Data publikacji: 17.11.2010
Podróże bez granic
.jpg)
W Unii Europejskiej obywatele mogą podróżować w ramach strefy Schengen bez kontroli granicznych.
Nadal jednak istnieją utrudnienia w swobodnym przepływie osób, takie jak utrzymywanie przeszkód zakłócających płynny ruch na drogowych wewnętrznych przejściach granicznych, ponieważ przepisy Schengen nie zawsze są właściwie stosowane przez państwa członkowskie. Dlatego Komisja zamierza dokładniej zweryfikować przestrzeganie przepisów Schengen. Przyjęty dzisiaj przez Komisję nowy wniosek powinien wzmocnić mechanizm oceny prawidłowego stosowania przepisów Schengen w państwach członkowskich. Pozwoli to Komisji na lepszą weryfikację odnośnego prawodawstwa dotyczącego zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych oraz na przeprowadzanie bardziej skutecznych kontroli na terytorium krajowym.
Komisarz Cecilia Malmström odpowiedzialna za sprawy wewnętrzne oświadczyła: „Strefa Schengen daje możliwość podróżowania bez kontroli granicznych. Jednak aby system ten funkcjonował, konieczne jest stosowanie wszystkich przepisów Schengen oraz duże zaufanie między wszystkimi zainteresowanymi stronami. Obywatele Europy będą mogli w pełni korzystać z prawa do swobodnego przemieszczania się tylko wtedy, gdy przepisy i regulacje Schengen będą stosowane przez państwa członkowskie skutecznie, konsekwentnie i w przejrzysty sposób”.
Szczególny mechanizm oceny konieczny jest do zapewnienia zarówno wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi, jak i zdolności skutecznego stosowania wszystkich przepisów Schengen. Mechanizm oceny określa przejrzyste, skuteczne i jasne zasady przeprowadzania oceny. Szczególną uwagę należy zwracać na poszanowanie praw podstawowych podczas stosowania dorobku Schengen. Wniosek obejmuje wszystkie elementy współpracy w ramach Schengen, w szczególności granice zewnętrzne, politykę wizową, współpracę policyjną i system informacyjny Schengen.
Nowy mechanizm ulepsza obecny system okresowych inspekcji na miejscu przeprowadzanych w państwach członkowskich oraz wprowadza niezapowiedziane kontrole, które mają zapewnić właściwe stosowanie przepisów Schengen przez cały czas. Wniosek wprowadza wieloletnie programy oceny w zakresie kontroli na miejscu oraz określa jasne zasady działań następczych w związku z wynikami oceny.
Zmieniony mechanizm odzwierciedla zmiany w sytuacji prawnej po włączeniu przepisów Schengen w ramy UE oraz po wejściu w życie traktatu lizbońskiego. Parlament Europejski i Rada wspólnie podejmą decyzję co do tego wniosku.
Kontekst
Obszar bez granic wewnętrznych – strefa Schengen – został stworzony w ramach współpracy międzyrządowej w późnych latach 80. i na początku lat 90. przez państwa członkowskie, które zamierzały znieść kontrole na granicach wewnętrznych. Państwa członkowskie pragnęły wprowadzić w tym celu również środki towarzyszące, takie jak wspólne przepisy dotyczące kontroli na granicach zewnętrznych, wspólna polityka wizowa, współpraca sądowa i policyjna oraz ustanowienie systemu informacyjnego Schengen.
Strefa Schengen bez kontroli na granicach wewnętrznych obejmuje obecnie terytoria 25 państw członkowskich Schengen, tj. państw UE (Austria, Belgia, Dania, Estonia, Francja, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Czechy, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy), dwóch państw stowarzyszonych (Norwegia i Islandia) oraz od grudnia 2008 r. – Szwajcarii.
Strefa Schengen opiera się na wzajemnym zaufaniu państw członkowskich co do zdolności do pełnego wdrożenia środków towarzyszących umożliwiających zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych. Przykładowo kontrole na granicach zewnętrznych przeprowadzane są przez państwa członkowskie nie tylko w celu ochrony własnych interesów, lecz również w imieniu wszystkich pozostałych państw członkowskich, do których można się przemieszczać po przekroczeniu granicy zewnętrznej strefy Schengen.
Obecny system oceny istnieje od 1999 r. Nie odzwierciedla on w pełni obecnej sytuacji prawnej oraz ma pewne niedociągnięcia w zakresie metodologii i wykorzystania analizy ryzyka.
W 2009 r. Komisja przedstawiła dwa wnioski w sprawie zmiany mechanizmu oceny (IP/09/359). Od tego czasu, wraz z wejściem w życie traktatu lizbońskiego, zmieniła się struktura instytucjonalna. Zmieniony wniosek odzwierciedla w związku z tym zwiększoną rolę Parlamentu Europejskiego, a równocześnie uwzględnia opinie państw członkowskich na temat początkowego wniosku. Wniosek dotyczy tylko weryfikacji, czy dorobek Schengen jest właściwie stosowany przez te państwa członkowskie, które należą już do strefy Schengen. Weryfikacja warunków przystąpienia do strefy Schengen pozostaje całkowicie w gestii Rady. Decyzja o przystąpieniu do strefy Schengen podejmowana jest przez Radę po konsultacjach z Parlamentem Europejskim.
Dalszych informacji udzielają:
Strona internetowa Cecilii Malmström, komisarz do spraw wewnętrznych UE:
MEMO/10/564
Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.