Pomimo ogólnej poprawy wyników w zakresie kształcenia i szkolenia w UE, postęp jest zbyt wolny, co oznacza, że większość celów reformy wyznaczonych na 2010 r. nie zostanie osiągnięta. Pogorszenie koniunktury gospodarczej uwydatnia pilność reform i ciągłych ukierunkowanych inwestycji w systemy kształcenia i szkolenia, by sprostać głównym wyzwaniom gospodarczym i społecznym.

Takie są główne wnioski z dwóch sprawozdań w sprawie postępu reform oświaty oraz europejskiej współpracy przedstawionych dziś przez Komisję Europejską.

Choć osiągnięto postępy, cztery z pięciu poziomów odniesienia na 2010 r. w dziedzinie kształcenia i szkolenia najprawdopodobniej nie zostaną osiągnięte. Jedynie poziom odniesienia związany ze zwiększeniem liczby absolwentów kierunków matematycznych, przyrodniczych i technicznych został osiągnięty. Trzy poziomy odniesienia nie zostały osiągnięte, mimo poczynionych postępów. Są to: uczestnictwo dorosłych w programach uczenia się przez całe życie, zmniejszenie odsetka osób przedwcześnie zakańczających naukę szkolną oraz wzrost liczby młodych ludzi uzyskujących wykształcenie średnie drugiego stopnia. Od 2000 r. jeden z poziomów odniesienia nawet się pogorszył: umiejętność czytania u piętnastolatków.
Z pozytywnych zjawisk wzrosła liczba małych dzieci objętych kształceniem oraz ogólne uczestnictwo w kształceniu, a także ogólny poziom wykształcenia obywateli UE. Liczba dorosłych w wieku aktywności zawodowej (25–64 lata) o niskim poziomie wykształcenia spada od 2000 r. o ponad milion rocznie. Wynosi ona jednak nadal 77 milionów osób, czyli prawie 30% w całej UE.
Inne obszary, w których osiągnięto postęp to nauczanie języków w szkołach oraz mobilność studentów wyższych uczelni, która wzrosła o ponad 50% od 2000 r.
2. Projekt wspólnego sprawozdania 2010 z postępów w realizacji programu „Edukacja i szkolenie 2010”
To sporządzane co dwa lata sprawozdanie, oparte na odpowiedziach państw członkowskich i przyjmowane wspólnie przez Radę ds. Edukacji i Komisję, ocenia ogólny postęp i wyznacza przyszłe priorytety współpracy w obszarze kształcenia i szkolenia. Wspólne sprawozdanie skupia się na zapewnieniu kompetencji kluczowych na wszystkich poziomach kształcenia i szkolenia. Główne ustalenia to:
Wiele krajów stosuje europejskie ramy kompetencji kluczowych jako punkt odniesienia w reformie szkolnictwa. Pomimo znacznego postępu w dostosowywaniu szkolnych programów nauczania, nadal pozostaje wiele do zrobienia w dziedzinach takich jak: wspieranie rozwoju kompetencji nauczycieli, aktualizacja metod oceny oraz wprowadzenie nowych sposobów organizacji nauczania. Głównym wyzwaniem jest dopilnowanie, by wszyscy uczniowie korzystali z innowacyjnej metodyki, w tym także ci mniej uprzywilejowani, objęci kształceniem i szkoleniem zawodowym, nauczaniem dorosłych oraz szkolnictwem wyższym.
Inne wyzwania obejmują: wdrożenie uczenia się przez całe życie, zwiększenie mobilności, otwarcie kształcenia i szkolenia oraz dostosowanie go do potrzeb rynku pracy i społeczeństwa. Szczególną uwagę poświęcić należy ustanowieniu partnerstwa między światem kształcenia i szkolenia a światem pracy.
Poziom inwestycji na studenta wzrósł od 2000 r. na wszystkich poziomach kształcenia. Jednakże wzrost wydatków na studenta objętego kształceniem wyższym był wolniejszy niż na innych poziomach. Państwa członkowskie UE musiałyby zainwestować przeciętnie ponad 10 000 euro więcej na studenta w szkolnictwie wyższym rocznie, by osiągnąć poziom USA (rocznie prawie 200 mld euro więcej). Różnica ta wynika głównie z poziomu prywatnych inwestycji w instytucje szkolnictwa wyższego w USA.