Komisja wszczyna postępowanie przeciwko Polsce w związku z przepisami dotyczącymi jakości powietrza i polityki morskiej oraz wzywa Polskę do dostosowania swojego ustawodawstwa do dyrektywy azotanowej.

Komisja Europejska kieruje do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawę przeciwko Polsce w następstwie braku transpozycji dwóch aktów prawa unijnego do ustawodawstwa krajowego. Pomimo wcześniejszych ostrzeżeń Polska nie powiadomiła Komisji o transpozycji dyrektywy w sprawie jakości powietrza, której powinna dokonać do 11 czerwca 2010 r., ani nie przedstawiła strategii ochrony swoich mórz, która powinna być dostępna od 15 lipca 2010 r. W oparciu o zalecenie komisarza ds. środowiska Janeza Potočnika Komisja zwraca się do Trybunału o nałożenie kar pieniężnych. Wnioskowane kary wynoszą 71,521 euro/dzień w odniesieniu do dyrektywy w sprawie jakości powietrza oraz 59,834 euro/dzień w przypadku dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej. Kary te uwzględniają wagę i czas trwania naruszenia przepisów. Karne stawki dzienne mają być wypłacane począwszy od dnia wydania przez Trybunał orzeczenia (o ile do tego czasu Polska nie dostosuje się do przepisów UE) aż do zakończenia transpozycji.

Zgodnie z nową polityką UE, gdy państwo członkowskie nie dokona transpozycji przepisów unijnych do swojego prawa w przewidzianym terminie, Komisja może zwrócić się do Trybunału o nałożenie sankcji finansowych w pierwszym postępowaniu – nie musi już wszczynać odrębnego postępowania w sprawie sankcji.

Komisja wysyła również Polsce uzasadnioną opinię w sprawie nieodpowiednich programów działań dotyczących obszarów podatnych na zanieczyszczenie azotanami. Komisja jest zdania, że Polska nie wskazała jeszcze wszystkich obszarów podatnych na zanieczyszczenie azotanami. Jeśli Polska nie uczyni tego w ciągu dwóch miesięcy, Komisja może skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Jakość powietrza
Dyrektywa 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza ustanawia normy i terminy ich wprowadzenia w celu zapewnienia czystszego powietrza w Europie poprzez zmniejszenie stężeń drobnych cząstek pyłu, które podobnie jak większe cząstki, określane jako PM10 i objęte już przepisami prawnymi, są substancjami zanieczyszczającymi bardzo niebezpiecznymi dla zdrowia ludzi.

Ponieważ polskie władze do 11 czerwca 2010 r. nie przesłały Komisji krajowych przepisów transponujących dyrektywę, 16 lipca 2010 r. Komisja wysłała Polsce wezwanie do usunięcia uchybienia, a 16 lutego 2011 r. – uzasadnioną opinię. Polska powiadomiła Komisję, że przygotowuje projekt głównego aktu transponującego, ale jako że akt ten dotąd nie został uchwalony, Komisja wszczyna postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości.

Dyrektywa w sprawie strategii morskiej
Dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej służy zapewnieniu Europie do 2020 r. zdrowego środowiska wód morskich. Zobowiązuje ona państwa członkowskie do wdrożenia strategii morskich obejmujących cele, wskaźniki i programy monitorowania. Programy należy opracować do 2015 r., aby osiągnąć dobry stan środowiska do 2020 r.

Polskie władze nie zgłosiły Komisji w terminie do 15 lipca 2010 r. przepisów transponujących dyrektywę. W związku z tym Komisja wysłała wezwanie do usunięcia uchybienia, a następnie 17 lutego 2011 r. – uzasadnioną opinię. Ponieważ wszystkie transponujące akty prawne dotąd nie zostały uchwalone, Komisja wszczyna postępowanie przeciwko Polsce przed Trybunałem Sprawiedliwości.

Zanieczyszczenie wody azotanami
Dyrektywa azotanowa służy ochronie jakości wód w całej Europie poprzez zapobieganie zanieczyszczeniom wód gruntowych i powierzchniowych azotanami pochodzącymi z rolnictwa oraz poprzez promowanie dobrych praktyk rolniczych. Państwa członkowskie muszą przyjąć środki w celu ograniczenia zanieczyszczenia i zapobiegania dalszym zanieczyszczeniom azotanami na obszarach na nie podatnych. Mogą to zrobić na przykład poprzez wprowadzenie czasowych zakazów stosowania nawozu naturalnego i nawozów chemicznych, zapewnienie wystarczających zdolności w zakresie składowania nawozu naturalnego w okresach, gdy nie wolno go stosować, oraz narzucenie ograniczeń w zakresie wykorzystania nawozów.

Mimo że przepisy takie powinny obowiązywać od momentu wstąpienia Polski do UE w 2004 r., polskie ustawy nadal nie regulują wszystkich tych kwestii. Polska nie zgłosiła ani nie wskazała w wystarczającym stopniu obszarów podatnych na zanieczyszczenie azotanami, a jej programy działań nadal nie są w pełni zgodne z wymogami dyrektywy azotanowej.

Więcej informacji
Informacje na temat dyrektywy azotanowej:
http://ec.europa.eu/environment/water/water-nitrates/index_en.html
Polityka UE w zakresie jakości powietrza:
http://ec.europa.eu/environment/air/quality/index.htm
Polityka dotycząca środowiska morskiego:
http://ec.europa.eu/environment/water/marine/index_en.htm
Polityka wodna:
http://ec.europa.eu/environment/water/index_en.htm
Aktualne statystyki dotyczące postępowań w sprawie naruszenia przepisów:
http://ec.europa.eu/environment/legal/implementation_en.htm