Data publikacji: 15.04.2011
Komisja Europejska przedstawiła dzisiaj wniosek w sprawie zmiany przestarzałych przepisów dotyczących opodatkowania produktów energetycznych w Unii Europejskiej.
Celem nowych przepisów jest zmiana sposobu opodatkowania produktów energetycznych, tak aby wyeliminować dotychczasowe dysproporcje oraz uwzględnić zarówno emisje CO2, których źródłem są wspomniane produktu, jak również zawartość energii w tych produktach. Obowiązujące obecnie podatki energetyczne zostaną podzielone na dwa składniki, które łącznie zadecydują o całkowitej wysokości stawki, którą opodatkowany będzie dany produkt. Komisja pragnie promować efektywność energetyczną oraz korzystanie z produktów bardziej przyjaznych środowisku, a także uniknąć zakłóceń konkurencji na jednolitym rynku. Wniosek pomoże państwom członkowskim w reorganizacji ich ogólnych struktur podatkowych w sposób przyczyniający się do wzrostu gospodarczego i wzrostu zatrudnienia poprzez przeniesienie obciążeń podatkowych z obszaru zatrudnienia na zużycie energii. Zmieniona dyrektywa weszłaby w życie w 2013 r. Wprowadzenie długich, sięgających 2023 r. okresów przejściowych w celu pełnego ujednolicenia opodatkowania produktów energetycznych w oparciu o ich wartość energetyczną zapewni branży wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do nowej struktury opodatkowania.
Algirdas Šemeta, komisarz ds. podatków, unii celnej, audytu i zwalczania nadużyć finansowych, stwierdził: „Modernizacja systemu opodatkowania energii podjęta została we właściwym momencie. Państwa członkowskie formułują właśnie swoje strategie na rzecz wyjścia z kryzysu i realizacji celów wynikających ze strategii „Europa 2020”. Wzywają również do podjęcia działań na rzecz ograniczenia naszego uzależnienia od paliw kopalnych. Sprawiedliwy i przejrzysty system opodatkowania energii jest potrzebny, aby osiągnąć nasze cele w zakresie energii i zmian klimatu. Naszym wspólnym celem jest unijna gospodarka efektywniej korzystająca z zasobów, bardziej przyjazna środowisku i bardziej konkurencyjna. Przedmiotowy wniosek wysyła silny sygnał cenowy dotyczący emisji CO2 skierowany do przedsiębiorstw i odbiorców energii, stanowi również szansę na przeniesienie obciążeń podatkowych z obszaru zatrudnienia na zużycie energii, przyczyniając się w ten sposób do upowszechnienia opodatkowania sprzyjającego wzrostowi gospodarczemu.”
Opodatkowanie produktów energetycznych jest do pewnego stopnia zharmonizowane na poziomie UE. W dyrektywie w sprawie opodatkowania energii określono już minimalne stawki opodatkowania produktów energetycznych wykorzystywanych jako paliwa silnikowe oraz paliwa do ogrzewania, jak również energii elektrycznej. Dyrektywa ta jest jednak przestarzała i niespójna. Opodatkowanie uzależnione od wielkości zużycia produktów energetycznych nie jest w stanie przyczynić się do realizacji unijnych celów w zakresie energii i zmian klimatu. Nie zapewnia również zachęt gospodarczych sprzyjających wzrostowi gospodarczemu i tworzeniu nowych miejsc pracy. System opodatkowania produktów energetycznych musi w większym stopniu uwzględniać wartość energetyczną tych produktów oraz ich wpływ na środowisko naturalne.
Kluczowe elementy
Zmieniona dyrektywa w sprawie opodatkowania energii pozwoli państwom członkowskim na jak najefektywniejsze wykorzystanie opodatkowania, docelowo umożliwiając utrzymanie „trwałego wzrostu gospodarczego”. W tym celu w dyrektywie zaproponowano podział minimalnej stawki podatkowej na dwa składniki:
• składnik związany z emisjami CO2, których źródłem jest dany produkt energetyczny, którego wysokość ustalono na poziomie 20 euro za tonę CO2 oraz
• składnik związany z zawartością energii, tzn. faktyczną ilością energii, którą generuje dany produkt, mierzoną w gigadżulach (GJ). Minimalną stawkę podatkową ustalono na poziomie 9,60 euro/GJ dla paliw silnikowych i 0,15 euro/GJ dla paliw do ogrzewania. Ten składnik podatku będzie miał zastosowanie do wszystkich paliw wykorzystywanych na potrzeby transportu i ogrzewania.
Proponowane rozwiązanie uwzględnia aspekty społeczne, zapewniając państwom członkowskim możliwość całkowitego zwolnienia z opodatkowania energii zużywanej przez gospodarstwa domowe do ogrzewania, bez względu na wykorzystywane źródło energii.
Wprowadzenie długich, sięgających 2023 r. okresów przejściowych w celu pełnego ujednolicenia opodatkowania produktów energetycznych w oparciu o ich wartość energetyczną zapewni branży wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do nowej struktury opodatkowania.
Korzyści wynikające ze zmiany systemu opodatkowania energii
• Przedmiotowy wniosek przyczyni się do preferencyjnego traktowania odnawialnych źródeł energii oraz stworzy zachęty do korzystanie ze źródeł energii o niższych poziomach emisji CO2. W tej chwili źródła energii generujące największe zanieczyszczenia są paradoksalnie opodatkowane na najniższym poziomie. Z drugiej strony, biopaliwa są jednym z najwyżej opodatkowanych źródeł energii, pomimo zaangażowania UE na rzecz zwiększania udziału energii ze źródeł odnawialnych w sektorze transportu. Wspomniany wniosek pozwoli wyeliminować te sprzeczności.
• Dyrektywa w nowym brzmieniu zapewni również bardziej spójne podejście do opodatkowania energii w całej UE, zapobiegając powstawaniu mozaiki krajowych polityk i przyczyniając się do stworzenia równych szans dla przemysłu w całej UE. Proponowana zmiana stanowi również dla każdego państwa członkowskiego szansę na reorganizację swojej polityki podatkowej w sposób sprzyjający tworzeniu miejsc pracy i zatrudnieniu.
• Jeżeli chodzi o ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, zmieniona dyrektywa ma na celu uzupełnienie istniejącego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych poprzez obłożenie podatkiem związanym z emisjami CO2 sektorów, które nie są objęte tym systemem (transport, gospodarstwa domowe, rolnictwo i małe zakłady przemysłowe). Sektory te odpowiadają za połowę unijnych emisji CO2, dlatego też ważne jest, aby i one zostały objęte sygnałem cenowym dotyczącym emisji CO2.
• W końcu, przedmiotowa inicjatywa pomoże Unii Europejskiej w osiągnięciu jej celów w zakresie energii i zmian klimatu, do czego wezwano w konkluzjach z posiedzenia Rady Europejskiej w marcu 2008 r. Stanowi ona również odzwierciedlenie ustaleń poczynionych na Konferencji ONZ w sprawie zmian klimatu, która odbyła się w grudniu 2010 r. w Cancun w Meksyku.
Dalsze kroki
Przedmiotowy wniosek będzie teraz przedmiotem obrad Parlamentu Europejskiego i Rady, a dyrektywa, której wniosek ten dotyczy, powinna wejść w życie w 2013 r. Wniosek przewiduje, w stosownych przypadkach, stopniowe wprowadzanie nowego systemu opodatkowania.
Więcej informacji:
Memo/11/238