Ze względu na zbliżający się okres zakupów świątecznych prezentów, Komisja Europejska opublikowała dzisiaj wyniki przeprowadzonej w całej UE kontroli stron internetowych sprzedających gry, książki, filmy i muzykę, które można pobrać na komputer lub na urządzenie przenośne.

Kontrola wykazała, że w przypadku ponad 75 proc. tych stron nie są przestrzegane przepisy w zakresie ochrony konsumentów. Sytuacja ta jest szczególnie niepokojąca, jeśli chodzi o konsumentów najbardziej podatnych na zagrożenia, tzn. dzieci. Aby poznać końcową cenę, użytkownicy muszą wykonać szereg kliknięć i przebrnąć przez skomplikowane warunki umowy. W efekcie dzieci często kupują produkty dołączone do darmowych – w teorii – gier. W przypadku wystąpienia problemu skontaktowanie się z działem obsługi klienta jest często trudne, ponieważ na ponad jednej trzeciej stron internetowych brakuje danych kontaktowych. Krajowe organy odpowiedzialne ze egzekwowanie przepisów skontaktują się wkrótce z firmami, których to dotyczy, aby umożliwić im złożenie wyjaśnień lub odpowiednie skorygowanie ich stron internetowych.

Komisarz ds. zdrowia i polityki konsumenckiej Tonio Borg powiedział: „Dzieci coraz sprawniej korzystają z nowych technologii i już od najmłodszych lat potrafią ściągać gry z internetu. Niemniej jednak, kiedy uzależnią się od danego produktu, trudno jest im później zachować umiar. Rodzice powinni uważać, ponieważ mimo tego, że połowa gier dostępnych na internecie jest rzekomo bezpłatna, dość szybko można otrzymać wysoki rachunek za zakup wirtualnych artykułów potrzebnych do kontynuacji gry. Ogółem opublikowane dzisiaj wyniki przeprowadzonej przez UE akcji kontrolnej pokazują, że większość skontrolowanych stron internetowych nie zapewnia łatwego dostępu do kluczowych warunków umowy. W nadchodzących miesiącach organy krajowe będą prowadzić działania mające na celu usunięcie tych nieprawidłowości.”

Wyniki

Organy krajowe z 26 państw członkowskich Irlandia nie mogła uczestniczyć w akcji kontrolnej z powodu braku środków. oraz Norwegii i Islandii skontrolowały łącznie 333 strony internetowe, w tym 159 stron sprzedających gry internetowe. Organy te oznaczyły 254 strony internetowe (76 proc.) jako wymagające dalszej kontroli, ponieważ miały wątpliwości co do ich zgodności z prawem UE w zakresie ochrony konsumentów, zwłaszcza przepisami dotyczącymi reklamy oraz kluczowych informacji o kosztach i właściwościach treści cyfrowych, które umożliwiają konsumentom dokonywanie świadomych decyzji Dyrektywa o sprzedaży na odległość, dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych, dyrektywa o handlu elektronicznym oraz dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.. Spośród 55 stron internetowych sprzedających gry dla dzieci w wieku poniżej 14 lat, 71 proc. (39) nie spełnia wymogów UE.

Główne problemy są następujące:

• Nieuczciwe warunki umowy: warunki umowy muszą być widoczne i uczciwe. Ogółem 230 stron internetowych (69 proc.) zawiera warunki umowy uznawane za nieuczciwe, np. i) wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy w przypadku uszkodzenia sprzętu konsumenta przez pobrany produkt, ii) uniemożliwianie lub utrudnianie konsumentom korzystania z przysługującego im prawa do dochodzenia przed sądem zadośćuczynienia prawnego lub innego, oraz III) pozbawianie konsumentów prawa do otrzymania nowego produktu lub zwrotu pieniędzy, w przypadku gdy pobrany produkt nie działa;
• Prawo odstąpienia od umowy: ze względu na charakter pobieranych produktów konsument traci prawo odstąpienia od umowy w momencie rozpoczęcia pobierania, na które wyraził zgodę (innymi słowy pobrany produkt nie może zostać zwrócony). Mimo iż sprzedawcy są zobowiązani do informowania konsumentów o tym fakcie przed zakupem, 141 skontrolowanych stron internetowych (42 proc.) nie przedstawia tych informacji;
• Brak nazwy i adresu sprzedawcy: sprzedawcy są zobowiązani do podania na stronie internetowej swojej nazwy, adresu pocztowego oraz adresu elektronicznego, aby w razie konieczności konsumenci mogli się z nimi skontaktować. Na 121 stronach internetowych (36 proc.) nie podano tych istotnych informacji.

Oprócz przeprowadzenia akcji kontrolnej Komisja zleciła dodatkowe badanie Badanie jest dostępne pod adresem http://ec.europa.eu/consumers/enforcement/sweeps_en.htm, na podstawie którego wyciągnięto następujące wnioski:

• Brak informacji o ograniczeniach geograficznych: konsumenci mogą nie mieć możliwości korzystania z pobranych treści cyfrowych w innym kraju niż ich kraj zamieszkania. W takich przypadkach sprzedawcy powinni ich o tym informować. 73 proc. wszystkich skontrolowanych stron internetowych nie zawiera żadnych informacji na ten temat. Jeżeli informacje te są podane, często znajdują się w ogólnych warunkach i w związku z tym są trudne do znalezienia.
• Gry reklamowane jako „darmowe” często pociągają za sobą opłaty na późniejszym etapie: prawie 9 na 10 stron internetowych nie informuje użytkowników z góry o dodatkach lub zakupach koniecznych w trakcie gry, które wymagają zapłaty. Mimo iż informacje te są często umieszczane w warunkach umowy, brakuje wyraźnych informacji dotyczących cen.

Przebieg procedury

„Akcja kontrolna” oznacza ogólnounijną kontrolę stron internetowych, która ma na celu identyfikację przypadków naruszenia prawa ochrony konsumentów oraz zapewnienie jego przestrzegania. Akcja jest koordynowana przez Komisję i jest przeprowadzana jednocześnie przez krajowe organy odpowiedzialne ze egzekwowanie przepisów Akcję kontrolną dotyczącą treści cyfrowych przeprowadzono w czerwcu 2012 r. To już szósta taka akcja od 2007 r Sektory objęte poprzednimi akcjami: linie lotnicze, telefonia komórkowa, sprzęt elektroniczny, zakup biletów przez internet i kredyty konsumenckie..

Coraz więcej obywateli europejskich dokonuje zakupów treści cyfrowych: w ciągu ostatnich 12 miesięcy średnio 79 proc. konsumentów europejskich korzystało z usług muzycznych w internecie, a 60 proc. korzystało z gier internetowych. Według źródeł branżowych Zob. wyniki badania, o którym mowa w przypisie 3. w 2010 r. wartość handlu plikami muzycznymi pobieranymi z internetu wyniosła w UE 677 mln euro; ponadto szacuje się, że w 2011 r. konsumenci z Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii, Holandii i Belgii wydali na gry internetowe 16,5 mld euro. Gry przeznaczone dla dzieci i reklamowane jako „darmowe” stanowią coraz większy segment na unijnym rynku gier internetowych (50 proc. wszystkich gier w ciągu ostatnich 12 miesięcy).

Dalsze działania

Krajowe organy odpowiedzialne za egzekwowanie przepisów zaczęły się już kontaktować z poszczególnymi firmami i zwróciły się do nich o złożenie wyjaśnień lub odpowiednie skorygowanie ich stron internetowych. Niezastosowanie się do instrukcji może prowadzić do wszczęcia kroków prawnych, których następstwem będą grzywny, a nawet zamykanie stron internetowych. Krajowe organy odpowiedzialne za egzekwowanie przepisów poinformują Komisję o swoich działaniach jesienią 2013 r. Komisja przedłoży sprawozdanie z wyników.

Dodatkowe informacje:

Strona internetowa poświęcona akcjom kontrolnym: http://ec.europa.eu/consumers/enforcement/sweeps_en.htm

MEMO/12/945

Ochrona konsumentów w UE na Twitterze: https://twitter.com/EU_Consumer