Rada Unii Europejskiej przyjęła dziś zalecenie w sprawie Paktu na rzecz Badań Naukowych i Innowacji w Europie, a także swoje konkluzje w sprawie przyszłego zarządzania europejską przestrzenią badawczą.

Pakt na rzecz Badań Naukowych i Innowacji w Europie określa wspólne wartości i zasady badań naukowych i innowacji w Europie, takie jak wolność badań naukowych oraz swobodny przepływ naukowców i wiedzy. Określono w nim również 16 obszarów priorytetowych dla wspólnych działań, począwszy od wspierania otwartej nauki po szybszą wymianę wiedzy i danych, po wzmocnienie przywództwa naukowego i doskonałości Unii Europejskiej, przy zaangażowaniu wszystkich europejskich regionów i obywateli.

Jednocześnie konkluzje Rady zawierają pierwszy program polityczny europejskiej przestrzeni badawczej, w którym określono 20 dobrowolnych działań na najbliższe trzy lata. Działania te obejmują promowanie atrakcyjnych i trwałych karier naukowych, przybliżanie nauki obywatelom i poprawę dostępu do doskonałości w całej UE.

W pakcie i konkluzjach określono nową wizję i priorytety, potwierdzono zaangażowanie UE i państw członkowskich w europejską przestrzeń badawczą oraz ustanowiono nową strukturę zarządzania tą przestrzenią. Stanowią one ważny krok w realizacji „nowej europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz badań naukowych i innowacji".

Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej, powiedziała: Wraz z państwami członkowskimi wdrażamy obecnie Pakt na rzecz Badań Naukowych i Innowacji w Europie, a także nową i skuteczną strukturę zarządzania nową europejską przestrzenią badawczą. Określenie naszych wspólnych wartości i naszych strategicznych priorytetów w zakresie badań naukowych i innowacji pomoże nam połączyć nasze wysiłki w zakresie badań naukowych i innowacji oraz wprowadzić na rynek innowacyjne zrównoważone rozwiązania.

Marija Gabriel, komisarz do spraw innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży, powiedziała: Przyjęcie paktu oraz konkluzji Rady stanowi krok naprzód w naszych dążeniach do stworzenia europejskiej przestrzeni badawczej dostosowanej do przyszłych wyzwań. Świadczy o naszym wspólnym zaangażowaniu w mobilizację polityki w zakresie badań naukowych i innowacji poprzez konkretne działania w odpowiedzi na obecne wyzwania, a w szczególności transformację ekologiczną i cyfrową. Nowe ramy zarządzania umożliwiają nam jeszcze ściślejszą współpracę z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami w celu stworzenia jednolitego rynku badań naukowych, innowacji i technologii bez granic, którego Europa potrzebuje, aby być konkurencyjna.

Pakt na rzecz badań naukowych i innowacji świadczy o ambicjach Europy w zakresie reform wspierających badania naukowe i innowacje oraz ustanawia podstawę dla uproszczonych procedur koordynacji z państwami członkowskimi i zaktualizowany mechanizm monitorowania w celu oceny poczynionych postępów. Nowe zarządzanie europejską przestrzenią badawczą poprawi obecną strukturę, co umożliwi ściślejszą współpracę i koordynację polityk w całej UE i jej państwach członkowskich. Obejmuje to opracowanie pierwszego programu politycznego europejskiej przestrzeni badawczej wyznaczającego konkretne działania na najbliższe trzy lata. Priorytetowe obszary działania określone w pakcie zapewniają stabilne ramy aktualizacji wspólnego programu politycznego europejskiej przestrzeni badawczej na okres po 2024 r.

Na początku 2022 r. ustanowione zostanie Forum EPB – grupa ekspertów Komisji złożona z przedstawicieli Komisji i państw członkowskich. W kontekście forum państwa członkowskie i Komisja będą współtworzyć i koordynować realizację działań w zakresie europejskiej przestrzeni badawczej, przygotowywać przyszłe aktualizacje jej programu politycznego oraz zapewniać zaangażowanie państw stowarzyszonych w ramach programu „Horyzont Europa", odpowiednich państw trzecich i zainteresowanych stron. Ponadto do połowy 2022 r. utworzony zostanie nowy system monitorowania europejskiej przestrzeni badawczej, obejmujący tabelę wyników, zestaw wskaźników i internetową platformę polityczną.

Kontekst

Uruchomiona w 2000 r. europejska przestrzeń badawcza ma na celu lepszą integrację europejskich systemów badań naukowych i innowacji oraz zacieśnienie współpracy między UE, państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami.

Zmieniający się obecnie kontekst, w tym ambicje UE w zakresie transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz wpływ pandemii koronawirusa na gospodarkę i społeczeństwo, określają nowe potrzeby w europejskiej przestrzeni badawczej. Proces rewitalizacji europejskiej przestrzeni badawczej rozpoczął się w 2018 r. W komunikacie Komisji pt. „Nowa europejska przestrzeń badawcza na rzecz badań naukowych i innowacji" z września 2020 r. określono nową wizję, która została zatwierdzona w konkluzjach Rady w sprawie nowej europejskiej przestrzeni badawczej w grudniu 2020 r. Ustanowienie Forum EPB na rzecz Transformacji, grupy ekspertów złożonej z Komisji i państw członkowskich, stanowiło początek wspólnych prac na początku 2020 r.

W następstwie wniosku Komisji z lipca 2021 r. pakt na rzecz badań naukowych i innowacji określa priorytetowe obszary wspólnych działań w europejskiej przestrzeni badawczej, określa ambicje w zakresie inwestycji i reform oraz stanowi podstawę uproszczonego procesu koordynacji i monitorowania polityki na szczeblu UE i państw członkowskich. Jego celem jest dzielenie się podejściami państw członkowskich do reform i inwestycji oraz usprawnienie wymiany najlepszych praktyk.

Przyjęcie dziś paktu na rzecz badań naukowych i innowacji i konkluzji Rady, w tym pierwszego programu politycznego europejskiej przestrzeni badawczej, jest zasadniczym krokiem w kierunku urzeczywistnienia tej wizji. Prace Forum EPB na rzecz Transformacji, w tym na zaangażowanie zainteresowanych stron, znacznie pomogły w osiągnięciu tych kroków milowych.

Więcej informacji

Pakt na rzecz badań naukowych i innowacji

Zestawienie informacji – Pakt na rzecz Badań Naukowych i Innowacji w Europie

Program polityczny europejskiej przestrzeni badawczej

Europejska przestrzeń badawcza

Zatwierdzenie paktu na rzecz badań naukowych i innowacji oraz przyszłego zarządzania europejską przestrzenią badawczą Pobierz (48.78 kB - PDF)

Kontakty dla prasy