego i odpornego systemu żywnościowego – prostsze procedury wobec roślin NGT równoważnych roślinom konwencjonalnym, surowsze wobec innych roślin.

Stosunkiem głosów 307 do 263 przy 41 wstrzymujących się Parlament przyjął stanowisko do negocjacji z państwami członkowskimi w sprawie wniosku Komisji dotyczącego nowych technik genomowych (NGT). Są to techniki, które zmieniają materiał genetyczny organizmu.

Chodzi o to, by system żywnościowy był bardziej zrównoważony i odporny. Służyć ma temu opracowanie ulepszonych odmian roślin, które są odporne na zmieniający się klimat, szkodniki i dają wyższe plony lub wymagają mniejszej ilości nawozów i pestycydów.

Obecnie wszystkie rośliny uzyskane przez NGT podlegają tym samym zasadom, co organizmy zmodyfikowane genetycznie (GMO). Posłowie zgadzają się z propozycją, by wprowadzić dwie różne kategorie i dwa zestawy zasad dla roślin NGT. Rośliny NGT uważane za równoważne roślinom konwencjonalnymi (rośliny NGT 1) byłyby zwolnione z wymogów prawodawstwa dotyczącego GMO, podczas gdy inne rośliny NGT (rośliny NGT 2) nadal musiałyby spełniać surowsze wymogi.

Posłowie zgadzają się również, że w produkcji ekologicznej należy zakazać wszystkich roślin NGT, ponieważ ich zgodność wymaga dalszej analizy.

Rośliny NGT 1

W przypadku roślin NGT 1 posłowie chcą zmienić rozmiar i liczbę modyfikacji potrzebnych do uznania rośliny NGT za równoważną roślinom konwencjonalnym. Zależy im na przejrzystości, dlatego zgadzają się, że opakowania z nasionami NGT należy odpowiednio znakować. Należy też opracować publiczną listę online wszystkich roślin NGT 1.

Nie będzie obowiązku etykietowania roślin NGT 1, ale posłowie chcą, aby Komisja Europejska siedem lat po wejściu w życie tych przepisów przedstawiła sprawozdanie na temat tego, jak konsumenci i producenci postrzegają nowe techniki.

Rośliny NGT 2

W przypadku roślin NGT 2 posłowie zgadzają się na utrzymanie większości wymogów prawodawstwa GMO, w tym procedury autoryzacji i obowiązkowego etykietowania produktów. Te przepisy należą do najsurowszych na świecie.

Posłowie chcą zachęcić do uprawy tych roślin. Dlatego zgadzają się, by przyspieszyć procedurę oceny ryzyka dla roślin NGT 2, które mają przyczynić się do bardziej zrównoważonego systemu rolno-spożywczego. Podkreślają przy tym, że należy przestrzegać tak zwanej zasady ostrożności.

Zakaz wszelkich patentów na rośliny NGT

Posłowie chcą całkowitego zakazu patentów na wszelkie rośliny NGT, materiał roślinny, ich części, informacje genetyczne i zawarte w nich cechy procesu. W ten sposób rolnicy i hodowcy unikną niepewności prawnej, zwiększonych kosztów i nowych zależności. Domagają się również, by do czerwca 2025 roku powstało sprawozdanie na temat wpływu patentów na dostęp hodowców i rolników do zróżnicowanego materiału rozmnożeniowego roślin. Powinien wtedy też zostać przedłożony wniosek ustawodawczy, który zaktualizuje przepisy Unii dotyczące praw własności intelektualnej.

Cytat

Po głosowaniu sprawozdawczyni Jessica Polfjärd (PPE, SE) powiedziała: „NGT odgrywają istotną rolę w rolnictwie, ponieważ dzięki nim wzrasta bezpieczeństwo żywnościowe Europy. Produkcja żywności staje się też bardziej ekologiczna. Nowe przepisy pozwolą na rozwój ulepszonych odmian roślin, które mogą zapewnić wyższe plony, być odporne na klimat lub wymagać mniejszej ilości nawozów i pestycydów. Mam nadzieję, że państwa członkowskie wkrótce przyjmą swoje stanowisko, abyśmy mogli przyjąć nowe przepisy przed wyborami europejskimi i zapewnić rolnikom narzędzia potrzebne do zielonej transformacji.”

Kolejne kroki

Parlament jest teraz gotowy do rozpoczęcia negocjacji z państwami członkowskimi w sprawie ostatecznej wersji rozporządzenia.

Kontekst

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ocenił potencjalne kwestie bezpieczeństwa NGT. Kilka produktów NGT jest już dostępnych na rynku poza Unią (np. na Filipinach banany, które nie brązowieją, co może zmniejszyć marnotrawstwo żywności i emisję CO2).