Komisja Europejska rozpoczęła w dniu dzisiejszym konsultacje społeczne w celu ustalenia, jaki jest najlepszy sposób zagwarantowania wszystkim obywatelom UE dostępu do podstawowych usług telekomunikacyjnych. Obowiązujące obecnie przepisy UE dotyczące obowiązku świadczenia usługi powszechnej w sektorze telekomunikacji  pochodzą z 2002 r. i gwarantują Europejczykom dostęp do publicznych sieci telefonicznych oraz do takich usług jak np. podstawowy dostęp do Internetu.

Celem zainicjowanych w dniu dzisiejszym konsultacji jest sprawdzenie, czy przepisy i definicje dotyczące usługi powszechnej wymagają aktualizacji motywowanej nadejściem ery cyfrowej, a zwłaszcza czy należy nimi objąć dostęp szerokopasmowy. W oparciu o opinie konsumentów, przedstawicieli branży oraz ekspertów Komisja zdecyduje, czy konieczne jest przedłożenie przez nią przed końcem 2010 r. nowych wniosków ustawodawczych dotyczących obowiązku świadczenia usługi powszechnej. Konsultacje potrwają do dnia 7 maja 2010 r.

Komisarz ds. agendy cyfrowej, Neelie Kroes, powiedziała: „Konsultacje te pozwolą nam ustalić, czy musimy uaktualnić przepisy, aby zapewnić wszystkim obywatelom UE dostęp do niezbędnych usług telekomunikacyjnych, w tym do szybkiego Internetu. Musimy zadbać o to, by w świecie szybko ewoluujących rynków i technologii nikt nie został wykluczony ze społeczeństwa informacyjnego.”

Komisja rozważa możliwość uaktualnienia opracowanych 10 lat temu przepisów, które gwarantują mieszkańcom obszarów wiejskich i odległych oraz osobom o niskich dochodach dostęp do telefonów i Internetu po przystępnych cenach. Obowiązujące obecnie przepisy gwarantują obywatelom UE możliwość podłączenia do publicznej sieci telefonicznej oraz korzystania z publicznie dostępnych usług telefonicznych w celu prowadzenia rozmów telefonicznych, wysyłania faksów i korzystania z Internetu. W przepisach tych przewidziano również obowiązek zapewnienia usług biur numerów, spisów abonentów, publicznych automatów telefonicznych oraz specjalnych udogodnień dla osób niepełnosprawnych.

Komisja pragnie uzyskać opinie dotyczące następujących, kluczowych obszarów:

Podstawowe pojęcie usługi powszechnej: Stosowane obecnie pojęcie usługi powszechnej opracowano z myślą o tradycyjnych usługach telekomunikacyjnych umożliwiających transmisję głosu, ale czy podejście to jest nadal aktualne w dzisiejszym szybko zmieniającym się środowisku cyfrowym?  Jakie strategie polityczne należy zastosować, aby zagwarantować dostęp do podstawowych usług telekomunikacyjnych mieszkańcom obszarów odległych i wiejskich oraz osobom o niskim dochodach?
Łączność szerokopasmowa: Upowszechnienie dostępu szerokopasmowego ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy w Europie. Niemniej jednak 23% ludności zamieszkałej na obszarach wiejskich nie posiada dostępu do stacjonarnych sieci szerokopasmowych. Czy z myślą o osiągnięciu celu UE polegającego na zapewnieniu „dostępu szerokopasmowego dla wszystkich” należy zastosować zasady dotyczące usługi powszechnej, czy też skuteczniejsze byłoby wprowadzenie konkurencji na otwartym rynku usług telekomunikacyjnych lub zastosowanie jeszcze innych wariantów politycznych?
Elastyczność na szczeblu krajowym i skoordynowane podejście UE: Między poszczególnymi państwami istnieją znaczne różnice jeśli chodzi o stan rozwoju rynków usług telekomunikacyjnych, dostępność łączności szerokopasmowej i jej rozpowszechnienie wśród użytkowników oraz środki podjęte przez rządy w odpowiedzi na zjawisko tzw. przepaści cyfrowej (przepaści między tymi częściami społeczeństwa, które mają dostęp do Internetu i innych technologii cyfrowych, a tymi, które takiego dostępu nie posiadają).  Jak zachować właściwą równowagę między koniecznością podjęcia skoordynowanych działań na szczeblu UE a potrzebą zachowania elastyczności na szczeblu krajowym?
Finansowanie: W jaki sposób usługa powszechna powinna być finansowana w przyszłości? Czy powszechny dostęp szerokopasmowy powinien być współfinansowany przez branżę telekomunikacyjną, czy też powinien być finansowany z pieniędzy publicznych z uwagi na fakt, iż przynosi korzyści innym sektorom gospodarki oraz całemu społeczeństwu? 
W dniu 30 marca 2010 r. Komisja zorganizuje również otwarte warsztaty, aby konsumenci, przedstawiciele branży, eksperci i inne zainteresowane podmioty mieli okazję do wymiany poglądów. Konsultacje będą trwały do dnia 7 maja 2010 r., a ich wyniki zostaną przedstawione przez Komisję w formie komunikatu. W razie konieczności Komisja przedstawi przed końcem 2010 r. odpowiednie wnioski ustawodawcze.

Kontekst

Liberalizacji sektora usług telekomunikacyjnych pod koniec lat 90. towarzyszyło wprowadzenie przepisów dotyczących usługi powszechnej, które miały stanowić zabezpieczenie przed sytuacją, w której sam rynek nie byłby w stanie zagwarantować podstawowych usług. Przepisy te miały na celu zapobieganie wykluczeniu społecznemu dzięki zapewnieniu mieszkańcom obszarów wiejskich i odległych oraz osobom o niskich dochodach dostępu do podstawowych i niezbędnych usług telekomunikacyjnych. 

Na mocy obowiązujących obecnie przepisów UE (dyrektywa UE w sprawie usługi powszechnej z 2002 r.) państwa członkowskie są zobowiązane do tego, aby zapewnić obywatelom możliwość stacjonarnego podłączenia do publicznej sieci telefonicznej oraz możliwość dostępu do publicznie dostępnych usług telefonicznych w celu realizacji łączności głosowej i transmisji danych z zapewnieniem funkcjonalnego dostępu do Internetu. Dyrektywa zobowiązuje również państwa członkowskie do zapewnienia użytkownikom dostępu do usług biura numerów oraz spisów abonentów, dostępu do publicznych automatów telefonicznych oraz specjalnych udogodnień w przypadku osób niepełnosprawnych. Komisja dokonuje przeglądu zakresu dyrektywy w sprawie usługi powszechnej co trzy lata (zob. IP/08/1397, IP/05/594, IP/06/488).

Rozpoczęcie konsultacji jest następstwem oświadczenia w sprawie usługi powszechnej, które Komisja Europejska złożyła przed Parlamentem Europejskim podczas negocjacji nad pakietem telekomunikacyjnym w 2009 r. (MEMO/09/513)  oraz drugiego przeglądu zakresu usługi powszechnej w 2008 r. (IP/08/1397, MEMO/08/583).

Strony internetowe:

Dokument Komisji dotyczący konsultacji społecznych i zawierający informacje na temat wysłuchania publicznego jest dostępny na stronie:

http://ec.europa.eu/information_society/policy/ecomm/library/public_consult/index_en.htm