Europe Direct Poznań

Data publikacji: 12.09.2012

Starzenie się nauczycieli wyzwaniem dla sektora edukacji w UE

Komisja Europejska z zadowoleniem przyjęła dziś publikację dokumentu „Education at a Glance 2012”, rocznego sprawozdania zawierającego dane z 34 państw, w tym z 21 państw członkowskich UE (zob. wykaz poniżej) i dotyczącego efektywności w kształceniu.

W sprawozdaniu, opracowanym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), określono szereg obszarów w szkolnictwie europejskim, w których w najbliższej przyszłości prawdopodobnie pojawią się nowe wyzwania. Jednym z nich jest starzenie się kadry nauczycielskiej: ponad 40 % nauczycieli szkół średnich w pięciu państwach członkowskich UE (Austria, Estonia, Niderlandy, Republika Czeska, Szwecja) to osoby w wieku 50 lat lub starsze – w Niemczech i Włoszech udział ten jest nawet wyższy i przekracza 50 %. Istotny problem stanowi także dysproporcja pod względem płci: z raportu wynika, że w sektorze szkolnictwa wyższego w UE zatrudnia się prawie o jedną trzecią więcej kobiet niż mężczyzn.

„Sprawozdanie to stanowi niezmiernie istotne narzędzie dla decydentów politycznych na szczeblu krajowym i europejskim. Państwa członkowskie zdają sobie sprawę, że w interesie przyszłości Europy i jej dobrobytu w dłuższej perspektywie czasowej konieczne jest inwestowanie w edukację. Dane wyraźnie pokazują, że płynące z edukacji korzyści są dużo większe niż związane z nią koszty. Nie możemy jednak spocząć na laurach: w sprawozdaniu stwierdza się również, że potrzebne są reformy, aby zmodernizować kształcenie i uczynić je bardziej atrakcyjnym zarówno dla uczniów, jak i dla nauczycieli”, powiedziała Androulla Vassiliou, europejska komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży.

Sprawozdanie „Education at a Glance” wskazuje również na to, że:

Wydatki na edukację w 21 państwach członkowskich UE objętych sprawozdaniem wynoszą średnio 9 122 USD rocznie w przeliczeniu na jednego ucznia od szkoły podstawowej do szkolnictwa wyższego. Jest to nieco poniżej średniej OECD wynoszącej 9 252 USD.

Oczekuje się, że 84 % młodych ludzi w krajach OECD uzyska wykształcenie średnie drugiego stopnia; w krajach UE będzie to około 86 %. W latach 1995-2010, największy wzrost liczby absolwentów szkół średnich drugiego stopnia odnotowano w Portugalii (z roczną stopą wzrostu wynoszącą 4,7 %).

Rosną stale korzyści finansowe związane z wyższym wykształceniem. Europejski absolwent szkoły wyższej może liczyć podczas swojej kariery zawodowej na zysk netto w wysokości 176 000 USD (średnia dla OECD: 162 000 USD), a długoterminowe korzyści płynące ze szkolnictwa wyższego poprzez zwiększone płatności podatkowe oraz inne oszczędności są prawie trzykrotnie wyższe niż związane z nimi wydatki publiczne.

Europa pozostaje wciąż preferowanym miejscem studiów dla osób uczących się poza krajem, a państwa UE przyjmują 41 % wszystkich zagranicznych studentów– z UE i spoza UE. Studenci zagraniczni stanowią 10 % lub więcej osób przyjętych na wyższe studia w Austrii, w Luksemburgu i w Zjednoczonym Królestwie. Jest ich też ponad 20 % wśród uczestników zaawansowanych studiów naukowo-badawczych w Austrii, Danii, Irlandii, Luksemburgu, Szwecji i Zjednoczonym Królestwie. W całej UE, 76 % zagranicznych studentów pochodzi z innego kraju UE.

Kontekst

Sprawozdanie „Education at a Glance” jest sporządzane co roku przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i opiera się na danych zebranych przez Eurostat oraz Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO).

Sprawozdanie zawiera informacje na temat aktualnej sytuacji w zakresie edukacji, w tym zasobów finansowych i ludzkich w kształceniu, proporcji między liczbą uczniów i nauczycieli, godzin lekcyjnych, liczby absolwentów oraz wyników, dostępu, udziału i postępów w sektorze edukacji, jak również danych dotyczących warunków nauki i organizacji szkół.

Nowe wskaźniki koncentrują się na wpływie światowego kryzysu gospodarczego na wydatki na edukację oraz wpływie wykształcenia na wyniki makroekonomiczne takie jak PKB. Sprawozdanie obejmuje również tematy takie jak systemy wczesnej edukacji, mobilność międzypokoleniowa w szkolnictwie wyższym, czynniki mające wpływ na wydatki na edukację, związane z przyszłą karierą zawodową oczekiwania wśród 15-latków, skład kadry uczącej oraz wpływ egzaminów na dostęp do kształcenia na poziomie średnim i wyższym.

Sprawozdanie prezentuje dane dotyczące edukacji z 34 państw członkowskich OECD: 21 państw członkowskich UE (Austria, Belgia, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Republika Słowacka, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy i Zjednoczone Królestwo), 4 inne państwa europejskie (Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Turcja), i 9 krajów pozaeuropejskich (Australia, Chile, Izrael, Japonia, Kanada, Korea, Meksyk, Nowa Zelandia, Stany Zjednoczone). Przedstawiono ponadto dane dotyczące Brazylii, Federacji Rosyjskiej oraz – w niektórych przypadkach – Argentyny, Arabii Saudyjskiej, Chin, Indii, Indonezji i Republiki Południowej Afryki.

6 państw członkowskich UE, które nie należą do OECD i dlatego nie zostały ujęte w sprawozdaniu to: Bułgaria, Cypr, Litwa, Łotwa, Malta i Rumunia.

Uwzględniając wzrost znaczenia kwestii związanych z kształceniem i umiejętnościami w strategii „Europa 2020” na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, Komisja Europejska i OECD ogłosiły dziś również, że osiągnęły porozumienie co do ściślejszej współpracy w przyszłości. Umocni to znaczenie i wartość ich działań na rzecz swoich państw członkowskich w dziedzinie edukacji i szkoleń.

W kontekście tych nowych ram współpracy priorytetami będą analizy dla poszczególnych państw, strategie rozwoju kompetencji, jak również współpraca w przeprowadzaniu takich badań jak PISA i przyszłe badanie kompetencji dorosłych PIAAC.

Informacje dodatkowe

Omawianie szczegółów technicznych będzie transmitowane w internecie o godz. 11.

Pełne sprawozdanie dostępne jest na chronionej hasłem stronie