Data publikacji: 15.06.2011
Polak laureatem Europa Nostra
W Amsterdamie uhonorowano 27 laureatów nagrody UE w Dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego Europa Nostra 2011.
Jednym z sześciu wyróżnionych Grand Prix jest Polak Szymon Modrzejewski z Uścia Gorlickiego, od lat zajmujący się restaurowaniem nagrobków i cmentarzy w południowo-wschodniej Polsce. Nagrody wręczyli Androulla Vassiliou, komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży oraz tenor Plácido Domingo, przewodniczący fundacji Europa Nostra.
Ceremonię, która zgromadziła około 1500 osób zaszczyciła m. in. Jej Królewska Wysokość Margriet, księżniczka Holandii. - Wszyscy zwycięzcy mogą poszczycić się wyjątkowymi dokonaniami w zakresie dziedzictwa kulturowego a ich działania stanowią inspirację dla profesjonalistów i wolontariuszy, bez których w wielu przypadkach nasze dziedzictwo byłoby zagrożone. Dziedzictwo kulturowe jest zasadniczą częścią europejskiej różnorodności kulturowej i wspólnej historii; łączy ono naszą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość; pomaga odnowić sąsiedzkie stosunki i połączyć różne grupy społeczne. Dziedzictwo kulturowe przyczyniło się także do uczynienia z Europy najpopularniejszego celu podróży turystycznych na świecie i wnosi znaczący wkład w unijną gospodarkę – powiedziała komisarz Vassiliou.
- Nagrodzone działania niosą ze sobą ważny przekaz adresowany do wszystkich Europejczyków. Dziedzictwo kulturowe ma zasadnicze znaczenie dla Europy, dla jej gospodarki i spójności społecznej, ale przede wszystkim dla naszego poczucia przynależności, naszej dumy i szczęścia – dodał Plácido Domingo, przewodniczący fundacji Europa Nostra.
Sześciu zdobywców Grand Prix to:
· Dworzec Centralny w Antwerpii , Antwerpia, Belgia
· Przedindustrialne budynki w Ademuz / Sesga, Ademuz, Walencja, Hiszpania
· Ogród leśny Hackfall (Hackfall woodland garden), Grewelthorpe, North Yorkshire, Wielka Brytania
· Dziedzictwo architektoniczne strefy buforowej usytuowanej w obrębie murów miejskich Nikozji, Cypr
· Szymon Modrzejewski, Uście Gorlickie, Polska
· Skansen Weald & Downland, Chichester, West Sussex, Wielka Brytania
Komentarz jury do sześciu projektów nagrodzonych Grand Prix:
Kategoria 1 — Konserwacja
Dworzec Centralny w Antwerpii, Antwerpia, Belgia
Przyznając nagrodę jury doceniło wyjątkowo udaną transformację stacji docelowej – typowej dla dziwiętnastowiecznej architektury kolejowej – w stację tranzytową – odpowiadającą potrzebom transportu XXI wieku – przy równoczesnym przywróceniu monumentalnemu budynkowi dworca jego dawnej świetności. Pozytywna interakcja odnowionego dworca z otaczającym go pejzażem miejskim dowodzi, że zachowanie istniejącego budynku dworca było jedyną właściwą opcją.
Przedindustrialne budynki w Ademuz / Sesga, Ademuz, Walencja, Hiszpania
Zachowanie na miejscu lokalnych budynków i wyposażenia ma wyjątkową wartość, gdyż przywołują one dawne sposoby życia i stanowią obraz wspólnej pamięci oraz działań, które prowadzone były na tym wiejskim obszarze, w ich naturalnym kontekście i otoczeniu. Staranna renowacja podkreślająca ich wartość powinna stać się inspiracją dla podobnych obszarów wiejskich w Europie.
Ogród leśny Hackfall (Hackfall woodland garden), Grewelthorpe, North Yorkshire, Wielka Brytania
Dzięki renowacji przeprowadzonej w części przez profesjonalistów, a w części przez pełnych entuzjazmu wolontariuszy, zgodnie z siedemnastowieczną wizją jego założyciela, Hackfall odżył na nowo. Jury zainteresowała autentyczność renowacji zrujnowanych budynków, podkreślająca poetyczną wspólnotę ogrodu z naturą.
Kategoria 2 – Badania
Dziedzictwo architektoniczne strefy buforowej usytuowanej w obrębie murów miejskich Nikozji, Cypr
Projekt szczegółowej i całościowej analizy wszystkich budynków znajdujących się w chronionej przez ONZ strefie buforowej Nikozji, a pierwotnie w centrum obszaru otoczonego murami miejskimi, został entuzjastycznie przyjęty przez całe jury. Przeprowadzenie prac, w które zaangażowani byli naukowcy i inne osoby zarówno z greckiej, jak i z tureckiej społeczności Cypru, wymagało pokonania wielu trudności. Projekt ma wyjątkowe znaczenie gdyż może pomóc w załagodzeniu konfliktów między obiema społecznościami i jest doskonałym przykładem prac konserwacyjnych prowadzonych na wrażliwym obszarze Europy.
Kategoria 3 – Usługi na rzecz dziedzictwa kulturowego
Szymon Modrzejewski, Uście Gorlickie, Polska
Od ponad 23 lat Szymon Modrzejewski dowodzi, że nagrobki i cmentarze, na których spoczywają dawni mieszkańcy Bieszczadów i Beskidu Niskiego w południowo-wschodniej Polsce stanowią ważną część regionalnego dziedzictwa kulturowego, a ich restaurowanie pozwala dzisiejszym mieszkańcom regionu nawiązać kontakt z dziedzictwem innych społeczności i z przeszłością. W bezinteresowny sposób ofiarował on swój czas i umiejętności, a zarazem zaangażował mieszkańców regionu i młode osoby w troskę o spuściznę ważną nie tylko dla nich, ale dla nas wszystkich.
Kategoria 4 — Edukacja, szkolenia i podnoszenie świadomości
Skansen Weald & Downland, Chichester, West Sussex, Wielka Brytania
Jury nagrodziło godną naśladowania inicjatywę i długoterminowe zaangażowanie skansenu Weald & Downland na rzecz stworzenia centrum kształcenia w zakresie konserwacji zabytków. Centrum kształci kolejne pokolenia w zakresie umiejętności konserwacji zabytków, a równocześnie gromadzi inne osoby i znaczną liczbę wolontariuszy, oferując im inspirujące warunki nauki.
Przebieg procedury
Przed rozpoczęciem ceremonii Jej Królewska Wysokość Księżniczka Margriet wydała w Pałacu Królewskim przyjęcie dla zwycięzców. Do ważnych gości obecnych na ceremonii w Concertgebouw należał m.in. Géza Szőcs, węgierski sekretarz stanu ds. kultury. Imprezę zamknęła rzadko prezentowana jedyna opera Franza LisztaDon Sanche w wykonaniu muzyków z Europejskiego Centrum Operowego oraz Młodzieżowej Orkiestry Unii Europejskiej.
Zwycięzcy, wraz z 6 laureatami Grand Prix, wybrani zostali spośród niemal 140 projektów zgłoszonych przez 31 państw. Ostatecznego wyboru dokonało jury składające się z niezależnych ekspertów z całej Europy (zobIP/11/443). Każdy zwycięzca otrzyma medal lub statuetkę, a sześciu laureatów Grand Prix – także nagrodę w wysokości 10 000 EUR.
Dziedzictwo kulturowe przyczynia się w istotny sposób – często niedoceniany – do wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy. Sektor ten stanowi ważną część branży kultury i branży twórczej, które zapewniają pracę 8,5 milionom ludzi w UE i stanowią 4,5 proc. PKB w Europie. Na ochronę dziedzictwa kulturowego publiczne i prywatne podmioty wydają rocznie około 5 mld euro. Dane opublikowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) pokazują, że 40% turystyki zagranicznej na całym świecie ma wymiar kulturowy. Dziedzictwo kulturowe jest również kluczowym czynnikiem zrównoważonego rozwoju i spójności społecznej.
Od 2002 r. nagrody są fundowane z unijnego programu „Kultura”, z którego od 2007 r. przeznaczono 26 mln EUR na współfinansowanie projektów z zakresu dziedzictwa kulturowego. Także inne programy finansowane przez UE miały swój wkład w tym obszarze: z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego przyznano 3 mld EUR na ochronę i konserwację dziedzictwa kulturowego, 2,2 mld EUR na rozwój infrastruktury kulturalnej oraz 775 mln EUR na wsparcie usług kulturalnych w latach 2007-2013; dalsze 89 mln EUR przyznano od 1998 r. poprzez unijne programy ramowe w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego.
Informacje dla redaktorów:
"Europa Nostra" jest rzecznikiem dziedzictwa kulturowego Europy. Fundacja zrzesza i reprezentuje 250 organizacji pozarządowych, 150 organizacji stowarzyszonych oraz 1500 indywidualnych członków z ponad 50 krajów, zaangażowanych w ochronę dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Europy. Stanowi ona sieć na rzecz dialogu, nagradza największe osiągnięcia w zakresie dziedzictwa europejskiego, prowadzi kampanie przeciwko zagrożeniom dla historycznych budynków i miejsc oraz dla krajobrazów i działa na rzecz zrównoważonej polityki i wysokich standardów jakości w obszarze dziedzictwa europejskiego. Przewodniczącym "Europa Nostra" jest Plácido Domingo.
Ceremonia przyznania nagród w Amsterdamie odbyła się w ramach dorocznego Kongresu Dziedzictwa Europejskiego fundacji „Europa Nostra”. Przyznanie nagród zostało zorganizowane także przy wsparciu Stowarzyszenia Loterii Charytatywnych w Unii Europejskiej. Termin zgłaszania projektów do przyznania przyszłorocznych nagród mija 1 października 2011 r. Ceremonia przyznania tych nagród odbędzie się w czerwcu 2012 r. w Lizbonie.
Dodatkowe informacje:
źródło PKE
Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.