Komisja Europejska przyjęła roczną analizę wzrostu gospodarczego na 2013 r. określającą pięć priorytetów mających na celu wsparcie państw członkowskich w wyjściu z kryzysu i przywróceniu wzrostu gospodarczego.

Roczna analiza wzrostu gospodarczego otwiera europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej, aby zagwarantować, że państwa członkowskie dostosują plany budżetowe i gospodarcze do celów paktu stabilności i wzrostu oraz strategii „Europa 2020”.

Wypowiadając się na temat priorytetów, José Manuel Barroso, przewodniczący Komisji Europejskiej, powiedział: „Istotne jest, aby nie odchodzić od naszej strategii inteligentnej konsolidacji fiskalnej i reform gospodarczych i ukierunkowanych inwestycji. Jest to jedyny sposób odbudowania zaufania i stworzenia trwałego wzrostu gospodarczego. Rozumiem, że reformy te są trudne, bolesne i mogą mieć społeczne konsekwencje, dlatego też Komisja dokłada starań, aby odnowa gospodarcza obejmowała tworzenie jak największej ilości miejsc pracy. Roczna analiza wzrostu gospodarczego wspiera państwa członkowskie za pomocą wytycznych polityki gwarantując, że ciężar reform rozdzielony jest sprawiedliwie oraz że najbardziej podatni na zagrożenia będą chronieni.”

Główne przesłanie rocznej analizy wzrostu gospodarczego w tym roku stanowi, że chociaż polityka UE zaczyna przynosić owoce – deficyt ulega zmniejszeniu, napięcia na rynkach finansowych zostają złagodzone i widoczne są oznaki, że konkurencyjność ulega poprawie w niektórych państwach członkowskich – kontynuowanie reform jest niezbędne aby osiągnąć zrównoważony wzrost gospodarczy i zwiększyć zatrudnienie. Dlatego też Komisja uważa, że pięć priorytetów nakreślonych w zeszłorocznej analizie wzrostu gospodarczego (zob. MEMO/11/821) jest nadal aktualnych. Są one następujące: realizacja zróżnicowanej i inteligentnej konsolidacji fiskalnej; przywrócenie normalnego kredytowania gospodarki; promowanie wzrostu gospodarczego i konkurencyjności dziś i w przyszłości; walka z bezrobociem i społecznymi konsekwencjami kryzysu; oraz modernizacja administracji publicznej.

Każdy z pięciu priorytetów koncentruje się na zapewnianiu wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, ze szczególnym naciskiem na sprawiedliwe zasady. Nie istnieje jedna uniwersalna recepta na pobudzanie wzrostu i tworzenia miejsc pracy, ale istnieją wspólne cele i zakres reform, które należy uwzględnić. Ukierunkowane wsparcie dla badań naukowych w sektorze publicznym i prywatnym, wydajniejsze systemy edukacji i szkoleń, które podniosą ogólny poziom umiejętności, oraz uproszczony system prawny dla przedsiębiorstw - wszystkie te środki mogą wesprzeć pobudzanie konkurencyjności i wynikającego z niej wzrostu. Jednolity rynek i dalszy rozwój sektorów sieciowych (transport, energia i infrastruktura internetowa) oferują możliwości rozwoju przedsiębiorstw oraz korzyści dla konsumentów wynikające z lepszych usług i produktów.

Przyjęcie Paktu na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia przez szefów państw i przedstawicieli rządów podczas czerwcowych obrad Rady Europejskiej w 2012 r. powinno zwiększyć wysiłki UE i państw członkowskich zmierzające do wykorzystania dostępnych narzędzi napędzających wzrost gospodarczy – począwszy od wdrożenia aktów o jednolitym rynku do bardziej ukierunkowanego wykorzystania funduszy strukturalnych. Komisja zaproponowała niedawno strategię na rzecz poprawy funkcjonowania rynków energii, jak również środki na rzecz wzmocnionej polityki przemysłowej. Ponadto ustalenie ogólnego porozumienia w sprawie wieloletnich ram finansowych UE na lata 2014-2020 będzie miało podstawowe znaczenie dla przywrócenia wzrostu i konkurencyjności w Europie oraz dla osiągnięcia naszych celów strategii „Europa 2020”.

Roczna analiza wzrostu gospodarczego wykazuje, że sytuacja na rynku pracy wymaga pilnej reakcji. W ciągu ostatnich 12 miesięcy liczba bezrobotnych osób zwiększyła się o 2 miliony i obecnie już ponad 25 milionów osób pozostaje bez pracy. Długotrwałe bezrobocie osiągnęło niepokojący poziom, a sytuacja młodych ludzi uległa w wielu państwach drastycznemu pogorszeniu. Roczna analiza wzrostu gospodarczego wyznacza priorytety odnowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu, zwiększania szanse na zatrudnienie oraz propaguje integrację społeczną. W obliczu zwiększającej się liczby osób poszukujących pracy państwa członkowskie powinny zasilić publiczne służby zatrudnienia oraz zintensyfikować „aktywną politykę rynku pracy”, w tym pomoc dla osób poszukujących pracy, przyuczanie do zawodu, wsparcie dla przedsiębiorców i jakościowych staży.

Sytuacji młodzieży jest szczególnie niepokojąca, a bezrobocie wśród młodzieży sięga w wielu krajach 50%. Komisja powołała zespoły działania, aby wesprzeć osiem państwa członkowskich mających najwyższy wskaźnik bezrobocia wśród młodzieży w przekierowaniu funduszy UE na szkolenia zawodowe oraz programy wsparcia (zob. MEMO/12/100). Roczną analiza wzrostu gospodarczego wzywa również państwa członkowskie do stworzenia „gwarancji dla młodzieży”, zgodnie z którą każda osoba w wieku poniżej 25 lat otrzyma ofertę pracy, dalsze kształcenie lub staż w ciągu czterech miesięcy od zakończenia kształcenia formalnego lub utraty pracy. Komisja przedstawi pełen tekst wniosku w sprawie gwarancji dla młodzieży w ramach pakietu w sprawie zatrudnienia młodzieży w dniu 5 grudnia.

Roczna analiza wzrostu gospodarczego kładzie nacisk na ochronę najbardziej narażonych grup społecznych. Podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie społeczne powinny zostać zmniejszone, w szczególności dla osób o niższych dochodach, a reformy powinny doprowadzić do uproszczenia prawa pracy i rozwoju elastycznych rozwiązań w zakresie czasu pracy, jak również do zapewnienia, że zmiany płac będą sprzyjać tworzeniu nowych miejsc pracy. Ponadto potrzebne są dalsze wysiłki w celu zapewnienia skuteczności systemów zabezpieczenia społecznego i rozwoju dalszych strategii aktywnego włączenia, aby przeciwdziałać skutkom kryzysu gospodarczego.

Wraz z roczną strategią wzrostu gospodarczego Komisja publikuje drugie sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania w zakresie zakłóceń równowagi makroekonomicznej (zob. IP/12/1275). W rocznej analizie wzrostu gospodarczego przedstawiono wstępne założenia polityk gospodarczych państw członkowskich (z wyłączeniem państw objętych programem UE-MFW) w zestawieniu z tabelami wyników obejmujących 11 wskaźników, które koncentrują się na sytuacji w zakresie konkurencyjności, zadłużenia, cen aktywów, dostosowania i powiązania z sektorem finansowym. Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2013 r. przedstawia dowody na to, że zakłócenia równowagi makroekonomicznej są korygowane. Deficyt rachunków bieżących ulega zmniejszeniu w państwach o największych zakłóceniach zewnętrznych, wspierany przez stopniową poprawę wyników eksportu i korzyści wynikające z konkurencyjności, a także bieżącą korektę na rynku mieszkaniowym. W rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2013 r. wzywa się do przeprowadzenia pogłębionych analiz sytuacji związanej z narastaniem i likwidowaniem zakłóceń równowagi makroekonomicznej w 14 państwach członkowskich UE: Belgii, Bułgarii, Danii, Hiszpanii, Francji, we Włoszech, na Cyprze, Węgrzech, Malcie, w Niderlandach, Słowenii, Finlandii, Szwecji i Zjednoczonym Królestwie. Dopiero po ukończeniu szczegółowych przeglądów wiosną przyszłego roku Komisja oceni, czy istnieją zakłócenia równowagi lub nadmierne zakłócenia równowagi oraz przedstawi odpowiednie zalecenia polityczne.

Komisja publikuje również swoje pierwsze sprawozdanie roczne w sprawie integracji jednolitego rynku (zob. MEMO/12/913), który monitoruje funkcjonowanie jednolitego rynku w ramach europejskiego semestru. Do rocznej analizy wzrostu gospodarczego załączono sprawozdanie makroekonomiczne, które zawiera przegląd sytuacji gospodarczej, jak również projekt wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu (zob. MEMO/12/914), w którym dokonano analizy zatrudnienia i sytuacji społecznej w Europie. Wszystkie sprawozdania dostarczają Komisji ważne informacje i analizy w ramach przygotowań do wydania zaleceń dla poszczególnych krajów, które opublikowane zostaną wiosną przyszłego roku.

Dalsze działania:

W nadchodzących tygodniach i miesiącach w poszczególnych składach Rady omówiona zostanie roczna analiza wzrostu gospodarczego. Na marcowym posiedzeniu Rady Europejskiej przedłożone zostanie sprawozdanie, tak aby mogła ona przyjąć odpowiednie wytyczne dla państw członkowskich. Wytyczne te powinny zostać włączone do krajowych planów budżetowych i gospodarczych państw członkowskich, które przesyłane zostaną do Komisji w kwietniu. Po przeanalizowaniu tych programów, oraz z uwzględnieniem priorytetów rocznej analizy wzrostu gospodarczego, Komisja wyda zalecenia dla poszczególnych krajów w maju, tak aby mogły zostać zatwierdzone w czerwcu przez Radę Europejską. Państwa członkowskie powinny następnie uwzględnić te wytyczne polityczne w ich rocznych planach budżetowych i prawodawstwie sektorowym.

Kontekst:

Roczna analiza wzrostu gospodarczego określa, jakie zdaniem Komisji powinny być ogólne priorytety gospodarcze i społeczne na nadchodzący rok. Daje ona państwom członkowskim wytyczne polityczne do zwiększenia wzrostu gospodarczego i zatrudnienia zgodne z długoterminową strategią UE na rzecz wzrostu - „Europa 2020”. Otwiera ona europejski semestr stanowiący kalendarz UE dla celów koordynacji polityki budżetowej i gospodarczej, podczas którego działania krajowe poddawane są przeglądowi i zatwierdzone na szczeblu UE w celu zapewnienia, że państwa członkowskie zmierzają w tym samym kierunku. Roczna analiza wzrostu gospodarczego ma zastosowanie do całej UE, lecz zostanie przełożona na zalecenia dla poszczególnych krajów w dalszej części semestru europejskiego. Niniejsza analiza wzrostu gospodarczego jest trzecią z kolei, ponieważ europejski semestr został wprowadzony w 2010 r.

Więcej informacji:

Strona poświęcona strategii Europa 2020: http://ec.europa.eu/europe2020/index_pl.htm 

MEMO/12/910 roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2013 r.: najczęściej zadawane pytania

IP/12/1275 Wspieranie dostosowań makroekonomicznych w UE - Sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania na 2013 r.

MEMO/12/912 Zakłócenie równowagi makroekonomicznej w państwach członkowskich UE – drugie sprawozdanie w ramach mechanizmu ostrzegania

MEMO/12/913 Sprawozdania na temat stanu integracji jednolitego rynku (2013 r.) – Najczęściej zadawane pytania

MEMO/12/914 Projekt wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu: Q&A

MEMO/12/915 roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2013 r.: w kierunku sprawiedliwych i konkurencyjnych systemów podatkowych