Europe Direct Poznań

Data publikacji: 10.02.2017

Sprawozdanie z realizacji unijnych programów realokacji i przesiedleń

Komisja przyjęła dziś swoje dziewiąte sprawozdanie z postępów w realizacji unijnych programów relokacji i przesiedleń w sytuacjach nadzwyczajnych, w którym ocenia działania prowadzone od 8 grudnia 2016 r.

W okresie sprawozdawczym państwa członkowskie sukcesywnie zwiększały swoje wysiłki w zakresie przesiedleń. Do tej pory umożliwiły bezpieczny i legalny wjazd do Europy 13 968 osobom. Utrzymał się również ogólny pozytywny trend w zakresie relokacji. W okresie sprawozdawczym relokowano dodatkowo 3 813 osób, a w grudniu odnotowano najwyższą dotąd liczbę relokacji w skali miesiąca (1 926). Całkowita liczba relokacji wzrosła obecnie do 11 966. Konieczne są jednak dalsze działania ze strony państw członkowskich, aby utrzymać dotychczasowe postępy i osiągnąć miesięczne cele wyznaczone przez Komisję, które wynoszą odpowiednio 1 000 relokacji z Włoch i 2 000 relokacji z Grecji.

Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: W ostatnich miesiącach odnotowano postępy w zakresie relokacji i przesiedleń. Aby jednak sprostać skali wyzwań w państwach członkowskich pierwszej linii oraz w sąsiedztwie, musimy zwiększyć nasze starania i działać szybciej. Możliwa jest relokacja wszystkich osób przebywających we Włoszech i w Grecji. Państwa członkowskie będą jednak musiały wykazać wolę polityczną, zaangażowanie i wytrwałość.

Relokacja

W okresie sprawozdawczym relokowano 3 813 dodatkowych osób, dzięki czemu ich całkowita liczba wzrosła do 11 966 (8 766 relokacji z Grecji i 3 200 z Włoch). W grudniu odnotowano nową rekordową liczbę relokowanych, zarówno z Włoch, jak i z Grecji, która wyniosła 1 926 (764 z Włoch i 1 162 z Grecji). W styczniu relokowano 1 682 osoby (551 z Włoch i 1 131 z Grecji). W grudniu 2016 r. Komisja wezwała poszczególne państwa członkowskie do zwiększenia wysiłków na rzecz osiągnięcia zakładanych celów przewidujących miesięczne relokacje na poziomie 1 000 osób z Włoch i 2 000 z Grecji. Aktywnie zaangażowane w ten proces państwa członkowskie oraz kraje stowarzyszone zareagowały pozytywnie na to wezwanie i przekazały swoje planowane miesięczne deklaracje. Finlandia na przykład jest na dobrej drodze, by wypełnić swoje zobowiązania w zakresie relokacji z Grecji (relokowała 560 z 1 299 osób) oraz z Włoch (359 z 779). Nadal jednak potrzebne są większe zobowiązania ze strony innych państw członkowskich, w szczególności tych, które nie rozpoczęły jeszcze relokacji.

Ponawianym wezwaniom do przyspieszenia relokacji z Grecji i Włoch oraz zapewnienia ich stałego tempa formułowanym przez szefów państw lub rządów państw członkowskich UE muszą towarzyszyć odpowiednie działania właściwych służb krajowych. Państwa członkowskie powinny wykorzystać dotychczasowe wyniki i dopilnować, by ich miesięczne zobowiązania i transfery były regularne i zgodne z przypisaną im liczbą relokacji. Dzięki temu wywiążą się ze swoich prawnych zobowiązań i wykażą solidarność w praktyce. Komisja będzie nadal ściśle monitorować sytuację i przedstawi swoje kolejne sprawozdanie w marcu 2017 r.

Przesiedlenia

Państwa członkowskie nadal zapewniały bezpieczne i legalne możliwości wjazdu do Europy osobom wymagającym ochrony międzynarodowej: spośród 22 504 osób, które objęto programem przesiedleń ustanowionym w lipcu 2015 r., przesiedlono 13 968. Od czasu poprzedniego sprawozdania przesiedlono 913 osób, głównie z Turcji, Jordanii i Libanu. Takie osoby przesiedlono do 21 państw (Austria, Belgia, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Łotwa, Niderlandy, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Republika Czeska, Szwajcaria, Szwecja, Włochy i Zjednoczone Królestwo). Szwecja, Zjednoczone Królestwo, Finlandia i Niderlandy, a także państwa stowarzyszone: Szwajcaria, Liechtenstein i Islandia już wywiązały się ze swoich zobowiązań.

Liczba przesiedleń z Turcji realizowanych na podstawie oświadczenia przyjętego przez UE i Turcję, ujęta w ogólnej liczbie przesiedleń, stale rośnie, a państwa członkowskie czynią postępy w przygotowaniach do kolejnych operacji przesiedleń. Od 4 kwietnia 2016 r. z Turcji przesiedlono do UE 3 098 Syryjczyków, w tym 487 osób od czasu publikacji poprzedniego sprawozdania. Władze tureckie wywiązują się ze swojej obietnicy, zgodnie z którą miały dołożyć większych starań w celu przygotowania dłuższego wykazu kandydatów do przesiedlenia. Państwa członkowskie powinny nadal wywiązywać się ze swoich zobowiązań w zakresie przesiedleń, również w ramach realizacji postanowień oświadczenia UE–Turcja.

Kontekst

Tymczasowy mechanizm relokacji w sytuacjach nadzwyczajnych został ustanowiony w dwóch decyzjach Rady z września 2015 r., w których państwa członkowskie zobowiązały się, że relokują z Włoch i Grecji osoby wymagające ochrony międzynarodowej. Decyzje o relokacji dotyczą zobowiązania do relokacji 98 255 osób, po tym jak 29 września 2016 r. Rada przyjęła zmianę do swojej 2. decyzji w sprawie relokacji. Zmiana ta przewiduje, że 54 000 miejsc, których jeszcze nie przydzielono, zostanie udostępnionych na potrzeby zgodnego z prawem przyjmowania przez UE obywateli Syrii z Turcji.

Dnia 8 czerwca 2015 r. Komisja przyjęła wniosek w sprawie europejskiego programu przesiedleń. Na tej podstawie 20 lipca 2015 r. państwa członkowskie uzgodniły, że przesiedlą 22 504 osoby ewidentnie wymagające ochrony międzynarodowej.

Dnia 7 marca 2016 r. Rada Europejska wezwała do przyspieszenia procesu wdrażania relokacji, aby załagodzić sytuację humanitarną w Grecji. Wobec pilnej potrzeby zapewnienia wsparcia Grecji i Włochom w swoich konkluzjach z 20 i 21 października Rada Europejska ponownie zaapelowała o podjęcie dalszych działań w celu przyspieszenia realizacji programów relokacji i przesiedleń. Dnia 15 grudnia Rada Europejska zatwierdziła wspólny plan działania dotyczący wdrażania ustaleń zawartych w oświadczeniu UE–Turcja, w którym ustalono wartość docelową dla Grecji na poziomie 2000 relokacji miesięcznie oraz ponowiono wezwanie do dalszego zwiększenia wysiłków na rzecz przyspieszenia relokacji, w szczególności w odniesieniu do małoletnich bez opieki.

Oświadczenie UE–Turcja z 18 marca 2016 r. zakłada, że każdej readmisji obywatela Syrii odesłanego z wysp greckich do Turcji towarzyszyć będzie przesiedlenie innego Syryjczyka z Turcji do państw członkowskich UE. Zasada ta obowiązuje od 4 kwietnia 2016 r. Pierwszeństwo mają migranci, którzy nie próbowali wcześniej nielegalnie dostać się na terytorium UE.

Dnia 13 lipca 2016 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący stałych ram UE w zakresie przesiedleń, aby ustanowić wspólny zbiór standardowych procedur wyboru kandydatów do przesiedlenia oraz wspólny status ochrony przyznawany osobom przesiedlanym do UE. Dzięki temu europejskie działania w zakresie przesiedleń będą w przyszłości skuteczniejsze i lepiej skoncentrowane.

W 2016 r. Komisja przyjęła pierwsze sprawozdanie w sprawie relokacji i przesiedlenia. Sprawozdania: drugie, trzecie, czwarte, piąte, szóste, siódme i ósme zostały przyjęte odpowiednio:12 kwietnia, 18 maja, 15 czerwca,13 lipca, 28 września, 9 listopada i 8 grudnia 2016 r.