Komisja Europejska przedstawia dziś szereg wniosków dotyczących ściślejszego powiązania instrumentów handlu i rozwoju w celu zmniejszenia ubóstwa na całym świecie.

Wnioski te mają na celu wzmocnienie zdolności handlowych krajów rozwijających się poprzez uczynienie handlu częścią ich strategii rozwoju. Aby zrealizować ten cel, UE rozważa obecnie skuteczniejsze sposoby rozróżniania krajów rozwijających się, aby zapewnić najwięcej pomocy państwom najbiedniejszym. We wniosku podkreślono rolę handlu jako jednego z kluczowych czynników napędzających wsparcie rozwoju, stymulowanie wzrostu gospodarczego i wspierających wychodzenie z ubóstwa. Ponadto UE wzywa dziś wszystkie państwa o rozwiniętej gospodarce do dostosowania poziomów dostępu do swoich rynków do możliwości państw rozwijających się.

UE już teraz dostarcza więcej pomocy rozwojowej na rzecz wymiany handlowej niż cała reszta świata, a komunikat „Handel, wzrost gospodarczy i rozwój” ocenia główne kolejne kroki. Dla przykładu: pierwotny skład grupy „krajów rozwijających się” jest nieaktualny w obliczu rozwoju gospodarek wschodzących. Potrzebna jest lepiej dopasowana polityka w zakresie handlu i rozwoju, wykraczająca poza obniżanie opłat celnych na granicach (obniżki taryf) i uwzględniająca ważny aspekt poprawy „otoczenia biznesowego”.

Aby osiągnąć ten cel, we wniosku podkreśla się, że liderzy krajów rozwijających się muszą również należycie wypełniać swoje obowiązki. Kraje rozwijające się powinny przeprowadzić reformy wewnętrzne gwarantujące, że biedni faktycznie odniosą korzyści ze wzrostu gospodarczego związanego z handlem.

Europejski komisarz ds. handlu, Karel De Gucht, powiedział: „Rozwój gospodarek wschodzących, takich jak Indie, Chiny i Brazylia, potwierdza, że rozwój oparty na handlu jest możliwy i że otwarte rynki mogą odgrywać istotną rolę w generowaniu wzrostu. Te państwa, których rozwój jest mniej dynamiczny, nadal potrzebują jednak pomocy. UE już teraz oferuje krajom ubogim preferencyjny dostęp do rynku , a obowiązujące na świecie taryfy nigdy nie były tak niskie jak teraz. Różnicę stanowić będą jednak kwestie niezwiązane z taryfami, takie jak normy, usługi, prawa własności intelektualnej, zamówienia publiczne, infrastruktura i instalacje pakujące. Żaden z tych elementów nie może jednak funkcjonować bez zarządzania politycznego.”

Europejski komisarz ds. rozwoju, Andris Piebalgs, powiedział: „Włączenie krajów rozwijających się do handlu światowego jest istotnym czynnikiem wspomagającym wzrost gospodarczy i walkę z ubóstwem. Integracja ta pomogła na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia milionom ludzi w wydźwignięciu się z biedy i pozostanie ona kluczowym elementem naszych prac związanych z rozwojem.” Komisarz dodał:„Musimy mieć pewność, że nasza pomoc na rzecz handlu skupia się jeszcze bardziej na tych, którzy jej najbardziej potrzebują, a nasze wsparcie koncentruje się na partnerach najsłabiej rozwiniętych, pomagając im we wzmocnieniu swoich możliwości i dostosowaniu ich gospodarek, tak aby mogły stać się częścią gospodarki światowej i regionalnej.”

Komisja proponuje szereg sposobów poprawy skuteczności polityki UE w zakresie handlu i rozwoju, m.in.:

• zreformowanie unijnych preferencyjnych systemów handlu, aby skupiały się na najbiedniejszych państwach,
• przyspieszenie negocjacji w sprawie umów o wolnym handlu z naszymi partnerami z krajów rozwijających się; muszą one wykraczać poza taryfy w celu pokonania prawdziwych barier handlowych,
• lepsze wykorzystanie instrumentów UE do promowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych, łącznie z odpowiednimi zapisami w umowach o wolnym handlu, aby zwiększyć pewności prawa i połączyć dotacje unijne z pożyczkami lub kapitałem ryzyka, w celu zwiększenia rentowności finansowej inwestycji strategicznych,
• ułatwienie eksporterom z krajów rozwijających się, w szczególności małym podmiotom gospodarczym, wejścia na rynek UE, 
• pomoc dla krajów rozwijających się w poprawie ich krajowego otoczenia biznesowego, osiągnięciu międzynarodowych standardów jakości, standardów w zakresie pracy i środowiska oraz lepszym wykorzystaniu możliwości oferowanych przez otwarte i zintegrowane rynki,

• wykorzystanie instrumentów handlowych do łagodzenia skutków klęsk żywiołowych i sytuacji konfliktowych m.in. w działalności wydobywczej.

  Komisja wzywa również gospodarki wschodzące do wzięcia większej odpowiedzialności za otwarcie swoich rynków dla krajów najsłabiej rozwiniętych poprzez utworzenie preferencyjnych systemów oraz niedyskryminacyjnego podejścia do pozostałych członków WTO, z których cztery piąte są krajami rozwijającymi się. UE oferuje jednocześnie gospodarkom wschodzącym bardziej dojrzałe partnerstwo, obejmujące współpracę ustawodawczą i zaangażowanie w sprawy o znaczeniu międzynarodowym, które mają zasadnicze znaczenie dla rozwoju, takie jak bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych, rozwój ekologiczny i zmiana klimatu.

  Informacje dodatkowe
  UE daje przykład wsparcia handlu krajów rozwijających się:

• UE przywozi więcej towarów z krajów rozwijających się niż wszystkie inne rynki. Jest ona również największym rynkiem zbytu dla produktów rolnych z krajów rozwijających się; niemal 70 proc. wszystkich produktów rolnych przywożonych do UE pochodzi z krajów rozwijających się;
• kraje rozwijające się korzystają z preferencji unijnych w postaci zniesionych lub znacznie obniżonych taryf celnych na ich towary (na podstawie „Ogólnego Systemu Preferencji”);
• inicjatywa „wszystko oprócz broni” zapewnia bezcłowy i bezkontyngentowy dostęp do naszych rynków dla krajów najsłabiej rozwiniętych (LDC) oraz dla wszystkich produktów z wyjątkiem broni i jest najbardziej korzystnym i preferencyjnym systemem przywozu na świecie;
• UE jest liderem światowych działań na rzecz pakietu dla krajów najsłabiej rozwiniętych w wielostronnych negocjacjach handlowych;
• UE wspiera krajowe reformy w krajach rozwijających się, niezbędne do tego, aby handel w pełni przyczyniał się do rozwoju;
• UE i jej państwa członkowskie oferują największą na świecie pomoc na rzecz handlu, mającą na celu wspomaganie partnerów w opracowywaniu strategii handlowych, budowaniu infrastruktury handlowej i zwiększaniu zdolności produkcyjnych. Łączna pomoc roczna UE na rzecz handlu wyniosła w 2009 r.10,5 mld euro, utrzymując dotychczasową rekordową wysokość odnotowaną w poprzednim roku;
• znaczny wzrost odnotowano również w zakresie pomocy UE związanej z wymianą handlową (jest ona podkategorią pomocy na rzecz handlu, która koncentruje się na strategicznych kwestiach związanych z handlem, takich jak rozwój polityki, kwestie regulacji lub integracja regionalna). Zwiększa to łączną kwotę pomocy związanej z wymianą handlową do prawie 3 mld euro, co znacznie przewyższa cel zakładający wydatkowanie od 2010 r. 2 mld euro rocznie. Głównym beneficjentem unijnej pomocy związanej z wymianą handlową jest Afryka subsaharyjska, której udział w całościowej pomocy UE związanej z wymianą handlową wzrósł z 15 proc. do 28 proc. pomiędzy 2008 r. i 2009 r.

Więcej informacji:
Notatka zawierająca dodatkowe informacje i liczby
Memo/12/48
Komunikat „Handel, wzrost gospodarczy i rozwój: dostosowanie polityki handlowej i inwestycyjnej do sytuacji krajów najbardziej potrzebujących”:

http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/148992.htm
Dokument roboczy służb Komisji:
http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/148993.htm
Polityka UE w zakresie handlu i rozwoju:
Polityka rozwoju UE
Publikacja dotycząca pomocy na rzecz handlu
Sprawozdanie UE na temat odpowiedzialności w dziedzinie finansowania rozwoju 2011 r. (załącznik dotyczący sprawozdania w zakresie monitorowania pomocy UE na rzecz handlu 2011 r.)